| Cách biến 100 nghìn đồng thành nguồn thu nhập 240 triệu đồng nhờ nuôi con đặc biệt này Nuôi con dế đặc sản chỉ cho bồ câu và gà rừng ăn mỗi năm đút túi vài trăm triệu |
 |
| Những năm gần đây, ở nhiều địa phương người dân tìm tòi và áp dụng mô hình nuôi dế. |
Khởi đầu bằng trại nuôi dế cực lạ trong công ten nơ
Người sở hữu trại dế độc lạ nuôi trong công ten nơ là anh Đặng Cao Nam. Nhận thấy nhu cầu thực phẩm tăng cao trong đó con dế mèn sẽ đóng vai trò quan trọng nhờ tốc độ sinh sôi nảy nở và giá trị dinh dưỡng, anh đã nung nấu ý tưởng lập trại nuôi dế.
Để khởi đầu cho ý tưởng của mình, năm 2017, anh Nam cùng với các cộng sự sáng lập Công ty TNHH Cricket One. Những ngày đầu khởi nghiệp, anh Nam gặp không ít khó khăn trong việc phát triển mô hình. Những năm tiếp theo, anh Nam cùng đội ngũ cộng sự thường xuyên tham gia gọi vốn từ các chương trình hỗ trợ vốn của quốc tế.
Năm 2019, dự án khởi nghiệp nuôi dế thâm canh trong container thắng giải tại cuộc thi Tìm kiếm tài năng khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia năm 2019. Đến năm 2020, dự án của Cricket One trở thành quán quân cuộc thi khởi nghiệp Việt toàn cầu Vietchallenge, nhận giải thưởng 15.000 USD.
Những nguồn vốn đầu tư này đã giúp anh có điều kiện xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng, kỹ thuật. Theo đó, Cricket One trang bị công nghệ chăn nuôi dế công nghệ cao ngay trong các container cũ.
 |
| Anh Đặng Cao Nam với trại nuôi dế cho doanh thu 8 tỷ đồng mỗi năm. |
Không chỉ sản xuất nguồn dế thương phẩm, CricketOne chủ động tham gia vào nhiều khâu trong chuỗi cung ứng để tối ưu hóa năng suất, giá thành và các sản phẩm giá trị gia tăng từ dế. Hệ thống và quy trình nuôi dế, từ thiết kế chuồng trại đến ứng dụng các thiết bị thông minh được đầu tư đồng bộ để đảm bảo dế có tỉ lệ sống cao, cho năng suất tốt.
Cricket One sử dụng các container cũ cách nhiệt và chia thành những ô nhỏ nuôi dế. Hệ thống trang bị các cảm biến giám sát nhiệt độ, độ ẩm thông qua Internet, và tự động điều khiển các thiết bị thông gió, đèn hồng ngoại sưởi ấm nhằm cho sản lượng 22 triệu dế mỗi tháng, tương đương 45 tỷ doanh thu trong cùng một thời gian. Với gần 30 nông dân tham gia sản xuất, dế của doanh nghiệp xuất khẩu tới 12 quốc gia.
Thời gian đầu, công ty triển khai mô hình nuôi dế trên quy mô 200m2, sản xuất ra 2-2,5 tấn dế mỗi tháng. Năm 2020, đàn dế của anh Nam được chuyển về ngôi nhà mới. Trại nuôi dế của Cricket One hiện đặt tại xã Lộc Hưng (huyện Lộc Ninh, Bình Phước) diện tích trại đế chỉ 1.500m2.
Công nghệ cao tăng sản lượng dế thương phẩm xuất khẩu
Theo anh Nam tính toán, mỗi kg thịt dế tăng trọng chỉ tốn 2kg thức ăn chuyên dùng, với giá 12.000 đồng/kg. Người chăn nuôi dế có thể tận dụng thêm các phụ phẩm nông nghiệp trong vườn để phục vụ chăn nuôi.
Chi phí chăn nuôi dế khá thấp, khoảng dưới 20.000 đồng/kg. Mức giá mà công ty thu mua vào cho nông dân hiện nay là 50.000 đồng/kg. Những nông dân liên kết chăn nuôi có thể thu lợi 30.000 đồng/kg; chưa trừ chi phí công lao động. "Đây vẫn là mức thu nhập khá đối với nông dân", anh Nam cho biết.
