Men gan cao nên ăn gì để hạ men gan?

Lá gan là cơ quan thực hiện hàng trăm chức năng trao đổi chất khác nhau trong cơ thể. Các phản ứng sinh hóa tại đây được xúc tác bởi nhiều loại enzyme chuyên biệt. Khi men gan tăng cao, đó là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ hay viêm gan do rượu.

Lá gan là cơ quan thực hiện hàng trăm chức năng trao đổi chất khác nhau trong cơ thể.

Trong số các chỉ số men gan, ALT là chỉ số phản ánh chính xác nhất mức độ tổn thương tế bào gan. Giá trị bình thường của ALT ở nam giới là 29–33 UI/L, ở nữ giới là 19–25 UI/L. Nếu vượt ngưỡng này, được xem là men gan cao.

Ngoài việc thăm khám và điều trị theo hướng dẫn của bác sĩ, người bệnh có thể kết hợp bổ sung các thực phẩm hỗ trợ hạ men gan sau:

Thực phẩm giàu axit folic

Axit folic là một dạng của vitamin B9, đóng vai trò quan trọng trong quá trình sản xuất, phát triển và duy trì chức năng của các tế bào hồng cầu. Dưỡng chất này có thể được bổ sung qua viên uống hoặc hấp thụ dưới dạng tự nhiên là folate, có trong nhiều loại thực phẩm.

Thiếu hụt axit folic có thể làm tăng nồng độ ALT – chỉ số phản ánh tình trạng tổn thương tế bào gan. Vì vậy, người bệnh nên bổ sung thực phẩm giàu folate như rau lá xanh đậm (bao gồm rau bina, cải xoăn và cải bruxen), các loại hạt đậu, đậu phộng, hạt hướng dương, ngũ cốc nguyên cám và gan động vật.

Việc cung cấp đầy đủ axit folic giúp gan thực hiện hiệu quả quá trình chuyển hóa, giảm homocysteine – một chất có thể gây hại cho gan nếu tích tụ – từ đó hỗ trợ bảo vệ tế bào gan và góp phần làm giảm men gan.

Thực phẩm giàu folate giúp hạ men gan

Gan sử dụng folate để chuyển hóa homocysteine thành methionine – một loại amino acid đóng vai trò quan trọng trong việc tổng hợp protein và DNA. Khi cơ thể thiếu hụt folate, homocysteine sẽ tăng cao và có thể gây hại cho tế bào gan.

Việc bổ sung đầy đủ folate sẽ giúp giảm tổn thương tại gan.

Việc bổ sung đầy đủ folate sẽ giúp giảm tổn thương tại gan, từ đó hỗ trợ hạ men gan. Những thực phẩm giàu folate như cải xanh, rau bina, các loại đậu, rau mồng tơi, rau chân vịt, lạc, hạnh nhân và chuối nên được đưa vào chế độ ăn hàng ngày để tăng cường sức khỏe gan.

Thực phẩm giàu chất xơ

Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra rằng chế độ ăn giàu chất xơ có thể giúp giảm men gan bằng cách hạn chế sự tích tụ mỡ trong gan, đồng thời điều chỉnh các chỉ số trao đổi chất của cơ thể. Người bệnh nên ưu tiên giảm tinh bột và tăng cường lượng chất xơ trong khẩu phần ăn để đạt hiệu quả tốt hơn.

Các loại thực phẩm như yến mạch, gạo lứt và đậu không chỉ cung cấp nhiều chất xơ mà còn hỗ trợ tăng tiết mật và giúp cơ thể tiêu hóa chất béo hiệu quả hơn, từ đó làm giảm gánh nặng cho gan.

Các loại quả mọng

Quả mọng là nhóm thực phẩm giàu chất xơ, chất chống oxy hóa và các hợp chất chống viêm, giúp giảm mỡ gan và ngăn ngừa ung thư. Những lợi ích này khiến quả mọng trở thành lựa chọn lý tưởng cho người bị men gan cao do nhiều nguyên nhân khác nhau như nhiễm virus viêm gan, gan nhiễm mỡ hoặc tổn thương gan do rượu.

