Uống cà phê vào mùa hè giúp hạ nhiệt?

Cơ chế khoa học: Khi cơ thể "bị đánh lừa" để tự làm mát

Thoạt nghe, việc đưa một thứ đồ uống nóng vào cơ thể giữa lúc trời đang "bốc hỏa" có vẻ phản tác dụng. Tuy nhiên, cơ thể con người là một cỗ máy sinh học tinh vi với những cơ chế tự điều hòa đáng kinh ngạc.

Một ly cà phê nóng ngày hè.

Toàn bộ bí mật nằm ở các thụ thể cảm nhận nhiệt (thermoreceptors), đặc biệt là thụ thể có tên gọi TRPV1, tập trung nhiều ở lưỡi và cổ họng. Khi bạn uống một ngụm cà phê nóng, nhiệt độ của đồ uống sẽ ngay lập tức kích hoạt các thụ thể này. Dù lượng nhiệt thực tế từ ly cà phê là không đáng kể, các thụ thể vẫn gửi một tín hiệu "khẩn cấp" đến trung tâm điều nhiệt của não bộ, báo rằng nhiệt độ cơ thể đang tăng lên.

Nhận được tín hiệu cảnh báo, não bộ lập tức ra lệnh cho hàng triệu tuyến mồ hôi trên khắp cơ thể bắt đầu hoạt động hết công suất. Đây là một phản ứng làm mát chủ động và toàn diện.

Lúc này, một hiện tượng vật lý đơn giản nhưng cực kỳ hiệu quả diễn ra: làm mát bay hơi. Khi những giọt mồ hôi trên da bạn bay hơi vào không khí, chúng sẽ lấy đi một lượng nhiệt lớn từ bề mặt da, qua đó làm giảm nhiệt độ tổng thể của cơ thể. Kết quả là, bạn sẽ cảm thấy mát mẻ và dễ chịu hơn về lâu dài.

Tuy nhiên, cơ chế này có một điểm yếu. Nó chỉ hoạt động hiệu quả trong điều kiện không khí khô hoặc độ ẩm thấp. Vào những ngày trời vừa nóng vừa nồm ẩm, mồ hôi sẽ khó bay hơi, khiến bạn cảm thấy nhớp nháp mà không mang lại hiệu quả làm mát. Trong trường hợp này, một ly cà phê nóng có thể không phải là lựa chọn tối ưu.

Cà phê nóng, cà phê lạnh và những lợi ích bất ngờ ngày hè

Hiểu được cơ chế khoa học phía sau, giờ là lúc chúng ta phân tích ưu và nhược điểm của từng loại, cũng như khám phá thêm những lợi ích khác của cà phê trong mùa nóng.

Cà phê nóng vs. Cà phê lạnh: Đâu là lựa chọn tối ưu?

Về phía Cà phê nóng:

Ưu điểm: Làm mát bền vững, hương vị trọn vẹn.

Nhược điểm: Cảm giác ban đầu không dễ chịu, không hiệu quả trong môi trường ẩm.

Về phía Cà phê lạnh (Iced Coffee, Cold Brew):

Ưu điểm: Sảng khoái tức thì, phù hợp với trời nồm ẩm, ít axit hơn (đối với Cold Brew).

Nhược điểm: Hiệu quả làm mát ngắn hạn, không kích hoạt cơ chế làm mát tự nhiên của cơ thể.

Lợi ích cộng thêm: Tăng cường hiệu suất tập luyện

Một ly cà phê đá mang lại sảng khoái tức thì, phù hợp với trời nồm ẩm, ít axit hơn.

Không chỉ dừng lại ở việc làm mát, cà phê còn mang đến một lợi ích đáng giá khác cho những người năng động trong mùa hè. Trong nghiên cứu mới vừa được công bố trên tạp chí y khoa Medicine & Science in Sports & Exercise, các nhà khoa học tại Đại học Tsukuba (Nhật Bản) đã tìm hiểu ảnh hưởng của việc tiêu thụ caffeine liều vừa phải đối với hiệu suất tập luyện khi tập thể dục trong thời tiết nắng nóng.

Kết quả đã phát hiện khi tiêu thụ cà phê, nồng độ caffeine trong máu tăng dần, giúp kéo dài thời gian tập luyện cường độ cao hơn. Điều này cho thấy, một ly cà phê trước buổi tập không chỉ giúp bạn tỉnh táo mà còn có thể cải thiện sức bền, ngay cả trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt.

Giải quyết nỗi lo "Uống cà phê gây mất nước"

Đây là một trong những lo ngại lớn nhất khi uống cà phê mùa nóng. Tuy nhiên, theo ông Rob van Dam, chuyên gia về dinh dưỡng, Đại học George Washington (Mỹ), việc tiêu thụ cà phê điều độ không gây mất nước cho người trưởng thành khỏe mạnh. Lượng nước trong cà phê có thể bù lại phần nào tác động lợi tiểu của caffeine.

Miễn là bạn tiêu thụ một lượng cà phê vừa phải và không thay thế hoàn toàn nước lọc bằng cà phê, bạn sẽ không phải đối mặt với nguy cơ mất nước. Lời khuyên vàng được các chuyên gia đưa ra là: Để vừa thưởng thức cà phê vừa giữ cho cơ thể đủ nước, bạn nên uống nước lọc xen kẽ.

Việc lựa chọn giữa cà phê nóng và cà phê lạnh không có câu trả lời đúng hay sai tuyệt đối. Nó phụ thuộc vào mục tiêu, hoàn cảnh và sở thích cá nhân của bạn.

Dù lựa chọn của bạn là gì, hãy nhớ rằng cà phê, khi được sử dụng một cách thông minh, không chỉ giúp cơ thể tự làm mát mà còn có thể tăng cường hiệu suất vận động. Hãy uống một cách điều độ, lắng nghe cơ thể và luôn bổ sung đủ nước để tận hưởng trọn vẹn những lợi ích mà thức uống tuyệt vời này mang lại, bất chấp sự khắc nghiệt của thời tiết.

Mỡ bụng: “Sát thủ thầm lặng” làm tăng nguy cơ đột quỵ

Dịch Chikungunya bùng phát ở Trung Quốc, Bộ Y tế chủ động đề phòng

Tác hại của thuốc lá với mắt