Tận dụng nguồn lực làng nghề cho sản phẩm OCOP Hà Nội Hà Nội ra mắt nhiều sản phẩm du lịch mới phục vụ dịp Quốc khánh 2/9 Kinh tế nông thôn Hà Nội bứt tốc nhờ chính sách đòn bẩy |
Di sản văn hóa độc đáo làm nên thương hiệu Hà Nội
![]() |
Du khách quốc tế tham quan Hoàng thành Thăng Long. |
Không phải ngẫu nhiên mà Hà Nội được tôn vinh ở vị trí thứ 9 trong bảng xếp hạng toàn cầu do Time Out thực hiện, vượt qua nhiều thành phố lớn trong khu vực như Bắc Kinh, Jakarta hay Delhi. Kết quả này dựa trên cuộc khảo sát rộng lớn với hơn 18.500 du khách quốc tế cùng đánh giá của các chuyên gia trong lĩnh vực văn hóa và du lịch, tập trung vào trải nghiệm văn hóa và chất lượng hoạt động nghệ thuật tại địa phương.
Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị, kinh tế của Việt Nam mà còn được xem như “cái nôi” văn hóa lâu đời, thể hiện rõ qua hệ thống di tích đồ sộ và đa dạng. Theo số liệu thống kê, thành phố hiện quản lý trên 6.400 di tích đã được kiểm kê, trong đó có 1 di sản văn hóa thế giới là khu trung tâm Hoàng thành Thăng Long, 22 di tích quốc gia đặc biệt, hơn 1.200 di tích quốc gia và hơn 1.500 di tích cấp thành phố. Từng con phố, góc đường tại Hà Nội đều mang dấu ấn lịch sử với chiều sâu truyền thống và bản sắc dân tộc được hun đúc qua hàng nghìn năm.
Những di tích như Khuê Văn Các, Văn Miếu – Quốc Tử Giám, chùa Một Cột, khu vực Hồ Gươm không chỉ lưu giữ giá trị lịch sử mà còn là không gian giáo dục, truyền cảm hứng sáng tạo cho thế hệ trẻ, góp phần nuôi dưỡng tình yêu quê hương đất nước và làm nổi bật chiều sâu văn hóa của Thủ đô.
Chia sẻ về tiềm năng này, TS Đỗ Thị Liên Vân từ Viện Nghiên cứu Phát triển kinh tế – xã hội Hà Nội nhấn mạnh truyền thống văn hiến lâu đời, nhiều di sản văn hóa quý giá cùng con người Thủ đô thân thiện, tài hoa là nguồn lực đặc biệt để phát triển du lịch văn hóa. Theo bà, bên cạnh việc bảo tồn giá trị di sản, ngành du lịch cần có chiến lược phát triển sản phẩm phù hợp xu thế hội nhập quốc tế, phối hợp đồng bộ giữa các cấp, ngành nhằm tạo môi trường thuận lợi cho du lịch phát triển, củng cố vị trí trung tâm du lịch của Hà Nội trong nước và khu vực.
Hà Nội cũng là địa phương sở hữu số lượng lễ hội truyền thống lớn nhất cả nước với hơn 1.600 lễ hội diễn ra thường niên, nổi bật như lễ hội chùa Hương ở huyện Mỹ Đức, lễ hội Gióng tại Sóc Sơn, lễ hội gò Đống Đa thuộc quận Đống Đa. Theo GS.TS Lê Hồng Lý – Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Việt Nam, các lễ hội này là kho tàng văn hóa đặc sắc, bao gồm tín ngưỡng, phong tục, ẩm thực và các nghề thủ công, nghệ thuật trình diễn truyền thống độc đáo, góp phần giữ chân và thu hút du khách, đồng thời là nguồn lực quan trọng để phát triển kinh tế du lịch bền vững.
