TikTok shop tăng phí sàn lên đến 12%: Người bán tiến thoái lưỡng nan

TikTok shop tăng phí sàn lên đến 12%.

Chỉ trong vài ngày ngắn ngủi, cộng đồng kinh doanh trên TikTok Shop đã trải qua một cú sốc lớn. Theo thông báo chính thức có hiệu lực từ ngày 18/7, TikTok Shop đã áp dụng một biểu phí hoa hồng mới, với mức tăng được mô tả là "khủng khiếp". Sự điều chỉnh này đã ngay lập tức tạo ra một làn sóng lo lắng, hoang mang, khiến nhiều tiểu thương phải đặt câu hỏi về tương lai hoạt động kinh doanh của mình trên một trong những nền tảng được xem là sôi động nhất hiện nay.

Chi tiết mức phí mới và cách tính gộp gây tranh cãi

Cốt lõi của sự thay đổi lần này nằm ở việc tăng mạnh phí hoa hồng cố định (phí sàn) đối với các nhà bán hàng tiêu chuẩn. Đây là nhóm chiếm đa số trên nền tảng và cũng là đối tượng chịu tác động nặng nề nhất. Cụ thể, biểu phí mới được áp dụng như sau:

Ngành hàng Thời trang: Tăng từ 4% lên 10 - 12%.

Ngành hàng Nhà cửa & Đời sống: Tăng từ 4% lên 4 - 12%.

Ngành hàng Tạp hóa, Sức khỏe & Làm đẹp, Mẹ & Bé: Tăng từ 4% lên 8,5 - 12%.

Trong khi đó, các nhà bán hàng thuộc kênh chính hãng (Mall) chỉ ghi nhận mức tăng nhẹ, khoảng gần 2% so với trước đây. Sự chênh lệch này cho thấy một chiến lược mới của TikTok Shop, có thể nhằm mục đích chuyên nghiệp hóa và ưu tiên các thương hiệu lớn.

Một điểm đáng chú ý và cũng là tâm điểm của tranh cãi là việc TikTok Shop thay đổi cơ cấu phí vận chuyển. Nền tảng này đã gộp phí Dịch vụ Trợ giá Vận chuyển (Shipping Fee Program - SFP) vào chung với phí hoa hồng. Trước đây, gói SFP là một tùy chọn đăng ký riêng, với mức phí 4,5% trên giá trị đơn hàng nhưng có mức trần là 30.000 đồng cho mỗi sản phẩm. Điều này có nghĩa là dù sản phẩm có giá trị cao đến đâu, người bán cũng chỉ trả tối đa 30.000 đồng cho khoản phí này.

Tuy nhiên, với chính sách mới, khoản phí này được tính gộp vào phí hoa hồng, áp dụng mặc định trên tất cả đơn hàng và không còn mức trần. Đối với một người bán đồ thời trang, trước đây họ chỉ phải trả 3-4% phí sàn, giờ đây con số này là 10-12%. Nếu cộng thêm phí giao dịch cố định 5% cho mỗi đơn hàng thành công, tổng chi phí mà một nhà bán hàng phải trả cho sàn có thể lên đến 17% trên doanh thu. Con số này chưa bao gồm các chi phí khác như quảng cáo, hoa hồng cho đối tác liên kết (affiliate) hay các chương trình khuyến mãi tự bỏ tiền. Rõ ràng, gánh nặng chi phí đã tăng lên gấp nhiều lần.

Từ "sân chơi" màu mỡ đến bài toán chi phí nan giải

Việc tăng phí một cách đột ngột đã khiến các nhà bán hàng, đặc biệt là các tiểu thương có biên lợi nhuận mỏng, phải "kêu trời". Họ cho rằng nền tảng đang ngày càng "bóp chẹt" và gây khó khăn cho những người kinh doanh nhỏ lẻ.

Để minh hoạ cho gánh nặng chi phí này, trường hợp của chị Liễu (TP.HCM) là một ví dụ điển hình. Chị chia sẻ, với một đơn hàng có giá bán cho khách là 239.000 đồng, tổng các khoản phí mà chị phải trả cho sàn và đối tác đã lên đến hơn 60.000 đồng. Cụ thể, phí giao dịch là hơn 12.300 đồng (5%), phí hoa hồng sàn là 28.600 đồng (12%), và phí hoa hồng liên kết gần 19.100 đồng. Sau khi trừ hết các chi phí, số tiền chị thực nhận chỉ còn khoảng 175.000 đồng. "Riết rồi tôi không biết phải kinh doanh kiểu gì đây, bán xong chỉ còn lại cái nịt", chị Liễu than thở.

Tương tự, anh Hoàng (TP.HCM) cũng đưa ra một phân tích doanh thu cho đơn hàng giá trị hơn 2,5 triệu đồng, trong đó người bán phải đóng cho sàn tới hơn 500.000 đồng tiền phí. Anh bức xúc so sánh: "Một đơn hàng mà đóng phí đến 500.000 đồng thì không khác gì chúng tôi phải bỏ tiền ra thuê mặt bằng kinh doanh ngoài thực tế. Lẽ nào mặt bằng online giờ cũng đắt đỏ không khác gì mặt bằng ngoài đời?".

Tình hình này đã đẩy nhiều người bán vào thế tiến thoái lưỡng nan. Một mặt, họ muốn rời bỏ nền tảng để tìm một "mảnh đất" khác có chi phí dễ thở hơn. Mặt khác, họ không thể phủ nhận rằng TikTok Shop vẫn là "mỏ vàng" về lượng truy cập và là nguồn mang lại doanh thu chính. "Kênh vẫn đang thu hút rất đông người mua, không thể bỏ được," một người bán hàng chia sẻ. Việc chuyển sang một sàn thương mại điện tử khác đồng nghĩa với việc phải làm lại từ đầu: xây dựng kênh, tạo dựng thương hiệu, và tốn kém chi phí marketing ban đầu – một rủi ro không hề nhỏ. Bài toán cân đối giữa chi phí và doanh thu trên TikTok Shop đang thực sự trở thành một thách thức lớn, đòi hỏi các nhà bán hàng phải tính toán lại chiến lược giá và tối ưu hóa hoạt động nếu muốn tiếp tục tồn tại và phát triển.

Shopee, TikTok Shop tăng phí, người bán "khóc ròng"

Yêu cầu Shopee, Tiktok shop báo cáo việc tăng phí “sốc”