| Thanh long xuất khẩu hết thời? Vượt sầu riêng, thanh long trở lại “ngôi vương” xuất khẩu Ăn thanh long ruột đỏ hay ruột trắng tốt hơn? |
 |
| Lãnh đạo tỉnh tham quan sản phẩm thanh long của huyện Thuận Châu. |
Vốn là loại quả được trồng nhiều ở khu vực Nam Bộ, quả thanh long được đưa về trồng ở Sơn La từ năm 2010, nhưng đã cho thấy sự phù hợp khí hậu, thổ nhưỡng nơi đây và trở thành loại quả có chất lượng, mang lại hiệu quả kinh tế cao cho nhân dân. Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng 300 ha thanh long, tập trung tại các huyện: Mai Sơn, Thuận Châu, Yên Châu và Thành phố; sản lượng khoảng 5.000 tấn quả/năm. Quả thanh long của tỉnh ngày càng khẳng định được chất lượng, có uy tín trên thị trường và đã xuất khẩu sang các nước: Trung Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Nga...
Tuy nhiên, do chưa xây dựng được nhãn hiệu chứng nhận, nên thanh long Sơn La phải chịu sức ép lớn từ các vùng trồng thanh long trên cả nước. Năm 2021, UBND tỉnh Sơn La đã phê duyệt triển khai thực hiện Dự án Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La” cho sản phẩm quả thanh long của tỉnh Sơn La; do Công ty TNHH Nghiên cứu và Tư vấn chuyển giao công nghệ và đầu tư (CONCETTI) chủ trì và kỹ sư Trần Quang Minh làm chủ nhiệm.
Triển khai dự án, nhóm đã tiến hành rà soát, đánh giá và lựa chọn 5 HTX để triển khai thí điểm mô hình nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”, gồm: HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng; HTX sản xuất kinh doanh dịch vụ tổng hợp Bình Thuận; HTX sản xuất nông nghiệp hữu cơ Tây Bắc; HTX Kiên Cường Phiêng Khoài; HTX Hoa quả Thành Đạt.
 |
| Lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ trao quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận "Thanh long Sơn La" cho các HTX. |
Là đơn vị được lựa chọn tham gia dự án, HTX Nông nghiệp Ngọc Hoàng, huyện Mai Sơn hiện có trên 200 ha thanh long, sản lượng mỗi năm đạt khoảng 3.000 tấn quả. Ông Nguyễn Quang Vinh, Giám đốc HTX, cho biết: Để quả thanh long đủ điều kiện xuất khẩu, HTX đã yêu cầu các thành viên kiểm soát toàn bộ quy trình, từ khâu chăm bón đến cắt tỉa cành, tạo sản phẩm tốt, an toàn, đáp ứng tiêu chuẩn khắt khe của thị trường. Việc HTX được cấp quyền sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La” sẽ là điều kiện thuận lợi để HTX tiếp tục đẩy mạnh việc xuất khẩu sản phẩm thanh long sang thị trường các nước trên thế giới.
Bên cạnh đó, nhóm thực hiện dự án đã phối hợp cùng Sở Khoa học và Công nghệ hướng dẫn và chuyển giao, hướng dẫn các HTX tuyên truyền quảng bá sản phẩm; sử dụng hệ thống nhận diện, bao bì, tem nhãn sản phẩm; hỗ trợ tham gia gian hàng, hội chợ, các kênh tiêu thụ thử nghiệm và các sự kiện khác.
 |
| Dự án “Xây dựng, quản lý và phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”. |
Kỹ sư Trần Quang Minh, Chủ nhiệm dự án, cho biết: Nhóm đã tổ chức 4 lớp tập huấn giúp bà con hiểu rõ những thông tin về nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể; trang bị đầy đủ kỹ năng về xây dựng và quản lý phát triển các thương hiệu đã được bảo hộ, nhất là nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”. Đồng thời, giúp nhân dân địa phương biết cách áp dụng kỹ thuật sản xuất, tạo ra sản phẩm đạt chất lượng và đáp ứng được các tiêu chí của sản phẩm mang nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”, cũng như phương pháp marketing dựa trên nền tảng số.
 |
| Hội thảo tổng kết hoạt động vận hành quản lý và khai thác sử dụng nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”. |
Với sự nỗ lực của nhóm thực hiện dự án, tháng 8/2024, Cục Sở hữu trí tuệ, Bộ Khoa học và Công nghệ đã cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu trí tuệ cho “Thanh long Sơn La”. Đây là dấu mốc quan trọng, tạo tiền đề cho quả thanh long của Sơn La có cơ hội tiếp cận với các thị trường khó tính như: châu Âu, Nhật Bản... Đến tháng 11/2024, Sở Khoa học và Công nghệ đã phối hợp với Cục Sở hữu trí tuệ, huyện Thuận Châu tổ chức Công bố văn bằng bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La”.
Ông Nguyễn Duy Hoàng, Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ, thông tin: Sở đã trao Giấy chứng nhận quyền sử dụng nhãn hiệu cho 5 HTX trồng thanh long tại các huyện: Thuận Châu, Mai Sơn, Yên Châu, Mộc Châu. Việc xây dựng phát triển nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La” đã tạo động lực để người trồng thanh long, các doanh nghiệp, HTX đẩy mạnh sản xuất, tiêu thụ, tiếp tục đưa loại trái cây này chinh phục thị trường khó tính, nâng cao thương hiệu và giá trị cho quả thanh long.
Việc xây dựng thành công nhãn hiệu chứng nhận “Thanh long Sơn La” góp phần nâng cao giá trị thương hiệu cho quả thanh long nói riêng, cho các sản phẩm nông sản đặc sản của tỉnh có lợi thế xuất khẩu nói chung và nâng cao đời sống nhân dân.
