 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì Hội nghị - Ảnh: VGP |
Tại Hội nghị toàn quốc tổng kết các Chương trình Mục tiêu Quốc gia (MTQG) về xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021-2025 diễn ra chiều 22/6, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã đánh giá cao những kết quả đạt được, đồng thời đưa ra những chỉ đạo chiến lược cho giai đoạn sắp tới. Việc tổng kết sớm các chương trình, trước khi cả nước vận hành mô hình chính quyền địa phương 2 cấp từ ngày 1/7/2025, thể hiện sự chủ động và quyết tâm sẵn sàng bước vào kỷ nguyên phát triển mới.
Nền tảng vững chắc cho nông nghiệp và thương hiệu Việt
Thủ tướng Phạm Minh Chính khái quát, thực tiễn cho thấy việc xây dựng và tổ chức thực hiện Nghị quyết 26-NQ/TW về nông nghiệp, nông dân, nông thôn là đúng đắn, phù hợp và đã mang lại hiệu quả tích cực vượt trội:
Thứ nhất, Nghị quyết đã góp phần quan trọng vào việc cơ cấu lại, phát triển kinh tế đất nước theo hướng nhanh và bền vững. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của các doanh nghiệp, hợp tác xã trong lĩnh vực nông nghiệp và chế biến nông sản, từ đó xây dựng nên những thương hiệu mạnh.
Thứ hai, cơ sở hạ tầng nông thôn, từ giao thông, thủy lợi đến y tế, văn hóa, giáo dục, điện – đường – trường – trạm, đã được nâng cấp toàn diện. Diện mạo nông thôn thay đổi rõ rệt, đời sống vật chất và tinh thần của người dân được cải thiện. Đây là yếu tố then chốt để các vùng quê trở thành điểm đến của đầu tư, du lịch và phát triển chuỗi giá trị sản phẩm.
Thứ ba, Việt Nam đã trở thành hình mẫu thế giới về thực hiện các Mục tiêu Thiên niên kỷ, đặc biệt trong giảm nghèo và phát triển nông thôn, cung cấp nước sạch. Uy tín quốc gia được nâng cao, mở ra cánh cửa cho các sản phẩm nông nghiệp và thương hiệu Việt vươn ra thị trường toàn cầu.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính: Thực hiện bằng được mục tiêu nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh - Ảnh: VGP |
Phân tích các nguyên nhân thành công, Thủ tướng đặc biệt nhấn mạnh sự lãnh đạo sâu sát của Đảng, sự chung sức đồng lòng của cả dân tộc, sự vào cuộc của cả hệ thống chính trị và hợp tác quốc tế. Những yếu tố này tạo nên sức mạnh tổng hợp, phát huy nguồn lực thiên nhiên, nền văn hóa lúa nước và yếu tố con người – chính là người nông dân – trong việc phát triển nông nghiệp, xây dựng nông thôn và nâng cao đời sống.
OCOP và du lịch nông thôn: Kiến tạo "Miền quê đáng sống"
Cùng với những thành tựu chung, quá trình xây dựng nông thôn mới đã tạo ra những thay đổi đáng kể về chất lượng cuộc sống và phát triển kinh tế địa phương. Ngày càng nhiều địa phương tập trung xây dựng mô hình xã nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu có bản sắc riêng, gắn liền với thực tiễn sản xuất, sinh hoạt và đặc trưng văn hóa vùng, miền. Nhờ đó, những làng, xã xanh – sạch – đẹp, những "miền quê đáng sống" ngày càng xuất hiện nhiều hơn trên khắp cả nước.
Việc cơ cấu lại ngành nông nghiệp gắn với phát triển kinh tế nông thôn tiếp tục được triển khai đồng bộ, có trọng tâm, trọng điểm. Nhiều địa phương đã hình thành các vùng sản xuất hàng hóa tập trung, kết nối chặt chẽ với vùng nguyên liệu và hệ thống logistics hiện đại. Nhờ vậy, giá trị sản xuất trên 1 ha đất nông nghiệp đã tăng bình quân 5–10% so với năm 2020, thể hiện hiệu quả rõ rệt của quá trình chuyển đổi.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đại biểu tham quan các gian trưng bày các sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu - Ảnh: VGP |
Đáng chú ý, Chương trình "Mỗi xã một sản phẩm" (OCOP) tiếp tục là điểm nhấn nổi bật trong phát triển kinh tế nông thôn. Chương trình đã góp phần quan trọng vào việc xây dựng và nâng tầm thương hiệu nông sản Việt. Hiện cả nước có 16.543 sản phẩm OCOP đạt từ 3 sao trở lên, tăng 12.056 sản phẩm so với năm 2020. Đây là minh chứng rõ nét cho sự sáng tạo, nỗ lực của người dân và chính quyền trong việc khai thác tiềm năng bản địa, nâng cao giá trị sản phẩm và phát triển thương hiệu bền vững.
Bên cạnh đó, Chương trình phát triển du lịch nông thôn, mặc dù mới được triển khai hơn 3 năm, đã và đang tác động tích cực, góp phần thu hút ngày càng lớn du khách đến với các miền quê. Việc kết hợp giữa sản xuất nông nghiệp, bảo tồn văn hóa và phát triển dịch vụ du lịch đang mở ra hướng đi mới, tạo thêm nguồn thu và việc làm cho người dân địa phương, đồng thời quảng bá hình ảnh nông thôn Việt Nam tươi đẹp, giàu bản sắc.
