Chè Tân Cương - đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên

"Đệ nhất danh trà", mảnh đất tôi yêu

“Thái Nguyên xanh mát nương chè

Chè xanh xứ Thái đậm đà ngát hương

Bà con một nắng, hai sương

Nụ cười chíu nắng bên nương dưới đồi”.

Những câu thơ mượt mà sâu lắng đã thôi thúc nhiều người tìm đến với Đồi chè Tân Cương của tỉnh Thái Nguyên, để chứng kiến tận mắt bắt tận tay vùng đất "Đệ nhất danh trà" thân yêu. Cái khoảnh khắc mong chờ được đặt chân lên xứ chè cứ dào dạt trong lòng. Nhiều người nói vui rằng chưa đặt chân lên Đồi chè Tân Cương thì chưa được coi là đã đến Thái Nguyên.

Từ TP Thái Nguyên đi về phía Tây Nam khoảng 10km là đặt chân đến thủ phủ chè. Vùng đặc sản chè Tân Cương trải rộng hơn 1.300ha, bao gồm 6 xã: Tân Cương, Phúc Trừu, Phúc Xuân, Thịnh Đức, Quyết Thắng và Phúc Hà, trong đó Tân Cương là vùng “lõi” thuộc TP Thái Nguyên được cấp chứng nhận chỉ dẫn địa lý. Đây là khu vực có địa hình đồi bát úp nhấp nhô, đất đai màu mỡ tươi tốt, môi trường tự nhiên trong lành. Có thể nói nhờ vào địa thế, thổ nhưỡng, khí hậu tốt mà hương vị chè của vùng Tân Cương có hương dịu tự nhiên, vị chát nhẹ, màu nước vàng và khi uống có hậu ngọt lắng động vô cùng đặc biệt.

Đồi chè Tân Cương, Thái Nguyên

Tân Cương được xem là thủ phủ chè lớn bậc nhất của vùng núi trung du Bắc Bộ. Có dịp về Đồi chè Tân Cương mới thấy hết sự đổi thay nơi đây. Tôi bị choáng ngợp bởi màu xanh bạt ngàn của những vườn chè. Đúng là “trăm nghe không bằng một thấy”, hãy thử đến đây một lần, bạn sẽ cảm nhận được vẻ đẹp của mảnh đất này. Trong hanh hao nắng đông, trải dài hai bên đường, tôi như thấy mình lạc vào một khu rừng mà nhìn lên cúi xuống chỉ có chè xanh khắp mọi nơi.

Những luống chè được trồng ngay ngắn đẹp mắt. Du khách về miệt vườn Chè Tân Cương vừa tham quan vừa thưởng thức chè tại chỗ. Bà con trong vùng đang tất bật thu hái chè, tiếng thương lái xì xèo mặc cả. Tiếng cười đùa của du khách tham quan. Xe tải ra vào thu mua chở đến các điểm đầu mối luôn tấp nập. Có lẽ vì thế mà khách du lịch và người qua đường vẫn gọi vui đây là “phố chè”.

Mùa thu hoạch chè cũng là lúc hình ảnh Tân Cương đẹp nhất, đặc trưng nhất. Dù đứng ở bất cứ nơi đâu trên đất Tân Cương đều nhìn thấy những vườn chè xanh mướt. Bức tranh quê hương đang vươn mình phát triển. Cái hơi lạnh buổi sáng ở Tân Cương mang đến một sự tinh khiết đến thanh cao và bình dị. Một khung cảnh vô cùng thích thú, đập vào mắt Đồi chè Tân Cương hiện ra xanh mướt chập chùng với những làn khói trắng giăng ngang mờ ảo tựa cảnh thiên đàng trong những câu chuyện cổ tích. Những con đường lượn vòng từng tầng, từng bậc quanh sườn đồi. Dưới đồi chè, những ngôi nhà mọc lên trên khắp sườn đồi cao nhấp nhô thấp thoáng sau những rặng cây.

