| Độc đáo bánh chưng đen của người Tày ở Yên Bái Bánh coóc mò – Hương vị truyền thống của người Tày, Nùng Thái Nguyên |
Hương vị lạ từ núi rừng
Giữa đại ngàn Tây Bắc, nơi những triền nương xanh mướt, người dân tộc Tày, Nùng, Thái vẫn giữ gìn một món ăn độc đáo – bánh nếp trứng kiến. Thoạt nghe, ai cũng thấy rùng mình bởi “trứng kiến” vốn là nguyên liệu không mấy quen thuộc. Thế nhưng, khi đã một lần thưởng thức, hầu hết thực khách đều ngạc nhiên bởi vị béo bùi, thơm ngậy và thanh dịu lạ lùng, không giống bất kỳ món bánh nào khác.
Bánh thường xuất hiện vào mùa trứng kiến – tháng 3, tháng 4 âm lịch, khi những tổ kiến rừng no tròn sữa trứng. Với đồng bào miền núi, đây không chỉ là món ăn, mà còn là một “mùa quà” của thiên nhiên, chứa đựng công sức và kinh nghiệm của bao thế hệ.
![]() |
| Độc lạ món bánh trứng kiến, đặc sản có một không hai của vùng núi Đông Bắc |
Cách làm kỳ công – Món ngon từ sự tỉ mỉ
Nguyên liệu chính để làm bánh là gạo nếp nương, trứng kiến rừng và lá nếp – những thứ dân dã nhưng phải được chọn kỹ.
![]() |
| Nguyên liệu chính để làm nên món bánh trứng kiến là gạo nếp và trứng kiến. |
Bột gạo nếp: 500 gam (Nên chọn bột được làm từ nếp nương để bánh được thơm, dẻo)
Trứng kiến đen: 200 gam
Thịt lợn xay: 200 gam
Lá vả( hay còn gọi là lá ngõa mật): 15-20 lá
Hành khô
Gia vị: Mắm, muối, hạt tiêu…
Đây là lượng nguyên liệu để làm từ 10-15 chiếc bánh, tuỳ vào mục đích và nhu cầu bạn nên điều chỉnh cho hợp lý.
Nếp phải là loại hạt tròn mẩy, thơm dẻo.
Trứng kiến được lấy từ tổ kiến vàng hoặc kiến đen, chọn những tổ có trứng trắng sữa, căng tròn, không lẫn kiến con.
![]() |
| Trứng kiến dùng để làm nhân bánh có màu trứng sữa |
Lá nếp dùng để gói bánh, vừa giúp bánh có màu xanh mướt, vừa tạo mùi thơm dịu nhẹ khi hấp chín.
Công đoạn chế biến là cả một nghệ thuật
Trứng kiến sau khi lấy về được rửa nhẹ tay, để ráo nước, tránh làm vỡ trứng và mất chất dinh dưỡng.
Tiếp đó, phi thơm hành khô, xào cùng thịt lợn băm và trứng kiến trên lửa nhỏ, nêm nếm vừa miệng. Khâu này đòi hỏi sự khéo léo để trứng không bị nát hay chảy sữa.
Phần bột nếp được trộn thêm chút bột tẻ cho bánh mềm, nhào dẻo mịn rồi cán mỏng, rải nhân lên mặt bột và gói lại trong lá vả non bên trong, lá già bên ngoài. Bánh sau đó được hấp chín trong 40–45 phút, đến khi dậy mùi thơm của nếp và lá rừng.
Khi chín, bánh có thể ăn nóng hay nguội đều ngon. Bánh đạt chuẩn phải dẻo thơm, nhân trứng kiến béo ngậy, hòa cùng vị thanh mát của lá vả, tạo nên hương vị vừa dân dã vừa quyến rũ, đậm chất núi rừng.
![]() |
| Gói bánh nếp trứng kiến bằng lá vả |
Nét đặc sắc – Từ món ăn đến văn hóa
Bánh nếp trứng kiến không chỉ độc đáo ở nguyên liệu, mà còn thể hiện tinh thần gắn bó của con người với thiên nhiên.
Người miền xuôi nghe qua có thể e dè, nhưng với đồng bào miền núi, đây là món quà quý, biểu trưng cho sự sung túc và may mắn. Mỗi chiếc bánh nhỏ là sự giao hòa giữa đất – trời – con người, là câu chuyện của núi rừng gửi gắm qua từng hạt nếp, từng hương thơm lá nếp và từng trứng kiến trắng ngần.
Ngày nay, món bánh này không chỉ xuất hiện trong những dịp lễ hội hay mùa trứng kiến, mà còn được nhiều du khách tìm đến thưởng thức như một trải nghiệm ẩm thực mạo hiểm nhưng đáng nhớ.
Khi “hương rừng” chạm vị giác
Thoạt đầu, thực khách có thể ngần ngại, nhưng khi cắn một miếng bánh, vị nếp dẻo thơm hòa cùng nhân trứng kiến béo bùi, lá nếp dịu nhẹ, tất cả như tan ra trên đầu lưỡi. Đó không còn chỉ là món ăn, mà là một hành trình khám phá vị giác và văn hoá vùng cao – nơi người dân biến những nguyên liệu tưởng chừng đơn sơ thành tác phẩm ẩm thực đầy sáng tạo và tự hào.
Bánh nếp trứng kiến là minh chứng cho vẻ đẹp mộc mạc nhưng tinh tế của ẩm thực Việt Nam – nơi mà ngay cả những thứ bé nhỏ nhất như trứng kiến cũng có thể trở thành đặc sản “không dành cho người yếu tim”, nhưng đáng để nhớ cả đời.
Thưởng thức bánh trứng kiến không chỉ là cảm nhận vị béo ngậy của trứng, vị dẻo thơm của nếp hay vị thanh mát của lá rừng, mà còn là một hành trình chạm vào văn hóa – nơi con người và thiên nhiên hòa quyện trong từng miếng bánh nhỏ. Và có lẽ, chính sự mộc mạc, chân chất ấy mới là điều khiến “hương vị không dành cho người yếu tim” này trở nên đáng nhớ đến lạ lùng.














