| Cây quả nổ - vị thuốc đông y quý nhưng không hiếm Cây trâm bầu - vị thuốc dân gian với nhiều công dụng Cây sầu đâu - vị thuốc quý trong dân gian |
Đặc điểm của cây hàm ếch
Cây hàm ếch hay còn được biết đến với tên gọi trầu nước, tam bạch thảo, đường biên ngẫu,... Tên khoa học là Saururus chinensis, tên dược là Herba Saururi chinensis. Loại cây này thuộc họ lá giấp (Saururaceae)
 |
Hàm ếch là cây thân thảo, sống nhiều năm. Thân mọc đứng, chiều cao trung bình từ 30 – 80cm, thân phân đốt, có gờ xung quanh. Lá mọc so le, những lá ở gần gốc phát triển bẹ ôm lấy thân, lá trên có cuống dài khoảng 3 – 6cm. Phiến lá hình trứng, gốc hình tìm hoặc hình tròn, đầu nhọn. Mặt lá có 5 gân, rộng 4 – 5cm và dài khoảng 8 – 12cm.
Hoa màu trắng, nhỏ, thõng xuống. Khi hoa nở thường có 2 – 3 lá màu trắng mọc kèm. Quả nang, hình cầu bên trong chứa hạt có hình trứng. Cây hàm ếch thường ra hoa từ tháng 4 - tháng 8 và kết quả vào tháng 8 - tháng 9 hằng năm.
Cây có thể dùng được toàn bộ thân từ thân cây đến lá cây, được nông dân thu hoạch lúc ra hoa. Thời điểm thu hái tốt nhất là vào vụ Hè - Thu. Sau khi hái về có thể dùng tươi hoặc đem phơi khô, dùng dần.
Toàn cây hàm ếch được sử dụng để làm thuốc.
Cây hàm ếch là loại cây ưa ẩm. Chúng thường mọc ở nơi ẩm ướt như ruộng, ven sông suối,... Hiện nay, chúng còn được trồng tại các hộ gia đình để làm rau thơm ăn kèm trong các bữa ăn. Ở Việt Nam, cây hàm ếch mọc nhiều ở các tỉnh phía Bắc.
 |
Cây hàm ếch chưa rất nhiều thành phần hóa học khác nhau. Loại cây này có chứa một loại tinh dầu, trong đó có methyl-n-nonyl-ceton và myristicin. Thân, lá và hoa của cây chứa hyperin, quercetin, rutin. Ngoài ra, nó còn chưa các chất như aristolactam A II, daucosterol, acid elagic, corilagin. Cây hàm ếch còn có thành phần khác gồm acid glutamic, tryptophan, valin, serin, alanine, nhiều acid béo (acid palmitic, acid stearic, acid oleic và acid linoleic).
Theo y học cổ truyền
Cây hàm ếch có vị ngọt, cay, tính hàn. Công dụng tiêu thũng, giải độc, lợi niệu, thanh nhiệt. Chủ trị viêm thận phù thũng, ung thư gan, thấp khớp tạng khớp, sởi, viêm hạnh nhân, bạch đới, viêm mạch bạch huyết, rắn cắn, chàm, viêm mủ da, mụn nhọt,…
Hàm ếch được sử dụng ở dạng đắp ngoài và dạng thuốc sắc. Nếu dùng trong chỉ nên sử dụng từ 15 – 30g/ ngày.
Bài thuốc từ cây hàm ếch
Trị đau nhức xương khớp do thay đổi thời tiết
Lá hàm ếch 30g rửa thật sạch, cho nguyên liệu vào ấm rồi đổ 500ml nước vào đun sôi dùng uống thay trà. Thực hiện 7 ngày là kết thúc 1 liệu trình, lặp lại liệu trình từ 3 – 5 lần đến khi triệu chứng giảm hẳn.
Trị mụn nhọt sưng tấy trong giai đoạn chưa vỡ mủ
Lá hàm ếch đem rửa sạch, giã thật nhỏ rồi đắp vào vùng da tổn thương và băng lại. Mỗi ngày thực hiện 3 lần trong khoảng 2 giờ. Áp dụng bài thuốc liên tục trong vòng 3 ngày sẽ thấy triệu chứng thuyên giảm rõ rệt.
 |
Hỗ trợ điều trị khí hư bạch đới
Thịt lợn nạc 70g và cây hàm ếch 60g. Đem rửa sạch dược liệu, thái nhỏ, thịt lợn rửa sạch, băm nhỏ và thêm gia vị vào ướp. Nấu thành canh, dùng ăn cách ngày. Thực hiện 10 lần sẽ nhận thấy triệu chứng thuyên giảm hẳn.
Hỗ trợ điều trị sỏi bàng quang
Kim tiền thảo, dây tơ hồng xanh, cỏ tháp bút và bòng bong mỗi vị 15g, hàm ếch 20g. Rửa sạch dược liệu, sau đó thêm 750ml nước vào sắc đến khi còn 500ml và dùng uống hằng ngày. Liệu trình kéo dài 15 ngày, có thể lặp lại liệu trình cho đến khi sỏi tan hoàn toàn.
Trị chứng vàng da do gan suy giảm chức năng
Ké hoa vàng 30g, vảy rồng 30g và hàm ếch 30g. Sắc uống hằng ngày cho đến khi triệu chứng thuyên giảm.
Chữa chứng chảy máu cam do nhiệt
Rễ đỗ quyên và cây hàm ếch mỗi vị 15g. Cho tất cả dược liệu vào ấm, thêm 700ml vào sắc cho đến khi còn 250ml. Mỗi lần uống 125ml, ngày dùng 2 lần trong liên tục 10 ngày. Nếu bệnh chưa dứt, có thể lặp lại liệu trình nếu cần thiết.
Lưu ý khi sử dụng cây hàm ếch
Không dùng cho phụ nữ mang thai.
Không nên tự ý dùng khi chưa tham khảo ý kiến bác sỹ.
 Tầm gửi gạo là loại dược liệu quý |
 Tác dụng của cây thiên danh tinh |
 4 cây mọc dại giúp phòng bệnh khi “trái gió trở trời” |