Thú vị nhất là len lỏi vào các gốc chè, “hái tận cây, xem tận gốc” được tự tay hái những búp chè non đang còn đọng những giọt sương. Nhiều người không quên lưu lại khoảnh khắc tuyệt đẹp này rồi đăng facebook. Cũng vì phong cảnh ở đây quá đẹp, các bạn trẻ sánh bước bên nhau thật lãng mạn tựa như những thước phim. Rất nhiều cặp đôi chụp ảnh cưới chọn đồi chè Tân Cương trong album của mình. Màu xanh của những đồi chè tươi tắn, rạng rỡ là phông nền tuyệt vời cho mọi bức hình thêm sinh động. Đến với đồi chè Tân Cương du khách sẽ được thỏa sức check-in "sống ảo". Rất nhiều bạn trẻ lựa chọn đồi chè là nơi để chụp hình với cảnh sắc thiên nhiên đẹp như bức tranh cho chuyến du lịch Thái Nguyên.

Đặc biệt hơn cả, đến với vùng chè Tân Cương, du khách sẽ được nghe những “hướng dẫn viên là người nông dân” khái quát về lai lịch của cây chè trên vùng đất “Đệ nhất danh trà” gần một thế kỷ, giới thiệu về nghệ thuật ẩm trà. Các sơn nữ đóng vai các trà nương sẽ hướng dẫn du khách cách pha một ấm trà ngon và cách thưởng thức trà “đúng điệu” để rồi mỗi du khách khi ra về đều không quên cất giữ cho riêng mình những gói chè ngon làm quà cho người thân, cũng là để nhớ mãi về quãng thời gian ngắn ngủi mà ý nghĩa được cùng ăn, cùng ở, cùng làm với người Tân Cương chân tình, hiếu khách.

Đến Đồi chè Tân Cương còn là cơ hội cho du khách tìm hiểu, khám phá về vùng đất, văn hóa, con người Thái Nguyên chân chất, thật thà đã đón tiếp du khách bằng cả ân tình ấm áp và chén trà thấm đượm tình quê… Tất cả đều là những kỉ niệm thật đẹp khi bạn được một lần “sống khác” ở Tân Cương.

Thưởng thức chè Tân Cương - đặc sản nổi tiếng của Thái Nguyên

Thương hiệu sản phẩm

Tạm biệt Đồi chè Tân Cương, tôi không quên mua về làm quà cho người thân là đặc sản chè Tân Cương. Ngày nay chè Tân Cương được nhiều người tiêu dùng trong nước ưa chuộng, trở thành một thương hiệu nổi tiếng trên toàn quốc và đưa vào bán ở hệ thống cửa hàng, siêu thị, có mặt khắp nơi trên thị trường. Người dân Thái Nguyên rất phấn khởi vì thương hiệu chè Tân Cương ngày càng được nhiều người biết đến.

Chè Tân Cương dưới bàn tay nâng niu chăm sóc của người nông dân xứ Thái toát lên được hương vị đặc trưng mà các vùng đất khác không thể so sánh được. Hiện nay, hầu hết các đồi chè Tân Cương đều được bà con trồng và chăm sóc theo mô hình VietGAP. Thay vì sử dụng phân bón hữu cơ bón cho cây, họ dùng phân bón vô cơ để bảo vệ nguồn thổ nhưỡng màu mỡ vốn có. Thuốc trừ sâu hóa học gần như được loại bỏ hoàn toàn và thay thế dần bằng sản phẩm sinh học.

Nhiều doanh nghiệp được chứng nhận OCOP, như Chè Hảo Đạt là một thương hiệu nổi tiếng ở Thái Nguyên và cũng là một điểm đến du lịch hấp dẫn với nhiều du khách. Đặc biệt, hiện HTX chè Hảo Đạt có 2 sản phẩm chè là Móc câu và Đinh được xếp hạng OCOP 4 sao, còn chè Tôm nõn đã được xếp hạng OCOP cao nhất 5 sao từ 30/6/2021.