Nghệ thuật truyền thống tạo dấu ấn riêng cho Thủ đô
![]() |
Lễ hội kỷ niệm 236 năm Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa (1789 - 2025). |
Theo mô tả của Time Out, Hà Nội là một thành phố đầy quyến rũ khi mà quá khứ và hiện tại giao thoa sống động. Du khách dễ dàng bắt gặp những nghệ sĩ chơi các nhạc cụ truyền thống như đàn đáy, đàn nguyệt trong khu phố cổ, đồng thời cũng được trải nghiệm không khí sôi động của các sân khấu nhạc rock như Hanoi Rock City. Chỉ trong vài giờ di chuyển từ trung tâm, người yêu nghệ thuật có thể tham gia các sự kiện văn hóa đặc sắc tại vùng ngoại ô, nơi các nhà thiết kế giới thiệu thời trang dựa trên chất liệu vải truyền thống. Sự pha trộn hài hòa giữa nét cổ kính và hiện đại tạo nên điểm nhấn văn hóa giúp Hà Nội nổi bật trên bản đồ văn hóa thế giới.
Các loại hình nghệ thuật dân gian như ca trù, hát xẩm, múa rối nước vẫn được duy trì và phát triển mạnh mẽ. TS Đỗ Thị Liên Vân cho biết trong những năm gần đây, Hà Nội tổ chức ngày càng nhiều chương trình nghệ thuật dân gian phục vụ cộng đồng, tiêu biểu như “Chuyện nhạc phố cổ” tại Trung tâm Giao lưu Văn hóa phố cổ trên phố Đào Duy Từ, các sân khấu hát xẩm ngoài trời hay các hoạt động biểu diễn nghệ thuật dân gian trong khu vực phố đi bộ Hồ Hoàn Kiếm.
Vở diễn thực cảnh “Tinh hoa Bắc Bộ” tại Khu du lịch Tuần Châu (Quốc Oai) kết hợp giữa việc giới thiệu nét đẹp sinh hoạt đời thường với nghệ thuật dân gian truyền thống cũng là bước phát triển mới đáng chú ý. Ngoài ra, các nhóm nghệ sĩ như nhóm Xẩm Hà thành, Giáo phường ca trù Thăng Long, Thái Hà, Lỗ Khê… góp phần đánh dấu sự hồi sinh và phát triển của nghệ thuật truyền thống trên địa bàn. Đây cũng là minh chứng cho hiệu quả bước đầu của Nghị quyết số 09-NQ/TU về phát triển công nghiệp văn hóa Thủ đô.
PGS.TS Nguyễn Đình Lâm thuộc Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia Hà Nội nhận định Hà Nội không chỉ giữ gìn âm nhạc dân gian với nhiều bài hát và nhạc cụ truyền thống mà còn bảo tồn những giá trị âm nhạc gắn với tín ngưỡng tôn giáo độc đáo như hát chầu văn. Bên cạnh đó, các loại hình âm nhạc cổ truyền như ca trù, xẩm, tuồng, chèo, cải lương cũng được phát triển theo hướng chuyên nghiệp, góp phần hình thành các tour du lịch âm nhạc chuyên biệt.
Theo ông, Hà Nội hội tụ đầy đủ điều kiện để dẫn đầu phát triển loại hình du lịch âm nhạc truyền thống, nơi du khách không chỉ thưởng thức mà còn có cơ hội tham gia học và biểu diễn cùng các nghệ nhân, nghệ sĩ tài hoa. Ẩm thực Hà Nội là một phần không thể tách rời trong trải nghiệm văn hóa, nổi bật với các món đặc sản như phở, bún chả, cốm làng Vòng, chè sen và chả cá Lã Vọng.
Sự thân thiện và mức giá hợp lý của các hoạt động văn hóa, trong đó có nhiều sự kiện miễn phí hoặc chi phí thấp, là điểm cộng lớn giúp người dân và du khách dễ dàng tiếp cận và hòa mình vào đời sống văn hóa sôi động của thành phố. Việc Hà Nội được Time Out vinh danh không chỉ là niềm tự hào lớn lao của người dân Thủ đô mà còn khẳng định vị thế của Việt Nam trên bản đồ du lịch và văn hóa thế giới. Đây chính là cơ hội để Hà Nội đẩy mạnh phát triển ngành du lịch, phấn đấu đón 31 triệu lượt khách trong năm 2025, qua đó góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế xã hội toàn diện.