Cá nướng sông Đà - một lần nếm thử là khó lòng quên

Người miền xuôi biết đến sông Đà không chỉ qua những trang văn tài hoa của Nguyễn Tuân trong “Người lái đò sông Đà”, hay qua công trình Nhà máy thủy điện Hòa Bình – biểu tượng của tình hữu nghị Việt Nam - Liên Xô, mà còn bởi những câu chuyện truyền miệng về những con cá lớn khổng lồ, từng được ví như “thủy quái”.

Sông Đà cuồn cuộn đổ vào lòng hồ thủy điện mênh mông, tạo nên một môi trường sống lý tưởng cho các loài cá.

Với chiều dài hơn 900 km và đoạn chảy qua Hòa Bình dài 103 km, dòng Đà Giang không chỉ tô điểm vẻ đẹp hùng vĩ cho núi rừng Tây Bắc mà còn mang lại nguồn thủy sản phong phú. Những bản làng ven sông vì thế mà được thiên nhiên ưu đãi, và cá sông Đà từ lâu đã trở thành một trong những đặc sản nổi tiếng, làm nên nét riêng cho vùng đất xinh đẹp này.

Tại khu vực lòng hồ sông Đà, món cá nướng đã trở thành đặc sản không thể bỏ qua.

Sông Đà từ lâu đã nổi tiếng là nơi quy tụ nhiều loài cá ngon như cá thiểu, cá nheo, cá trắm, cá măng, cá chép, cá tầm... Đặc biệt, dòng sông này còn sở hữu những loài cá đặc hữu, hiếm gặp ở nơi khác như cá bò vàng, cá ngần, chạch chấu – những cái tên luôn khiến du khách tò mò và háo hức muốn thưởng thức khi đặt chân đến vùng đất này.

Tại khu vực lòng hồ sông Đà thuộc địa phận Hòa Bình, món cá nướng đã trở thành đặc sản không thể bỏ qua. Được mẹ thiên nhiên ưu đãi với dòng chảy rộng lớn và môi trường sinh thái lý tưởng, nơi đây quanh năm sẵn có nguồn cá tươi ngon phục vụ nhu cầu của người dân và du khách. Tuy nhiên, vào khoảng tháng 9 đến tháng 10 hàng năm là thời điểm được coi là “mùa cá”, sản vật dưới sông càng trở nên phong phú, cá nhiều đến mức tưởng chừng không xuể, khiến món cá nướng càng thêm hấp dẫn và đậm đà hương vị vùng sông nước.

Do sinh sống hoàn toàn trong môi trường tự nhiên, các loài cá ở sông Đà có hương vị thơm ngon đặc biệt, khác hẳn với cá nuôi trong ao, hồ. Nhờ được nuôi dưỡng bởi phù du và sinh vật tự nhiên trôi theo dòng nước, thịt cá chắc, thơm, ngọt dịu và ít mỡ.

Cá nướng sông Đà rất phong phú, với nhiều loài được xem là đặc sản nước ngọt như cá lăng, cá măng, cá chép, cá thiểu, cá nheo, cá trắm... Theo kinh nghiệm của những người dân bản địa, yếu tố tiên quyết để món cá nướng đạt độ ngon chuẩn vị chính là độ tươi. Cá sau khi bắt về được làm sạch, ngâm qua nước muối để làm sạch ruột tự nhiên, sau đó xát thêm một lớp muối bên ngoài để tăng vị đậm đà và khử mùi tanh.

Cá được kẹp bằng nẹp tre, một phương pháp truyền thống mộc mạc nhưng hiệu quả.

Cá được kẹp bằng nẹp tre, một phương pháp truyền thống mộc mạc nhưng hiệu quả. Với những loài cá nhỏ như cá thiểu, cá măng hay cá nheo nhỏ, mỗi kẹp thường có từ 8 đến 10 con tùy kích cỡ. Trong khi đó, những loại cá lớn như trắm, chép, lăng... thì mỗi kẹp chỉ một con duy nhất. Ngoài ra, có người còn dùng que tre tươi để xiên cá thành từng xiên, mỗi xiên khoảng vài con. Cá sau đó được nướng trên bếp than củi, trở đều tay đến khi lớp da vàng ruộm, hơi sém cạnh, dậy mùi thơm đặc trưng – là lúc cá đạt độ chín vừa phải, ngon ngọt tròn vị.

Cũng có những người chọn cách chế biến cầu kỳ và tinh tế hơn. Những con cá da bạc óng ánh sau khi được làm sạch và xát muối kỹ càng sẽ được kẹp trong những thanh tre nhỏ, để ráo nước rồi đem phơi nắng cho se mặt trước khi đem nướng trên than hoa. Cách làm này giúp cá giữ được độ khô ráo vừa phải, khi nướng sẽ chín đều, dậy mùi thơm đặc trưng.

Một số người còn khéo léo tẩm ướp cá với các loại gia vị dân dã như gừng, sả, riềng, hành khô, hạt dổi… để tăng thêm hương vị đậm đà. Trong quá trình nướng, người làm phải luôn tay quạt than và trở cá đều để cá không bị cháy cạnh hay ám nhiều khói, giữ được trọn vẹn mùi thơm tự nhiên của cá và hương tre nướng.

Khi cá chín vàng ruộm, giòn da, sém cạnh, người ta đặt cá lên lá chuối xanh cho bớt nóng rồi thưởng thức kèm với các loại lá rừng như lá sấu non, lá lốt hoặc lá đinh lăng. Cá nướng thơm nức, thịt chắc, ngọt tự nhiên, lớp da giòn nhẹ. Ăn kèm với muối ớt cay nồng, cuộn cùng lá lốt, không chỉ làm dịu bớt mùi tanh mà còn làm tăng độ đậm đà, khiến hương vị cá như được thăng hoa. Vị mặn mòi hòa quyện với mùi thơm của tre nướng và thịt cá tươi khiến thực khách đã một lần nếm thử là khó lòng quên được.

Nếu có dịp đặt chân đến vùng đất Hòa Bình nên thơ, bạn đừng quên thưởng thức cá nướng sông Đà, chắc chắn sẽ mang đến cho bạn một trải nghiệm ẩm thực khó quên.

Ẩm thực làng cổ Đường Lâm hấp dẫn du khách thập phương

Khám phá nét đẹp văn hóa Phú Thọ tại chương trình “Sắc màu du lịch Đất Tổ”

Xác lập kỷ lục 135 món ẩm thực chế biến từ thanh trà