Chè tôm mõn của Hợp tác xã chè Hảo Đạt được chứng nhận OCOP 5 sao

HTX chè Hảo Đạt, xã Tân Cương, thành phố Thái Nguyên được thành lập từ tháng 12/2016 với 8 thành viên và hơn 50 hộ liên kết cung cấp chè nguyên liệu do bà Đào Thanh Hảo làm giám đốc. Ngay từ đầu, HTX chè Hảo Đạt đã chú trọng áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật sản xuất chè an toàn theo tiêu chuẩn VietGAP nhằm đảm bảo nguồn nguyên liệu chè đầu vào của HTX luôn đạt chất lượng cao, cũng như các tiêu chí vệ sinh an toàn thực phẩm.

Tính đến nay, HTX chè Hảo Đạt đã có trên 30 thành viên với vùng chè nguyên liệu hơn 10 ha, hệ thống nhà xưởng có tổng diện tích trên 2.000m2, dây chuyền sản xuất khép kín, được tự động hóa 70%, công suất từ 4,0 - 4,5 tấn chè búp tươi/ngày. Hiện mỗi năm HTX chè Hảo Đạt chế biến được khoảng 1.500 tấn chè búp tươi, cung cấp ra thị trường từ 250 - 350 tấn chè búp khô an toàn, chất lượng cao, với các dòng sản phẩm chính như: chè Đinh, chè Tôm nõn, chè Móc câu, chè Bát Tiên… với giá bán dao động từ 250.000 đồng/kg đến 2.500.000 đồng/kg.

Hiện chè Hảo Đạt ngoài việc cung cấp cho thị trường trong nước những loại chè chất lượng còn khẳng định được thương hiệu khi xuất khẩu sang các thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật Bản, Đài Loan…Doanh thu hàng năm của HTX tăng trưởng đều đặn, trung bình đạt khoảng 5-6 tỷ đồng, lợi nhuận 1,5 – 2 tỷ đồng, tạo việc làm thường xuyên cho 20-30 lao động với mức thu nhập bình quân từ 4,5 đến 6,0 triệu đồng/ người/ tháng và khoảng 30 lao động thời vụ với mức lương thỏa thuận.

Năm 2021, HTX chè Hảo Đạt tiến hành mở rộng quy mô sản xuất và đưa chương trình du lịch sinh thái vào hoạt động như khách hàng đến trải nghiệm không gian thanh bình của vùng chè đặc sản Tân Cương. Đến đây, cùng với việc thưởng trả, du khách sẽ được thăm quan xưởng chế biến chè, mãn nhãn với những đồi chè đẹp như trong tranh; được thăm quan quy trình trồng và chăm sóc chè, du khách còn trải nghiệm cuộc sống nhà nông; tự mình hóa thân thành những người trồng chè thoăn thoắt hái những búp chè mập, xanh non cho đến khi nặng cái gùi sau lưng. Khách du lịch được tự tay hái chè, sao chè bằng tay, pha trà, đóng chè, kho cá..., Đặc biệt cùng thưởng thức tách chè xanh mát do chính tay mình thu hoạch. Nhấp một ngụm thấy chát ở đầu lưỡi, nhưng vị chát nhanh chóng tan biến, nhường chỗ cho vị ngọt dịu, lan tỏa khiến khoan khoái vô cùng.

Trong nhịp sống hối hả bon chen của cuộc sống mưu sinh khiến con người sống gấp gáp hơn, sống nhanh, sống vội thì ngược lại tách trà xanh nóng hổi như thầm nhủ mọi người sống chậm lại một chút. Hậu vị ngọt mát của chè Tân Cương giúp con người sảng khoái, tràn trề năng lượng bắt đầu một ngày mới. Sự góp mặt của chè Tân Cương đã góp phần quảng bá du lịch Thái Nguyên. Khách xa gần đến với Thái Nguyên thì có chè Tân Cương làm quà. Chè Tân Cương vẫn mãi thơm ngon đặc biệt và người Thái Nguyên vẫn nổi tiếng trồng chè giỏi.

Thịt chưng mắm tép Thanh Nguyễn - Gìn giữ nét riêng của người Việt

Bưởi Phúc Trạch - Trái cây đặc sản tròn vị quê hương

Người dạy tằm tự dệt thảm

Người phụ nữ đánh thức và đem “linh hồn” trà Đại Từ vươn xa

Ba Khía Muối Đầm Dơi - Nâng tầm thương hiệu quê hương