Thuốc Đông y: Tác dụng của cây hoa hòe với sức khỏe Thuốc Đông y: Những cây thuốc quanh vườn dễ tìm kiếm để chữa bệnh Đông y chữa bệnh hen suyễn |
Công dụng chữa bệnh từ lá mơ lông |
Đặc điểm nhận biết lá mơ
Mô tả lá mơ
Mơ lông còn có tên khác là mơ tam thể, dây mơ lông, dây mơ tròn, ngưu bì đống (tên Trung Quốc). Tên khoa học Paederia tomentosa L. thuộc họ Cà phê Rubiaceae.
Lá mơ là cây thân leo, phát triển nhanh, khi vò nát toàn thân có mùi hôi khó chịu. Lá cây mọc đối, có màu tím nhạt ở mặt dưới và màu xanh ở mặt trên, lá có hình trứng, một đầu nhọn, ở giữa có gân nổi rõ, xung quanh lá là một lớp lông mịn màu trắng. Ở phía dưới của lá có cuống mảnh.
Hoa của cây mơ màu trắng, mọc ở từng nách lá hoặc ngọn theo từng chùm, hoa có hình dạng giống như hoa loa kèn với 6 cánh, ở giữa của hoa có màu tím nhạt. Quả của cây lá mơ có hình tròn dẹt, bên ngoài là một lớp vỏ mỏng màu vàng. Ở bên trong quả có 2 nhân dẹt, cánh màu nâu đen.
Phân bố, bộ phận dùng, thu hái, chế biến
Cây lá mơ được tìm thấy ở nhiều nước trên thế giới nhưng chủ yếu là ở Malaysia, Ấn Độ và Việt Nam. Ở nước ta, cây được tìm thấy ở hầu khắp vùng miền, chủ yếu là trồng ở hàng rào. Việt Nam có 5 loại cây mơ khác nhau, trong đó mơ lông là chủ yếu nhất.
Lá mơ được trồng để lấy lá, thân, rễ để làm thực phẩm hay dược liệu nhưng bộ phận được dùng nhiều nhất vẫn là lá.
Lá mơ được thu hái bất kì thời gian nào trong năm. Sau khi thu hái, lá sẽ được sử dụng ở dạng tươi hoặc phơi khô. Trong khi đó, phần thân và rễ sẽ rửa sạch, thái khúc ngắn rồi phơi khô.
Tính vị, quy kinh, bảo quản
Cây lá mơ có vị ngọt, ít đắng, tình bình. Hiện nay chưa có tài liệu nào nói đến quy kinh của lá mơ, tuy nhiên, dân gian và đông y vẫn có nhiều bài thuốc sử dụng lá mơ chữa bệnh.
Dược liệu từ cây lá mơ sau khi được phơi khô sẽ bảo quản trong túi bóng kín hoặc trong bình kín, tránh nơi ẩm ướt. Thỉnh thoảng cần mang dược liệu ra phơi lại dưới nắng to vì lá mơ là dược liệu dễ bị ẩm mốc.
Thành phần hoá học
Nghiên cứu y học hiện đại chứng minh, trong lá mơ có nhiều thành phần hóa học như: Bisulfur carbon, Alcaloid, Paederin, Scanderoside, Sulfur dimethyl disulphit. Ngoài ra, trong lá mơ còn có chất tạo mùi hôi methyl mercaptan.
Tác dụng dược lý
Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng, hoạt chất sulfur dimethyl disulphit trong lá mơ có tác dụng như một loại thuốc kháng sinh khi nó có thể giúp kháng viêm, diệt khuẩn. Ngoài ra, chất paederin (alkaloid) cũng tốt cho hệ thần kinh của con người.
Y học cổ truyền cho biết, lá mơ có thể thanh nhiệt, giải độc, lợi thấp, khu phòng, tốt cho tiêu hóa, giảm đau, kháng viêm, giảm ho, tiêu sưng. Từ đó, có nhiều bài thuốc dân gian và bài thuốc Đông y sử dụng cây lá mơ để chữa bệnh như: tiêu chảy, phong thấp, đầy bụng, khó tiêu, kiết lị, ho gà, nhiễm trùng da, viêm tai,…
Sau đây lầ những bài thuốc chữa bệnh từ lá mơ lông.
Bài thuốc điều trị bệnh tiêu hoá
1. Chữa đau dạ dày
Nguyên liệu: Chuẩn bị 20 – 30g Lá mơ
Thực hiện: Lá mơ mang đi rửa sạch, cho vào máy xay nhuyễn cùng 1 cốc nước, sau đó lọc lấy nước uống hết 1 lần hoặc có thể đun sôi để nguội rồi uống. Mỗi ngày 1 lần, thực hiện hàng ngày cho đến khi giảm triệu chứng đau dạ dày.
