Giò trứng Nộn Khê – Món ngon nức tiếng của Ninh Bình
 |
Ninh Bình đang là điểm đến cực “hot” trong những năm gần đây nhờ một loạt danh lam thắng cảnh đẹp mê hồn. Nhờ thế, các đặc sản Ninh Bình độc đáo như xôi trứng kiến, ốc núi đá, dứa Đồng Giao, Rượu Kim Sơn,... cũng trở nên nổi tiếng hơn với du khách thập phương. Trong số đó, món ăn được mọi người gợi ý nhất định phải nếm thử khi đến đây phải kể tới món giò trứng Nộn Khê.
Giò trứng Nộn Khê là một món ăn không thể thiếu trong nét văn hóa ẩm thực của làng Nộn Khê, thuộc huyện Yên Mộ, tỉnh Ninh Bình. Vì vậy mà món giò trứng này được gắn liền với tên làng. Món giò trứng Nộn Khê đã xuất sắc khi đạt giải Ba trong “Hội thi nấu ăn ngành du lịch Ninh Bình năm 2017”. Giò trứng bởi thế mà đi vào thơ ca gần gũi với xứ người Nộn Khê:
“Từ xưa giò trứng Nộn Khê
Trên mâm cỗ Tết thiếu thì kém sang
Lợn nhà, trứng, lá, lạt rang
Giã, pha, luộc, ép dân làng vốn quen
Lát giò vuông vắn mịn màng
Theo mùi lá chuối đẹp thêm sắc vàng
Dưa hành cùng với mắm ngon
Món quê dân dã ngỡ ngàng khách xa
Ngày xuân con cháu xa nhà
Nhớ quê nhớ cả món giò trứng quê”
Vốn dĩ giò là món ăn quen thuộc của người dân Việt Nam, từ giò lụa cho đến giò xào… Nhưng khi nhắc đến giò trứng thì không phải ai cũng được thưởng thức qua. Sự sáng tạo và tinh hoa của món giò trứng Nộn Khê được thể hiện ở sự kết hợp của món giò quen thuộc và trứng gà, việc này đã giúp món ăn tăng thêm dinh dưỡng, lạ miệng hơn và độ ngấy cũng giảm bớt so với giò thông thường.
Món giò trứng Nộn Khê này đã có từ lâu đời và là món không thể thiếu trong mâm cỗ của làng Nộn Khê những dịp lễ tết, giỗ chạp, cưới hỏi… Vì thế giò trứng đều có quanh năm, chủ yếu là mùa lạnh và nhất là vào dịp tết Nguyên Đán. Nguyên liệu chính để làm nên món giò trứng Nộn Khê hấp dẫn này chính là những nguyên liệu hết sức quen thuộc như thịt lợn xay, ba chỉ, trứng gà, cuối cùng là lá chuối, lạt buộc và các loại gia vị
Công phu từ bước chọn nguyên liệu đến khi chế biến giò trứng Nộn Khê
 |
Món giò trứng Nộn Khê này khi làm thì được đặt xen kẽ một lớp thịt rồi lại đến một lớp trứng, kèm theo là vài lát thịt ba chỉ, cứ vậy mà xếp chồng, đan xen nhau tầng tầng lớp lớp, hòa quyện vào nhau thật đầy đặn, vuông vắn. Để món giò trứng Nộn Khê này cắt ra trông đẹp mắt như những cách hoa thì nó hoàn toàn phụ thuộc vào trình độ, sự tài hoa và khép léo khi sắp xếp trứng của người thợ.
Trứng gà sau khi luộc chín đều được cắt đôi theo chiều dọc bởi sợi cước mảnh để trông đẹp hơn và không bị vỡ giống như khi dùng dao. Trứng sau khi đã được cắt thì sẽ được xếp thành 2 lớp riêng và xếp thành các hàng so le cho đều nhau. Và trứng trong mỗi chiếc giò đều sử dụng khoảng 10 đến 16 quả tùy thuộc vào kích thước của giò hoặc sở thích của khách hàng.
 |
Để món giò trứng Nộn Khê ngon và chuẩn vị truyền thống của làng Nộn Khê, điều quan trọng nhất là thịt lợn phải xay từ thịt mông tươi, vẫn còn nóng dẻo khi vừa mổ, không dùng thịt nguội. Trứng phải được luộc thật kĩ, thịt ba chỉ thì được ướp gia vị đầy đủ để thẩm thẩu từng thớ thịt vào bên trong.
Công đoạn lúc bó giò cũng phải thật bó đều tay, là người có kinh nghiệm sẽ biết dùng lực vừa phải, không quá chặt cũng không quả lỏng tay. Giò trứng được luộc trong khoảng 2 tiếng rưỡi thì chín, sau đó vớt ra đem đi ép vuông để định hình. Công đoạn ép giò này mất khá nhiều thời gian, từ 4 – 5 tiếng khi giò nguội mới hoàn thành.
 |
Ngoài ra, món giò trứng Nộn Khê chỉ sử dụng được trong 1 tuần và phải bảo quản giò trong tủ lạnh. Cũng chính bởi sự khéo léo, sự kết hợp đầy sáng tạo và sự tinh túy trong món ăn này đã khiến cho giò trứng Nộn Khê tạo nên được sức hút và thương hiệu.
Giò trứng Nộn Khê ăn kèm hành muối, mọc luộc và chỉ chấm với nước mắm nguyên chất là ngon và chuẩn vị nhất. Những miếng giò mềm, mịn, đẹp mắt với các màu vàng, trắng, nâu xen kẽ cùng vị béo của thịt, vị bùi của trứng và mùi thơm của lá chuối tươi hòa quyện cùng gia vị sẽ tô điểm thêm cho mâm cơm ngày Tết thêm đẹp mắt và ngon miệng.
 |
Giò trứng Nộn Khê là món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ của người Nộn Khê. Món ăn này là sự kết hợp hài hoà màu trắng vàng tươi của trứng cùng sự hấp dẫn của thịt nạc và ba chỉ xay, mang lại sự đặc biệt và khó quên trong bữa ăn khi đến dịp lễ, Tết truyền thống.
Đặc biệt khi luộc, người dân phải canh chỉnh thời gian luộc giò trứng Nộn Khê vô cùng cẩn thận và khéo léo làm sao để giò giữ được vẻ đẹp hoàn hảo, trọn vẹn sau khi hoàn thành. Đủ để thấy sự tinh tế và tấm lòng mà người dân nơi đây đặt vào món ăn này. Giò trứng còn là món ăn gây thương nhớ đối với những người con xa quê mỗi khi Tết đến xuân về.
