| Xuất khẩu da giày sang các thị trường có FTA tăng trưởng mạnh Nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may, da giày quý I/2023 giảm Xuất khẩu giày dép giảm mạnh |
 |
| Việt Nam là nước sản xuất giày dép đứng thứ 3 trên thế giới. |
Ngày 25/4/2024, tại Bình Dương, đoàn công tác Bộ Công Thương do Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với Hiệp hội Da - Giày - Túi xách Việt Nam (Lefaso) và một số doanh nghiệp ngành da giày.
Nút thắt về chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu
Bà Phan Thị Thanh Xuân - Phó Chủ tịch Lefaso cho biết, Việt Nam là nước sản xuất giày dép đứng thứ 3 trên thế giới, sau Trung Quốc và Ấn Độ, và đứng thứ 2 thế giới về xuất khẩu.
Theo bà Xuân, quý 1/2024 xuất khẩu toàn ngành đã đạt 5,6 tỉ USD, tăng 10% so với cùng kỳ. Tuy vậy, ngành đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn, trong đó có nút thắt về chuỗi cung ứng nguyên phụ liệu.
Chưa kể, nhiều quốc gia nhập khẩu yêu cầu về phát triển bền vững. Như thị trường EU, từ tháng 3-2024 yêu cầu mới thiết kế sinh thái, bền vững. Hay như vấn đề truy xuất và minh bạch chuỗi cung ứng.
Ông Nguyễn Đức Thuấn - chủ tịch Lefaso, chủ tịch hội đồng quản trị Công ty cổ phần đầu tư Thái Bình (TBS Group) - cho biết một trong những khó khăn lớn của ngành da giày là công nghiệp hỗ trợ cung ứng nguyên liệu chưa phát triển.
Hiện nay phần lớn nguyên liệu phục vụ sản xuất xuất khẩu được nhập từ Trung Quốc, Hàn Quốc và các nước ASEAN. Do đó, việc đáp ứng tỉ lệ xuất xứ nội khối theo yêu cầu của các FTA là một trở ngại lớn. Vì vậy, ông kiến nghị xây dựng khu trung tâm giao dịch phát triển nguyên phụ liệu và đổi mới sáng tạo ngành thời trang Việt Nam tại Bình Dương.
Từ thực tiễn ngành da giày hiện chủ yếu là doanh nghiệp FDI, đang mở rộng và mua các doanh nghiệp Việt Nam, ông Lê Triệu Dũng - chủ tịch Ủy ban Cạnh tranh quốc gia - cho hay việc có trung tâm sẽ giúp doanh nghiệp Việt Nam tham gia sâu hơn vào chuỗi cung ứng.
Cũng bày tỏ sự ủng hộ, ông Trương Thanh Hoài - cục trưởng Cục Công nghiệp - cho hay trung tâm dệt may da giày hiện đã có đủ điều kiện cần và đủ để xây dựng. Thực tế, nghị quyết 115 của Chính phủ đã có chính sách về xây dựng các trung tâm, song cần làm rõ mô hình và kiến nghị các chính sách cụ thể.
Còn theo ông Phan Văn Chinh - vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước, có thể thành lập khu phi thuế quan thay vì trung tâm giao dịch nguyên phụ liệu. Việc này cũng đã có cơ chế, đặc biệt liên quan tới thuế với một số thị trường nên sẽ thuận lợi và tăng thêm giao dịch.
Nhìn nhận các vấn đề cần tháo gỡ, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho hay mặc dù đã có chiến lược, đề án tái cơ cấu ngành, nhưng việc phát triển còn hạn chế. Hiện vẫn còn những quy định gây cản trở làm tăng chi phí, giảm sự cạnh tranh của doanh nghiệp.
Điều chỉnh chiến lược sản xuất kinh doanh phù hợp với các thị trường
 |
| Bộ trưởng Bộ Công Thương làm việc với Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam. |
Phát biểu tại buổi làm việc, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên đánh giá da giày là ngành giải quyết việc là cho 1,5 - 1,6 triệu lao động thì đây là ngành đáng để có cơ chế chính sách phát triển.
"Bộ Công Thương cũng chia sẻ với những khó khăn mà các doanh nghiệp gặp phải liên quan đến một số doanh nghiệp trong ngành chủ yếu vẫn sản xuất theo hình thức gia công, giá trị gia tăng thấp, chưa đủ thế và lực để tham gia vào chuỗi sản xuất và cung ứng toàn cầu", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh.
Theo Bộ trưởng, nguyên liệu ngành được xác định là một trong những ngành công nghiệp trọng điểm, song chúng ta chưa phát triển được, nên các doanh nghiệp phải chấp nhận gia công. Bên cạnh đó là năng lực khai thác cơ hội từ các FTA như CPTPP, EVFTA, RCEP… còn hạn chế. Ngoài ra, mức độ tự động hóa, chuyển đổi số, phát triển sản xuất theo hướng bền vững, kinh tế tuần hoàn chưa cao.
Bộ trưởng cũng chỉ ra hàng những thách thức mà ngành da giầy sẽ phải đối diện trong thời gian tới. Như các nước nhập khẩu giầy dép lớn đưa ra những yêu cầu mới về việc nhập khẩu các sản phẩm có trách nhiệm về xã hội và môi trường ngày càng cao (như EPR - mở rộng trách nhiệm nhà sản xuất, CBAM - Cơ chế định giá carbon).
Để đối phó với khó khăn, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhấn mạnh Lefaso cần theo dõi sát chiến lược da giầy mới và xu hướng phát triển da giầy tuần hoàn của EU. Nghiên cứu kinh nghiệm điều chỉnh chính sách của các nước có thế mạnh, tiềm lực về da giầy (như Trung Quốc, Ấn Độ, Bangladesh). Từ đó có đề xuất với các cơ quan chức năng về giải pháp phù hợp.
Đầu tư nâng cấp hệ thống thường xuyên cập nhật, vận hành hệ thống cơ sở dữ liệu các ngành công nghiệp chế biến chế tạo và công nghiệp hỗ trợ, trong đó có ngành da giầy. Ứng dụng công nghệ mới trong ngành da giầy theo xu hướng sản xuất, xuất khẩu xanh, bền vững…
Liên quan đến đề xuất của Lefaso, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nhất trí với kiến nghị thành lập trung tâm giao dịch phát triển nguyên phụ liệu ngành thời trang Việt Nam tại Bình Dương.
Bộ trưởng yêu cầu Cục Công nghiệp chủ trì, phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ trong việc phối hợp với Hiệp hội nghiên cứu, đề xuất xây dựng Đề án thành lập khu trung tâm giao dịch phát triển nguyên phụ liệu ngành thời trang Việt Nam.
 Xuất khẩu dệt may, da giày tăng trưởng khả quan trong 4 tháng đầu năm |
 Nhập khẩu nguyên liệu dệt may, da giày quý I/2021 tăng 17,5% |
 Xuất khẩu dệt may, da giày khởi sắc nhờ nhu cầu thế giới phục hồi |
