| "Vàng thực vật" chứa trong loại quả rẻ tiền, ăn đúng cơ thể nhận vô số lợi ích tốt cho sức khỏe Những bài thuốc tuyệt vời từ hoa hướng dương Tác dụng hữu ích của cây sa nhân tím |
Đặc điểm của cây nghệ đen
Nghệ đen có tên khoa học là Cucurma Caesia, thuộc họ gừng ( Zingiberales ), tên gọi khác là tam nại, nga truật, ngải xanh, nghệ tím, nghệ đăm, bồng nga truật, xú thể khương, thanh khương, thuật dược, phá quan phủ.
 |
Nghệ đen là loài cây thân thảo, chiều cao trung bình từ 1.5m, cây mọc thẳng, thường được thu hoạch cuối năm vào tháng 11 và 12. Rễ của cây có hình nón, chia thành nhiều nhánh phụ và có nhiều củ. Cây nghệ đen rừng có kích thước cao gần 2m. Thân rễ của nó có hình nón, và xuất hiện các khía chạy dọc, và bên trong chứa nhiều củ có thịt màu vàng, ngoài các củ chính, thì có những củ phụ cuốn dọc xung quanh.
Lá cây nghệ đen có đốm đỏ, dài từ 40 đến 60cm, chiều rộng từ 7 đến 9cm, gân lá chạy dọc, cuống ngắn.
Hoa thường sẽ mọc thành cụm mọc trước khi cây có lá. Lá bắc ở bên trên có màu đỏ và vàng, bên dưới có màu xanh nhạt. Hoa của cây có màu vàng nhạt, và bầu có lông mịn, và môi lõm ở đầu.
Hoa của cây mọc trước khi ra lá, mọc thành từng cụm từ thân rễ lên, hoa màu vàng, dài khoảng 15mm, môi lõm ở đầu, thùy giữa nhọn, bầu có lông mịn.
Phần củ của nghệ đen được dùng làm thuốc, có thể dùng tươi hoặc cắt lát phơi khô. Cây nghệ đen có củ hình gần bầu dục, một đầu to và một đầu nhỏ, dài khoảng 2 - 4cm, vỏ màu vàng nâu và trơn bóng. Phần thịt củ màu xanh thẫm hoặc màu tím.
Dược liệu bảo quản trong hộp kín, để ở nơi khô ráo, tránh ẩm, phơi sấy để tránh bị mốc.
Nghệ đen được trồng nhiều tại các nước khu vực Đông Nam Á. Ở nước ta, nghệ đen thường trồng tại miền Bắc, đặc biệt ở các vùng miền núi hoặc những nơi có đất xốp, ven hồ, ven sông suối, bóng râm ở trung du.
Thành phần hóa học: Tinh dầu trong nghệ đen chiếm khoảng 1,5%, bên trong có Cinecol (9,6%), D – camphen, sesquiterpen ancol (48%), Zingibezen (35%) và một số chất khác. Ngoài ra, trong nghệ đen còn có 3,5% chất nhầy, Isocurcurmenole, Curcumin, Secquitecpen, Axit và phenol, Curzerenone 44,93%, Camphene, Ar-turmerone, Germacrone 6,16%, Difurocumenone, Curcurmenole…
 |
Theo y học cổ truyền: Nghệ đen tính ôn, vị cay, đắng, không có độc (Theo Khai Bảo Bản Thảo), quy kinh vào kinh can, tỳ, phế, túc quyết âm can. Công dụng phá huyết, hành khí, trị ứ kinh, khí trệ, trừng hà, hóa thực, tiêu tích do chấn thương.
Bài thuốc sử dụng nghệ đen
Chữa bệnh ăn không tiêu, chướng bụng, và bụng trướng
Nghệ đen 25g và một quả tim lợn. Tiến hành sơ chế tim lợn thật sạch sẽ và thái miếng. Nghệ đen cũng thực hiện thái mỏng tanh rồi cùng nấu chung với tim lợn. Cho gia vị vừa miệng và ăn kèm với cơm, thực hiện liên tục trong vòng 5 ngày đến 1 tuần giúp cho thực đơn dễ tiêu hơn và xoa dịu đi những biểu hiện xấu khác ở bụng.
Trị nôn trớ ở trẻ em
Nghệ đen 4g và 4 hạt muối ăn, ngưu hoàng lượng cỡ bằng hạt gạo. Hòa nghệ đen với sữa và muối, thực hiện nấu sôi trong khoảng 5 phút và liên tục thêm ngưu hoàng vào quấy tan ra. Uống vài lần trong ngày.
