 |
| Chanh dây phù hợp với điều kiện tự nhiên tại Đắk Nông nên có năng suất khá cao |
Chanh dây còn được biết đến với tên gọi khác là chanh leo, lạc tiên hoa tím hay mát mát. Cây thuộc họ cam chanh và có nguồn gốc từ các nước thuộc Nam Mỹ như Argentina, Brazil hay Paraguay. Ngày nay, cây chanh leo rất phổ biến ở Việt Nam được chia thành 2 loại là chanh leo vỏ vàng và chanh leo vỏ đỏ.
Thời gian qua, do nhu cầu thị trường tiêu thụ mạnh, giá chanh dây luôn giữ ở mức ổn định nên loại cây trồng này được người dân trên địa bàn tỉnh Đắk Nông trồng nhiều và xem là cây trồng giàu tiềm năng phát triển kinh tế.
Mấy năm nay, gia đình chị Đặng Thị Hương, ở xã Đắk Búk So (Tuy Đức) đã chọn chanh dây là cây trồng chuyên canh trên diện tích 1 ha. Nhờ kinh nghiệm chăm sóc tích lũy được, vườn chanh dây phát triển khá tốt. Mỗi năm, vườn cây mang lại sản lượng trên 20 tấn quả, tạo nguồn thu nhập khá ổn định.
Chanh dây của gia đình chị Hương được thương lái gần xa rất thích mua. Những quả chanh đẹp, đủ tiêu chuẩn xuất khẩu được thương lái thu mua tận vườn với giá gần 30.000 đồng/kg. Loại xô còn lại, chị bán từ 12.000 - 17.000 đồng/kg.
Theo tính toán của chị Hương, thu nhập từ trồng chanh dây cao hơn so với một số loại cây khác như cà phê, tiêu… Đầu tư 1 ha chanh dây tốn khoảng 100 triệu đồng. Sau khoảng 7 tháng, vườn cây bắt đầu ra hoa, kết trái. Cây chanh dây có vòng đời khoảng 3 - 4 năm.
“Nếu giá 12.000 đồng/kg thì sau khi trừ đi chi phí, 1 ha chanh dây mang về lợi nhuận khoảng 120 triệu đồng/năm. Còn nếu giá cao hơn thì lợi nhuận cũng vượt trội hơn so với nhiều loại cây khác”, chị Hương phân tích.
 |
| Chanh dây đang là loại cây giúp nông dân có thu nhập khá và ổn định |
Gia đình ông Hoàng Kiên, ở xã Kiến Thành (Đắk R’lấp) trồng hơn 5 sào chanh dây. Mỗi năm, vườn chanh dây mang về cho gia đình ông lợi nhuận cả trăm triệu đồng.
“Trong xã, trong huyện giờ có nhiều đại lý thu mua lắm. Làm được chừng nào người ta mua hết chừng đó. Giá cũng ổn định chứ không khó bán như trước đây”, ông Kiên phấn khởi nói.
Khoảng 2 năm trở lại đây, giá chanh dây cơ bản ổn định. Chanh dây được thu mua với giá bình quân trên 10.000 đồng/kg. Những vườn cây có chất lượng tốt, đủ điều kiện xuất khẩu được mua với giá từ 20.000 - 30.000 đồng/kg. So với một số loại cây chủ lực khác, chanh dây đang tỏ ra ưu thế về giá trị kinh tế.
Đầu năm 2022, gia đình anh Nguyễn Đình Lùy, ở thôn 7, xã Đắk Búk So (huyện Tuy Đức, tỉnh Đắk Nông) trồng 2 ha chanh dây xen trong vườn cà phê. Đến nay, vườn cây đã cho thu được hơn 12 tấn quả.
Hiện nay, giá chanh dây múc duy trì ở mức ổn định hơn 15.000 đồng/kg, nên gia đình anh Lùy có thu nhập khá. Cùng với niềm vui được giá, anh Lùy cũng yên tâm về đầu ra của chanh dây, vì có thương lái tìm đến tận vườn thu mua.
Anh Lùy cho biết: “Đến nay, sau 2 đợt thu hái, gia đình đã thu trên 200 triệu đồng, cùng với tiền bán cà phê khoảng 80 triệu đồng. Không như mọi năm, giá chanh dây thấp, các khoản thu của gia đình không được là bao. Năm nay, nhờ chanh dây được giá, gia đình có đồng vốn để tái đầu tư, trang trải cuộc sống gia đình”.
Tương tự, gia đình chị Trần Thị Xuyến, ở xã Đắk Nia (TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông), cũng trồng gần 5 sào chanh dây. Chị Xuyến cho hay: “Từ đầu năm 2022 đến nay, giá chanh dây dao động ở mức từ 14.000-15.000 đồng/kg. Những ngày cuối năm, giá có xu hướng tăng thêm đã giúp tôi có thêm khoản thu nhập đáng kể”.
