Mộc nhĩ 'ngậm' thêm độc tố khi chế biến sai cách, có thể gây tử vong Loại cây mọc hoang là dược liệu quý nhưng lại chứa độc tố cực mạnh Các bước quan trọng khi sơ chế măng khô, đảm bảo loại bỏ độc tố |
Chúng ta đều biết trong cá có nhiều chất dinh dưỡng quan trọng mà nhiều người đang thiếu như: protein chất lượng cao, iốt, các vitamin và khoáng chất khác nhau. Đặc biệt các loại cá béo (hay còn gọi là cá dầu) như cá hồi, cá mòi, cá ngừ và cá thu, có chất dinh dưỡng cao. Dù vậy, trong quá trình chế biến nếu làm sai cách có thể đốt sạch dinh dưỡng có trong thực phẩm này.
Cá nướng
Cá là thực phẩm quen thuộc trong bữa ăn của mỗi gia đình, được chế biến đa dạng. Một trong những phương pháp nấu cá phổ biến nhất hiện nay, có thể giúp giữ lại gần như toàn bộ sự tươi ngon của cá là nướng cá.
Xét về khía cạnh sức khỏe, hàm lượng dinh dưỡng của cá nướng thực tế rất thấp, protein và axit béo ban đầu chứa trong nó rất dễ bị biến chất trong quá trình nướng, sinh ra các chất rất có hại cho sức khỏe con người, đặc biệt là cá hun khói dầu.
Nhiều nghiên cứu cho thấy thịt hay cá nướng trên than ở nhiệt độ 500-6000C, mỡ nhỏ giọt xuống than hồng bốc cháy tạo ra các phân tử hydrocarbure thơm đa vòng, có thể gây ung thư. Bên cạnh đó, khi ăn thực phẩm bị đốt cháy trên ngọn lửa gas, chất dinh dưỡng kèm theo AGE - là hợp chất glycate hóa bền vững giúp thực phẩm có màu hấp dẫn - sẽ đi vào tế bào, mạch máu, các mô... AGE xâm nhập vào cơ thể làm tổn thương tổ chức mô lành, còn gây các bệnh tim mạch, xương khớp, thần kinh...Đồ nướng trực tiếp trên bếp gas cũng tạo ra các chất trung gian hóa học như axit amin thơm, amin dị vòng, gây đột biến tế bào và ung thư.
Trường hợp nướng cá trong lò nướng ở nhiệt độ 80-1000C thì chất creatin trong thịt, cá sẽ biến đổi thành amin thơm dị vòng. Chất này khi ăn vào cơ thể sẽ đến gan và biến thành chất độc, chất độc đó xuống ruột, gây nguy cơ ung thư ruột già. Do đó, thỉnh thoảng ăn cá nướng một lần sẽ tốt cho sức khỏe hơn ăn thường xuyên.
Cá được chế biến để bảo quản lâu (cá muối, cá hun khói)
Để bảo quản cá dùng lâu dài, người ta thường đem cá chế biến thành cá muối. Chúng ta đều biết cá muối thực chất là loại cá được làm bằng cách ướp muối và làm khô, được nhiều người ưa chuộng. Nếu ăn thường xuyên hoặc ăn nhiều cá khô đồng nghĩa với việc cơ thể đang nạp vào lượng lớn muối.
Lượng natri trong cơ thể tăng cao sẽ khiến huyết áp tăng. Khi huyết áp tăng cao có thể làm vỡ hoặc tắc nghẽn các động mạch, từ đó khiến cho các cơ quan của cơ thể bị thiếu oxy và các chất dinh dưỡng cần thiết, dẫn đến bị tổn thương nghiêm trọng. Đặc biệt với những người bị huyết áp cao và bệnh tim mạch, khi ăn quá nhiều muối có thể khiến tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
Ngoài ra, các loại động vật khi chết sau 1 giờ sẽ bị phân giải, đạm bị phân giải sẽ tạo ra histamine (thường xuất hiện với cá biển), nếu bảo quản không tốt lượng histamine càng nhiều, tạo độc tố cao, con người ăn vào sẽ bị dị ứng ngay. Chưa kể trong quá trình phơi sấy, vi sinh, nấm mốc độc hại có thể phát triển trên cá khô. Chất này có thể không gây dị ứng tức thời mà tác hại lâu dài trong 5-10 năm sau, thậm chí có thể gây ung thư.
Hiện nay, vì lợi nhuận các tiểu thương kinh doanh cá khô sẵn sàng sử dụng thêm các loại hóa chất bảo quản để trộn, tẩm ướp vào cá. Do đó việc ăn những loại cá này lâu dài còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.
Trong khi đó, với cá hun khói, quá trình chế biến sẽ phải hun khói ở nhiệt độ cao. Chính lúc này, một lượng lớn khí cacbonic sẽ được thải ra trong khi lửa than cháy to. Lượng khí cacbonic này sẽ khuếch tán vào cá qua hơi khói bay lên, từ đó sản sinh ra chất gây ung thư có tên benzopyrene.
Bên cạnh đó, một chất độc gây ung thư khác cũng sẽ sản sinh ra trong những phần cá hun khói được cất giữ, bảo quản lâu ngày, đó chính là độc tố aflatoxin. Thực tế, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) còn xếp aflatoxin là độc tố gây ung thư cấp 1. Chỉ một lượng 0,1mg aflatoxin đi vào cơ thể có thể gây ra phản ứng ngộ độc. Và nếu tiêu thụ 20mg aflatoxin thì tính mạng của bạn có thể bị đe dọa bất cứ lúc nào.
Ngoài ra, nhiều người có sở thích mua các loại cá nặng cân, ngoại cỡ nên cẩn thận, bởi trong chúng có thể chứa hormone tăng trưởng và kim loại nặng, khi con người ăn vào sẽ khiến bụng khó chịu, nhất là đối với trẻ em và người già, sức khỏe của dạ dày, ruột yếu, tốt nhất không nên ăn. Vì vậy, khi mua cá, tốt nhất bạn nên chọn cá có kích cỡ vừa phải, như cá trắm cỏ khoảng 3-5kg, cá chép khoảng 1.5kg và cá diếc nhỏ 0.5-1kg.
5 loại rau dân dã nên ăn vào mùa lạnh, vừa rẻ tiền, vừa tốt cho sức khoẻ |
Loại củ xấu xí nhưng lại chứa thành phần dinh dưỡng cực cao |
"Kho báu" dinh dưỡng trên thân lợn, nhiều người bỏ đi lãng phí |