| Lễ hội Ok Om Bok – Hành trình tìm về miền trăng của người Khmer Sản phẩm OCOP khẳng định giá trị trong kinh tế nông nghiệp Phát huy tiềm năng vùng núi, phát triển kinh tế lâm - nông nghiệp và dịch vụ |
Nâng cao thu nhập là mục tiêu cốt lõi
Theo Báo Thanh Hóa trong nhiều năm qua, tỉnh Thanh Hóa xác định phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn với nhu cầu thị trường là giải pháp then chốt. Sự chuyển dịch này đang giúp ngành nông nghiệp tỉnh ngày càng hiện đại, hiệu quả và bền vững.
 |
| Trong nhiều năm qua, tỉnh Thanh Hóa xác định phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa tập trung, gắn với nhu cầu thị trường là giải pháp then chốt. Ảnh minh họa |
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường, tốc độ tăng trưởng ngành nông nghiệp duy trì ổn định ở mức bình quân 3%/năm. Thu nhập bình quân đầu người khu vực nông thôn năm 2025 ước đạt 55 - 60 triệu đồng, tăng gấp đôi so với năm 2015.
Song song đó, Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) được các địa phương thực hiện hiệu quả, tạo động lực thúc đẩy phát triển sản xuất hàng hóa đặc trưng. Đến nay, toàn tỉnh có khoảng 600 sản phẩm đạt chuẩn OCOP từ 3 sao trở lên.
Nhiều sản phẩm tiêu biểu như miến gạo Thọ Xuân, dưa vàng Hà Trung, gạo nếp cái hoa vàng Yên Định, mật ong rừng Lang Chánh... đã góp phần nâng cao giá trị và thương hiệu nông sản Thanh Hóa, mở rộng thị trường ra ngoài tỉnh và hướng tới xuất khẩu.
Vai trò hạt nhân từ kinh tế tập thể
Một điểm nổi bật trong bức tranh nông nghiệp Thanh Hóa là sự phát triển mạnh mẽ của hệ thống Hợp tác xã (HTX) nông nghiệp kiểu mới. Toàn tỉnh hiện có hơn 800 HTX nông nghiệp hoạt động hiệu quả, đóng vai trò hạt nhân trong việc tổ chức sản xuất, cung ứng vật tư, hướng dẫn kỹ thuật và đặc biệt là liên kết tiêu thụ sản phẩm.
HTX dịch vụ thương mại Quý Hương (xã Hà Long) là một ví dụ tiêu biểu. Với sản phẩm ổi lê Quý Hương—loại ổi có vị ngọt thanh, giòn, thơm nhẹ—HTX đã liên kết hàng chục hộ dân sản xuất trên diện tích hàng chục hécta. Toàn bộ vùng trồng được áp dụng quy trình VietGAP, sử dụng phân hữu cơ và bao quả.
 |
| Mô hình trồng ổi lê Quý Hương giúp người dân xã Hà Long nâng cao thu nhập. Ảnh: Báo Thanh Hóa |
Nhờ tuân thủ quy trình kỹ thuật, sản phẩm ổi lê Quý Hương có chất lượng ổn định, được nhiều siêu thị và cửa hàng nông sản sạch tin dùng. Cuối năm 2022, sản phẩm này được công nhận OCOP 3 sao cấp tỉnh. Mỗi năm, HTX tiêu thụ khoảng 300 tấn ổi, mang lại doanh thu hàng tỷ đồng.
Chị Nguyễn Thị Hạnh, một hộ trồng ổi lâu năm trong HTX, chia sẻ: “Từ khi tham gia HTX, chúng tôi được tập huấn kỹ thuật, hướng dẫn quy trình chăm sóc chuẩn VietGAP và được bao tiêu sản phẩm. Mỗi sào ổi giờ cho thu nhập 40 - 50 triệu đồng/năm, không còn lo bị thương lái ép giá. Người dân rất yên tâm đầu tư vì biết sản phẩm của mình có thương hiệu, đầu ra ổn định”.
Doanh nghiệp tiên phong dẫn dắt chuỗi giá trị
Cùng với kinh tế tập thể, các doanh nghiệp đang khẳng định vai trò "đầu tàu" trong việc tạo ra các chuỗi giá trị chế biến sâu. Công ty TNHH Nông nghiệp hữu cơ Thiên Bảo (xã Lưu Vệ) là mô hình tiên phong trong phát triển nông nghiệp hàng hóa gắn với chế biến.
Khởi đầu từ mô hình nuôi ốc nhồi hữu cơ quy mô nhỏ, đến nay doanh nghiệp đã đầu tư hoàn chỉnh vùng nuôi tập trung, kết hợp nhà máy sơ chế, cấp đông và đóng gói hiện đại. Công ty cho ra đời các sản phẩm chế biến sẵn như ốc nhồi làm sạch đông lạnh, ốc nhồi sơ chế hút chân không, phù hợp với xu hướng tiêu dùng tiện lợi, an toàn của người dân đô thị.
Điểm đặc biệt trong mô hình của Thiên Bảo là sự liên kết chặt chẽ với nông dân. Doanh nghiệp cung cấp con giống, hỗ trợ kỹ thuật và bao tiêu sản phẩm với giá ổn định quanh năm, giúp các hộ tham gia có thu nhập bình quân 6 - 8 triệu đồng/tháng.
Anh Bùi Xuân Bình, Giám đốc Công ty TNHH Nông nghiệp hữu cơ Thiên Bảo, chia sẻ: “Nông nghiệp hiện nay không thể đi theo lối cũ, trồng hay nuôi gì cũng phải gắn với thị trường và chuỗi chế biến. Chúng tôi không chỉ muốn bán con ốc, mà bán cả giải pháp thực phẩm tiện lợi, sạch và có thể truy xuất nguồn gốc. Khi nông dân cùng tham gia vào chuỗi, họ có thu nhập ổn định, còn doanh nghiệp có nguồn cung chất lượng.”
Nhờ đầu tư bài bản, sản phẩm của Thiên Bảo đã có mặt tại nhiều hệ thống siêu thị trong nước. Doanh nghiệp đang tiếp tục mở rộng vùng nguyên liệu và nghiên cứu thêm các dòng sản phẩm tiện lợi khác như chả ốc, ốc hấp sẵn... để tăng giá trị sản phẩm.
Hướng đi bền vững cho nông thôn mới
Thực tế tại Thanh Hóa cho thấy, nơi nào người dân mạnh dạn đổi mới tư duy, liên kết sản xuất theo hướng hàng hóa, nơi đó nông nghiệp phát triển bứt phá. Tại các xã ven biển của huyện Hoằng Hóa cũ, mô hình lúa - tôm, lúa - cá đang cho thu nhập bình quân hơn 150 triệu đồng/ha/năm, gấp nhiều lần canh tác truyền thống.
Để tiếp tục nâng cao tiêu chí thu nhập, Thanh Hóa đang đẩy mạnh tích tụ đất đai, phát triển vùng sản xuất quy mô lớn, khuyến khích ứng dụng công nghệ cao và chuyển đổi số. Cùng với đó, tỉnh hỗ trợ HTX, doanh nghiệp đầu tư chế biến sâu, mở rộng thị trường qua thương mại điện tử và chuỗi bán lẻ hiện đại.
Phát triển nông nghiệp hàng hóa không chỉ tạo giá trị kinh tế mà còn củng cố tiêu chí thu nhập—nền tảng vững chắc của NTM nâng cao, NTM kiểu mẫu, hướng tới mục tiêu “nông thôn giàu đẹp, văn minh, đáng sống".