2. Trị bệnh viêm đại tràng
Nguyên liệu: Lá mơ tươi (1 nắm nhỏ), gừng tươi, lòng đỏ trứng gà (1 quả)
Thực hiện: Lá mơ rửa sạch, thái chỉ. Gừng rửa sạch, giã nhỏ lấy nước cốt. Trộn đều lá mơ, gừng và lòng đỏ trứng sau đó đem hấp cách thủy. Khi chín lấy ra ăn (không nên ăn nguội). Mỗi ngày 1 lần, thực hiện liên tục trong 15 ngày.
3. Chữa hội chứng ruột kích thích
Nguyên liệu: Lá mơ tươi (1 nắm nhỏ), gừng tươi, lòng đỏ trứng gà (1 quả)
Thực hiện: Lá mơ rửa sạch, thái chỉ. Gừng rửa sạch, giã nhỏ lấy nước cốt. Trộn đều lá mơ, gừng và lòng đỏ trứng sau đó đem hấp cách thủy. Khi chín lấy ra ăn (không nên ăn nguội). Mỗi ngày 1 lần, thực hiện liên tục trong 15 ngày.
4. Giảm đau do bị trướng bụng, đầy hơi
Nguyên liệu: Lá mơ tươi (50 – 60gr); nước ép trái cây yêu thích (1 chén)
Thực hiện: Lá mơ rửa sạch, cho vào nồi đun với 3 bát nước, sau đó, gạn lấy nước, trộn nước sắc lá mơ với nước ép trái cây, lắc đều và uống.
5. Chữa chứng sôi bụng, ăn khó tiêu
Mỗi bữa ăn bạn lấy 1 nắm lá mơ nhỏ rửa sạch ăn sống. Hoặc người bệnh cũng có thể giã nát lá mơ vắt lấy nước uống. Thực hiện liên tục trong vài ngày.
6. Chữa tiêu chảy do nóng
Nguyên liệu: Lá mơ (16gr); nụ sim sắc (8gr); nước (500ml)
Thực hiện: Cho các nguyên liệu vào sắc nước, đun cho đến khi chỉ còn 200ml thì tắt bếp, chia nước thuốc làm 2 phần uống trong ngày.
7. Trị chứng kiết lỵ amip
Nguyên liệu: Lá mơ tươi (50gr); cỏ nhọ nồi (150gr); vỏ cây đại (8gr); bách bộ (12gr); hạt cau khô (16gr); lá đại thanh (30gr).
Thực hiện: Các nguyên liệu đem sao vàng sau đó cho lên nồi sắc nước uống. Mỗi ngày dùng 3 lần sau ăn 30 phút (chú ý, 1 thang này dùng được 2 tuần).
Dùng lá mơ lông chữa viêm đại tràng là biện pháp chữa trị được nhiều người sử dụng |
Bài thuốc chữa bệnh xương khớp
1. Giảm đau nhức xương khớp ở người già
Bài thuốc 1: Lấy lá thân, cành cây lá mơ khô (1kg) cho vào ngâm với 2000ml rượu trong 10 ngày. Mỗi ngày 2 lần uống, mỗi lần 1 chén nhỏ. Ngoài ra, bạn cũng có thể lấy rượu lá mơ xoa bóp bên ngoài.
Bài thuốc 2: Lấy 1 nắm lá mơ rửa sạch, giã nát, lấy nước cốt pha với 1 ít rượu và nước sôi để nguội để uống.
Bài thuốc 3: Uống nước sắc lá mơ (cả thân, lá, cành).
2. Chữa chứng phong tê
Bài thuốc 1: Lấy cả thân lá cành, thái khúc nhỏ sau đó rửa sạch, sao vàng. Mỗi lần lấy 50gr lá mơ đun với 200ml nước sôi, đến khi nước cạn còn 1 nửa thì tắt bếp. Chia nước thuốc làm 3 lần uống trong ngày. Thực hiện liên tục trong 15 ngày.
Bài thuốc 2: Vẫn là lá mơ (cả thân, lá, cành) sao vàng sau đó đem ngâm rượu 40 độ trong vài ngày. Sau đó, lấy rượu lá mơ xoa lên chỗ bị đau nhức.
3. Chữa chấn thương do ngã
Lấy 60gr rễ cây mơ, đem sắc với rượu trắng. Sau đó, lấy nước vừa uống, vừa thoa lên vết thương.
Bài thuốc làm lành vết thương: Lấy 1 nắm lá mơ rửa sạch, xay nhuyễn rồi đắp lên vết thương.