Chữa ăn uống không ngon miệng, hoa mắt chóng mặt
Nghệ đen và hoàng kỳ mỗi vị 30g, đương quy, ngưu tất, đào nhân, hà thủ ô, và sài hồ mỗi vị 20g, lô hội 25g, long đởm thảo và đại hoàng mỗi vị 10g. Các vị thuốc sao vàng và thái nhỏ, tất cả cho vào bình thủy tinh, ngâm rượu ngập thuốc trong 2 tuần, mỗi lần dùng uống 20ml, thực hiện ngày từ 2 đến 3 lần.
 |
Trị đau bụng kinh
Nghệ đen 20g, ích mẫu 16g, ngải cứu 8g. Tất cả đem vào ấm sắc cùng 500ml nước, khi thuốc cạn còn 200ml thì ngừng. Chia uống 2 lần, dùng trước bữa ăn chính
Chú ý: Phương thuốc sử dụng trước kỳ kinh từ 5 đến 7 ngày.
Chữa đau bụng từng lần do bị nhiễm lạnh
Củ nghệ đen 100g, mộc hương 50g. Tán cả 2 vị thuốc thành bột mịn, cho vào hũ có nắp kín để có thể bảo vệ được lâu. Uống 2g mỗi lần. Dùngnước giấm pha loãng để có thể sử dụng thuốc, sẵn sàng bột nghệ đen và gel lô hội. Trộn đều 2 nguyên liệu này với nhau và đắp lên vùng da bị bỏng hàng ngày sẽ giúp đẩy nhanh lên da non. kháng khuẩn, chống bệnh viêm.
Trị viêm dạ dày lâu năm
Củ nghệ đen 1kg, mật ong nguyên chất, 200g trúc diệp sài hồ, 300g ô tặc cốt. Sao vàng sài hồ, nghiền thành bột mịn cùng với những vị còn lại, trộn đều bột thuốc với mật ong, uống 20g mỗi lần, dùng trước khi ăn 30 phút, thực hiện 2 lần trong ngày.
Chữa vàng da do viêm gan
Củ nghệ đen, củ gấu, quả tắc non, uất kim. Dùng tất cả ở dạng khô liều và lượng bằng nhau. Đem các vị thuốc tán thành bột mịn và cho trộn với mật ong, uống 2g mỗi ngày. Thoa hỗn hợp rượu gừng nghệ lên các vùng da dễ bị rạn như bụng, hông và đùi 1 đến 2 lần trong ngày.
Trị các chứng đau có nguyên nhân do lãnh khí xung tâm
Nghệ đen 60g, 30g mộc hương, giấm. Đem 2 tán thành bột và mỗi lần uống 1,5g với giấm
Chữa co thắt tiểu trường
Bột nghệ đen, 3g hành và uống chung với rượu lúc đang đói bụng
 |
Chữa đau bụng co quắp ở trẻ nhỏ
Củ nghệ đen 15g, 3g a ngụy và giã nhỏ rồi đắp quanh bụng, để hỗn hợp khô, sau đó phối hợp uống nước tử tô để đạt có thể được hiệu quả tốt hơn.
Trị đau sườn dưới
Nghệ đen, kim linh tử, tam lăng, nghệ đen, nhũ hương, mộc dược mỗi loại 1,15g. Sắc thành thuốc uống, mỗi ngày dùng một lần.
Chữa không ổn định tiêu hóa, đau bụng ở trẻ con
Nghệ đen, hồ tiêu, tam lăng và la bặc tử mỗi vị 5g, sa nhân và hồ hoàng liên, lô hội mỗi vị 3g, chế hương phụ, thanh bì, chỉ thực mỗi vị 6g, trần bì 10g. Tất cả nghiền thành bột, và trộn chung với hồ, sau đó vo viên hoàn, dùng 2 lần trong ngày, mỗi lần 3 đến 6g. Uống với rượu gạo ấm và kiêng cho trẻ sử dụng đồ ăn chưa được nấu chín, thực phẩm có tính lạnh ở trong quá trình điều trị.
Trị bệnh bệnh tâm thần
Bột củ nghệ đen, đại hoàng, thược dược. Tỷ lệ 10g nghệ đen thì dùng 3g thược dược và 3g đại hoàng. Trộn đều 3 vị thuốc và chế viên nặng 8g, khi sử dụng lấy 6 đến 8 viên uống, ngày dùng 3 lần, một liệu trình uống liên tục 30 ngày.
Lưu ý khi sử dụng nghệ đen
Không dùng nghệ đen cho người bị khí huyết hư, có thai.
Nghệ đen có tính phá huyết nên không thích hợp dùng khi bị rong kinh.
Dừng sử dụng nghệ đen trước và sau khi phẫu thuật ít nhất 2 tuần vì dược liệu có thể làm chậm quá trình đông máu
Cần tham khảo ý kiến bác sĩ khi sử dụng nghệ đen.
 Cây nắp ấm ngoài việc làm cảnh còn là nguyên liệu làm thuốc |
 Củ ấu không chỉ là thức ăn mà còn là dược liệu quý |
 Hoa chuối, tưởng chỉ là thức ăn cho gia súc, hoá ra có nhiều công dụng tuyệt vời |