Thống kê của ngành Nông nghiệp Đắk Nông cho thấy, diện tích chanh dây toàn tỉnh đạt khoảng trên 1.000 ha, sản lượng bình quân đạt trên 20.000 tấn/năm. Đắk Nông có nhiều lợi thế về điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng để phát triển các loại cây nông nghiệp, trong đó có chanh dây.
Mặc dù chanh dây đang mang lại những tín hiệu tích cực nhưng ngành Nông nghiệp Đắk Nông khuyến cáo người dân không ồ ạt mở rộng diện tích.
Để chanh dây phát triển bền vững, người dân phải cẩn trọng khi chọn giống và cần liên kết sản xuất để được bao tiêu sản phẩm. Khi ổn định được đầu ra, người dân sẽ yên tâm sản xuất, nâng cao chất lượng sản phẩm, tránh những “bài học” đắt như cách đây ít năm.
8 lợi ích tuyệt vời của chanh dây đối với sức khỏe
 |
| Chanh dây có nhiều lợi ích với sức khỏe |
Tăng cường miễn dịch
Chanh dây giúp tăng cường hệ thống miễn dịch vì nó rất giàu vitamin C (100 gram trái cây chứa 30 miligam vitamin C), chất chống oxy hóa và một số hợp chất. Những vitamin này giúp làm giảm các gốc tự do khỏi cơ thể.
Đặc tính chống ung thư
Polyphenol, chất chống oxy hóa và carotenoids có trong chanh dây có thể ức chế sự phát triển của các tế bào ung thư, đặc biệt đối với ung thư phổi và ung thư miệng.
Hỗ trợ sức khỏe tim mạch
Chanh dây chứa nhiều kali có lợi cho tim và cũng ít natri. Một tác dụng của chanh dây là loại bỏ cholesterol dư thừa từ bên trong mạch máu, đặc biệt là khi ăn cả phần hạt - thành phần chứa nhiều chất xơ. Một chế độ ăn giàu chất xơ có thể làm giảm nguy cơ mắc bệnh tim.
Ngoài ra, ăn chanh dây có thể giúp bình thường hóa huyết áp. Chế độ ăn ít natri và giàu kali cũng giúp giảm huyết áp.
Tốt cho hệ tiêu hóa
Chanh dây đứng thứ 3 trong những loại quả cung cấp nhiều chất xơ nhất, chỉ sau hạnh nhân và dừa, 100g chanh dây cung cấp đến 10g chất xơ.
Bổ sung chất xơ rất rốt cho hệ tiêu hóa, giúp quét sạch đường ruột, giảm hấp thụ cholesterol, ngăn ngừa táo bón, giảm nguy cơ ung thư đại tràng. Chế độ ăn nhiều chất xơ cũng rất phù hợp cho người ăn kiêng, giúp ổn định sức khỏe tim mạch, giảm mỡ máu…
Ngừa bệnh hô hấp
Trong trường hợp bạn mắc các bệnh liên quan đến đường hô hấp, chanh dây sẽ phát huy tác dụng như một loại thuốc bổ phế tự nhiên. Nước chanh dây sẽ giúp bạn giảm bớt các triệu chứng khó chịu như đờm trong cổ họng, hen suyễn, ho khan hoặc khó thở.
Nhiều nghiên cứu cũng đang tận dụng lợi ích của chanh dây như một phương thuốc trị liệu tự nhiên thay thế khi các bệnh nhân không đáp ứng với các đơn thuốc điều trị suyễn thông thường.
Giảm stress
Kali và folate trong chanh dây có thể cải thiện sức khỏe của não bộ và làm giảm tình trạng stress và lo âu. Trong đó, kali có công dụng giúp điều tiết lưu lượng máu và tăng cường nhận thức, còn folate có thể ngăn ngừa bệnh Alzheimer và suy giảm trí nhớ.
Giúp xương chắc khỏe
Chanh dây rất giàu nguồn khoáng chất như magie, canxi, sắt và phốt pho có thể hỗ trợ cho sức khỏe của xương. Những khoáng chất trong chanh dây, khi kết hợp cùng với các nguồn khoáng chất dồi dào khác trong rau xanh và sữa có thể giúp duy trì mật độ xương và ngăn ngừa loãng xương.
Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng chiết xuất từ vỏ trái chanh dây còn có đặc tính chống viêm, có thể được sử dụng để làm giảm các triệu chứng viêm khớp.
Điều hòa lưu thông máu
Nếu có dấu hiệu chân tay lạnh, sưng phù, nứt nẻ hay dễ bị mệt mỏi thì bạn cần phải nâng cao khả năng lưu thông máu ngay. Ngoài ra, tắc nghẽn lưu thông máu có thể dẫn tới rụng tóc, chóng mặt và đau đầu.
Khi đó, bạn hãy tìm đến chanh dây ngay vì chất kali trong chanh dây có khả năng làm giãn mạch máu. Kali kết hợp với sắt và đồng có trong loại trái này cũng là những thành phần thiết yếu cho quá trình sản xuất các tế bào hồng cầu. Khi số lượng hồng cầu tăng, máu có thể lưu thông đến các cơ quan trong cơ thể dễ dàng hơn.