Mục tiêu lớn: Nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh
Định hướng cho thời gian tới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ: "Trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, văn minh, thịnh vượng của dân tộc, chúng ta kiên trì, kiên định để thực hiện bằng được mục tiêu xây dựng nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh như Nghị quyết Đại hội XIII đã đề ra và mục tiêu giảm nghèo toàn diện, bao trùm bền vững, để người nông dân cảm nhận, thụ hưởng thực chất thành quả đạt được". Mục tiêu này là kim chỉ nam cho sự phát triển của ngành nông nghiệp và các sản phẩm mang thương hiệu địa phương.
Để đạt được mục tiêu đề ra, Thủ tướng nhấn mạnh toàn hệ thống chính trị cần tập trung thực hiện "4 đẩy mạnh":
Đẩy mạnh hoàn thiện thể chế: Nhằm phục vụ nông dân là trung tâm, là chủ thể; nông nghiệp là động lực; nông thôn là nền tảng của sự phát triển. Thể chế vững mạnh sẽ tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho doanh nghiệp và các chủ thể sản xuất kinh doanh xây dựng, phát triển thương hiệu.
Đẩy mạnh phát triển hạ tầng chiến lược cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn: Bao gồm hạ tầng giao thông, năng lượng, y tế, văn hóa, giáo dục, thể thao, hạ tầng số… theo hướng xanh và bền vững. Hạ tầng đồng bộ là điều kiện tiên quyết để tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm chi phí sản xuất, nâng cao sức cạnh tranh cho các sản phẩm nông nghiệp.
 |
| Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các đại biểu tham quan các gian trưng bày các sản phẩm nông nghiệp tiêu biểu - Ảnh: VGP |
Đẩy mạnh xây dựng, phát triển yếu tố con người – nông dân: Phù hợp với giai đoạn cách mạng mới, sự phát triển mới, chính quyền địa phương 2 cấp. Điều này gắn liền với việc thực hiện "bộ tứ trụ cột" theo 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị, bao gồm đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; hội nhập quốc tế; đổi đổi mới công tác xây dựng và thi hành pháp luật; phát triển kinh tế tư nhân. Nông dân văn minh, được trang bị kiến thức và công nghệ, chính là nguồn lực để tạo ra những sản phẩm chất lượng cao, đáp ứng tiêu chuẩn thị trường.
Đẩy mạnh đa dạng hóa sản phẩm nông nghiệp: Phù hợp nhu cầu và sự hưởng thụ của người dân Việt Nam và người tiêu dùng thế giới; đa dạng hóa chuỗi cung ứng trong nông nghiệp; đa dạng hóa thị trường xuất khẩu nông nghiệp. Thủ tướng lấy ví dụ về mặt hàng thực phẩm Halal với 2 tỷ người sử dụng trên thế giới, cho thấy tiềm năng to lớn của việc khai thác các thị trường ngách và phát triển các sản phẩm đặc thù, có giá trị thương hiệu cao.
Với người nông dân, Thủ tướng đề nghị thực hiện "3 tiên phong": Tiên phong thoát nghèo và thi đua làm giàu từ bàn tay, khối óc, mảnh đất, khung trời, cửa biển; tiên phong xây dựng nông dân văn minh; tiên phong sản xuất xanh, bền vững, chuyển đổi số và đặc biệt là triển khai phong trào Bình dân học vụ số, xây dựng nền kinh tế số, Chính phủ số, xã hội số, công dân số.
Giải pháp đồng bộ và vai trò của doanh nghiệp
Để hiện thực hóa các mục tiêu, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành, các cấp tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm túc sự lãnh đạo của Đảng; tập trung khẩn trương xây dựng các Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới và giảm nghèo bền vững giai đoạn 2026-2035 theo hướng tích hợp. Đồng thời, cần nghiên cứu, tham mưu phát động phong trào thi đua phù hợp, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc với quyết tâm cao, hành động quyết liệt.
Thủ tướng nhấn mạnh vai trò của nguồn lực nhà nước là "vốn mồi", dẫn dắt, kích hoạt mọi nguồn lực xã hội, kêu gọi đoàn kết, chung tay của tất cả mọi người và đặc biệt là của doanh nghiệp, thúc đẩy hợp tác công tư. Việc tiếp tục hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách để giải phóng nguồn lực, đào tạo nhân lực, đầu tư hạ tầng, làm tốt các chính sách xã hội, bảo đảm an sinh, không để ai bị bỏ lại phía sau, không hy sinh tiến bộ, công bằng, an sinh xã hội và môi trường nông thôn để chạy theo tăng trưởng đơn thuần là những nhiệm vụ trọng tâm.
Thủ tướng lưu ý, việc triển khai các chương trình, phong trào phải sống động, thực chất, mang lại hiệu quả cân đong đo đếm được, đồng thời khắc phục những tồn tại, hạn chế, ngăn chặn tham nhũng, tiêu cực, lãng phí. Các cơ quan báo chí truyền thông cần vào cuộc đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về nội dung này, đặc biệt là vai trò của các sản phẩm, thương hiệu trong việc nâng cao giá trị nông nghiệp.
"Chủ trương đúng, đồng thuận phải cao, tổ chức thực hiện phải hiệu quả và sự hưởng thụ của người dân phải thực chất, để người nông dân cảm nhận thực sự thành quả mang lại chứ không phải những lời sáo rỗng, những lời hứa suông", Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định. Đây là lời kêu gọi hành động mạnh mẽ, hướng tới một nền nông nghiệp và nông thôn Việt Nam phát triển bền vững, nơi mỗi sản phẩm mang dấu ấn địa phương trở thành một thương hiệu đáng tự hào.