4. Bài thuốc trị bệnh Gout:
Nguyên liệu: Lá và dây mơ
Thực hiện: Dây mơ cắt khúc ngắn, phơi khô cùng lá, sau đó đem sao vàng hạ thổ. Mỗi ngày lấy 30 – 50gr lá mơ khô sắc với 3 bát nước uống.
5. Bài thuốc chữa giãn gân cơ
Nguyên liệu: Rễ cây lá mơ (1 nắm), chân giò lợn (1 cái)
Thực hiện: Đem 2 nguyên liệu nấu thành canh ăn. Mỗi tuần ăn 2 – 3 lần
Bài thuốc chữa các bệnh da liễu, bệnh ngoài da
1. Trị mụn, ghẻ
Lấy vài cái lá mơ tươi rửa sạch, giã nát lấy nước cốt rồi bôi lên các nốt mụn.
2. Chữa các bệnh về da như nấm da, chàm, eczema, zona
Lấy 1 nắm lá mơ tươi rửa sạch, nghiền nát sau đó bôi lên vùng da bị nấm, chàm.
3. Sát khuẩn
Nguyên liệu: Lá mơ, trứng gà
Thực hiện: Lá mơ rửa sạch, thái nhỏ, đánh đều với trứng gà, cho ít gia vị vào cho lên chảo rán. Ăn món này 2 – 3 liên tục 2 – 3 ngày.
4. Giúp cầm máu
Lấy hạt cây lá mơ giã nát, bọc trong miếng vải xô, băng vào vết thương bị chảy máu. Chỉ sau 1 thời gian ngắn máu sẽ ngừng chảy.
Nước lá mơ dùng chữa bệnh về dạ dày và đường tiêu hóa |
Bài thuốc chữa một số bệnh khác
1. Chữa viêm tai giữa ở trẻ
Lấy 1 vài lá mơ cho lên lửa hơ nóng (chú ý không để lá bị khô) sau đó vò nát rồi nhét vào chỗ tai bị đau. Thực hiện vào buổi tối, sáng hôm sau lấy lá mơ ra.
2. Trị giun sán
Bài thuốc 1: Lấy 50gr lá mơ tươi rửa sạch rồi xay với 1 ít muối, lấy nước cốt uống vào mỗi buổi sáng ngủ dậy.
Bài thuốc 2: Lấy lá mơ non đun với nước rồi để nguội. Lấy nước để thụt hậu môn vào buổi tối trước khi đi ngủ.
3. Chữa bệnh ho gà
Nguyên liệu: Lá mơ, cam thảo (mỗi loại 150gr); đẹt ác, cỏ mần trầu, cỏ mực, rễ chanh, rau má (mỗi loại 250gr); vỏ quýt (100gr); gừng tươi (50gr); đường kính.
Thực hiện: Cho các nguyên liệu sắc với 6 lít nước. Nấu đến khi gần cạn thì cho đường vào, chia nước thuốc làm 3 lần uống trong ngày.
4. Chống co giật
Lấy 15 – 60gr lá mơ rửa sạch, xay nhuyễn cùng 1 ít muối hạt và 1 bát nước ấm. Sau đó lọc lấy nước và uống trước khi ăn.
5. Chữa cảm lạnh
Lấy 25 cái lá mơ rửa sạch rồi ăn sống kèm với cơm hoặc đem hấp chín.
6. Hỗ trợ chống suy dinh dưỡng ở trẻ
Nguyên liệu: Rễ cây lá mơ (20gr); dạ dày lợn (1 cái)
Thực hiện: Hai nguyên liệu rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào nồi hầm nhừ, thêm gia vị rồi cho trẻ ăn.
7. Kích thích, tạo sữa
Nguyên liệu: Lá mơ, bột nếp
Thực hiện: Lá mơ rửa sạch, thái nhỏ rồi đem nhồi với bột nếp sao cho hỗn hợp sền sệt. Sau đó cho lên chảo sao nóng, chườm vào 2 bên ngực trong 60 phút.
8. Chứng bí tiểu tiện
Lấy 15 – 60gr lá mơ tươi rửa sạch, cho vào đun với 3 chén nước. Sau đó, gạn lấy phần nước, pha với 1 chén nước trái cây tùy thích rồi uống.
Một số lưu ý khi sử dụng lá mơ trong điều trị bệnh
Trước khi dùng lá mơ chữa bệnh nên hỏi ý kiến bác sĩ
Ngâm lá mơ với nước muối thật kĩ trước khi chế biến, sắc thuốc
Không dùng lá mơ với người bị dị ứng với các thành phần của lá cây này.
Những bài thuốc trên sẽ giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh và mang lại hiệu quả tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên, để đảm bảo hiệu quả và tránh được các tác dụng phụ, bạn nên nhờ sự tư vấn của bác sĩ trước khi sử dụng.