Tuy nhiên, để chăn nuôi dế thành công và đạt được mức lợi nhuận này thì việc đầu tư công nghệ lẫn kỹ thuật là quan trọng nhất.
 |
| Dế được chế biến thành nguồn thực phẩm giàu protein. |
Thực tế, nhiều nông hộ trên địa bàn tỉnh Bình Phước đã từng đầu tư nuôi dế. Thế nhưng phần lớn đều thất bại do không quản lý được tình hình dịch bệnh trong quá trình chăn nuôi. Kinh nghiệm của anh Nam là sử dụng con giống bản địa có sức đề kháng tốt. Trong quá trình chăn nuôi, các yếu tố ẩm độ, nhiệt độ, cho đến môi trường nước phải được kiểm soát trong mức độ tối ưu mới hạn chế được dịch bệnh.
Tại trại nuôi của Cricket One, dế được nuôi trong các thùng nhựa. Mỗi thùng có thể nuôi 8kg dế. Để tăng mật độ nuôi, các thùng nuôi được xếp chồng lên nhau. Hệ thống ống dẫn tự động giúp cho dế uống nước bất kỳ lúc nào, nhưng vẫn đảm bảo môi trường luôn khô ráo.
 |
| Ở trại chăn nuôi mới, đàn dế được nuôi trong thùng nhựa. |
Anh Nam cho biết, trại dế đang sử 2 hệ thống công nghệ cao để giúp dự báo mọi tình huống trong quá trình chăn nuôi. Đầu tiên là công nghệ giám sát. Trại nuôi đặt các sensor cảm biến để giám sát môi trường nuôi từ nhiệt độ, ánh sáng, gió các chỉ số khí độc. Công nghệ thứ hai liên quan đến hệ thống tự động hóa. Đàn dế được cho ăn và uống nước tự động nhằm tiết giảm công lao động.
Một công nghệ liên quan đến việc thu thập dữ liệu hình ảnh và âm thanh của đàn vật nuôi. Công nghệ này hiện đang trong quá trình phát triển, tiến tới mục tiêu giúp đưa ra các cảnh báo sớm về tình trạng của đàn dế.
Năm 2021, trại dế của anh Nam sản xuất được 160 tấn dế nguyên liệu. Với giá bán 50.000 đồng/kg, 160 tấn dế này tương đương tổng doanh thu 8 tỷ đồng. Không chỉ chuyên sâu về phương pháp nuôi dế mà công ty còn tự sản xuất nguồn thức ăn chăn nuôi có 100% nguồn gốc thực vật.
Đồng thời, công ty cũng hợp tác với nhiều trung tâm nghiên cứu để cho ra đời những dòng sản phẩm từ protein dế như bột dế bình thường, bột tách dầu và bột dế siêu mịn. 90% sản phẩm sau khi chế biến được xuất khẩu sang các nước châu Âu; 10% còn lại là xuất khẩu sang các nước châu Á như Nhật Bản Singapore.
 |
| Các sản phẩm snack có sử dụng bột dế của Cricket One. |
Cuối năm 2021, sản phẩm bột đạm dế của Công ty TNHH Cricket One đã được tỉnh Bình Phước cấp giấy chứng nhận sản phẩm Ocop hạng 4 sao. Điều này đã gợi mở để Công ty đa dạng hóa sản phẩm quay lại thị trường trong nước.
Không chỉ nuôi dế để đáp ứng nhu cầu ẩm thực của nhà hàng và làm thức ăn chăn nuôi, anh Đặng Cao Nam và cộng sự đã có tầm nhìn xa về triển vọng của nguồn thực phẩm dế. Khai thác nguồn nguyên liệu tự nhiên để nuôi dế đồng thời áp dụng công nghệ cao để sản xuất ra các sản phẩm đạt tiêu chuẩn xuất khẩu... đã giúp cho cơ sở nuôi dế tạo bước đột phá với doanh thu 8 tỷ/năm. Điều này còn mở ra triển vọng cho nghề nuôi dế tại Việt Nam./.