Một số loại quả phổ biến tại Việt Nam có thể kể đến như dâu tây – không chỉ giúp hạ men gan hiệu quả mà còn hỗ trợ tim mạch nhờ chứa nhiều chất xơ, vitamin C và mangan; nho – loại quả dễ tìm với giá thành hợp lý, giàu polyphenol, chất xơ, vitamin K và vitamin C, góp phần bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương.

Chất béo không bão hòa

Chất béo không bão hòa, bao gồm các axit béo như omega-3, omega-6 và omega-9, được chứng minh là có khả năng cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ – nguyên nhân phổ biến dẫn đến men gan cao. Những chất béo lành mạnh này giúp giảm nồng độ cholesterol và triglyceride trong máu, đồng thời làm giảm hiện tượng kháng insulin, từ đó làm giảm gánh nặng cho gan.

Chất béo không bão hòa, bao gồm các axit béo như omega-3, omega-6 và omega-9, được chứng minh là có khả năng cải thiện tình trạng gan nhiễm mỡ.

Khi gan không phải hoạt động quá mức để xử lý chất độc hay mỡ thừa, chỉ số men gan sẽ có xu hướng ổn định hơn. Người bệnh có thể bổ sung nhóm chất béo này thông qua các loại cá biển như cá thu, cá trích, cá mòi, cá hồi hoặc từ các loại hạt giàu dưỡng chất như hạt lanh và hạt chia.

Protein nạc

Protein là thành phần không thể thiếu trong quá trình xây dựng và phục hồi tế bào. Khi men gan tăng cao, điều đó đồng nghĩa với việc các tế bào gan đang bị tổn thương. Việc bổ sung protein chất lượng, đặc biệt từ thịt nạc không mỡ, sẽ hỗ trợ phục hồi tế bào gan, giúp điều chỉnh chỉ số men gan về mức ổn định.

Bên cạnh đó, protein còn góp phần tăng cường hệ miễn dịch, giúp cơ thể chống lại các nguyên nhân gây hại như virus viêm gan. Tuy nhiên, người bệnh cần hạn chế thịt mỡ, vì mỡ động vật là gánh nặng lớn đối với gan, đặc biệt khi chức năng gan đang suy giảm. Sử dụng thịt nạc là lựa chọn lành mạnh để cung cấp đạm mà không gây áp lực thêm cho gan.

Thực phẩm giàu chất chống oxy hóa

Men gan cao thường đi kèm với tình trạng viêm gan mạn tính hoặc tổn thương oxy hóa. Các chất chống oxy hóa như beta-carotene, flavonoid và polyphenol có khả năng làm giảm viêm hiệu quả, đồng thời giúp ngăn ngừa sự phát triển của ung thư gan.

Việc bổ sung thực phẩm giàu chất chống oxy hóa như đu đủ, dứa, cam, quýt, dâu tây, việt quất, các loại quả mọng và các loại hạt như hạt dẻ, hạt óc chó, hạt hạnh nhân sẽ giúp cải thiện đáng kể sức khỏe của gan.

Rau lá xanh

Rau lá xanh là một trong những nhóm thực phẩm hỗ trợ hạ men gan hiệu quả nhờ khả năng cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Những loại rau như rau diếp cá, rau ngót, rau mồng tơi hay rau má giúp cơ thể tăng cường khả năng giải độc, từ đó hỗ trợ hạ enzyme gan về mức ổn định.

Rau lá xanh là một trong những nhóm thực phẩm hỗ trợ hạ men gan.

Ngoài ra, việc bổ sung rau xanh thường xuyên cũng giúp bù đắp vi chất thiếu hụt, cải thiện hệ miễn dịch và nâng cao sức khỏe tổng thể.

Thực phẩm giàu vitamin

Một số loại vitamin có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ và tái tạo tế bào gan. Vitamin C giúp chống oxy hóa, thúc đẩy quá trình thải độc và làm giảm tích tụ mỡ trong gan. Vitamin E cũng có tác dụng chống oxy hóa, đồng thời hỗ trợ làm giảm tình trạng viêm và bảo vệ tế bào gan khỏi hư tổn.

Vitamin K góp phần hỗ trợ đông máu, ngăn ngừa xuất huyết gan và thúc đẩy phục hồi mô gan. Trong khi đó, vitamin nhóm B không chỉ giúp giảm nhẹ các triệu chứng gan ở giai đoạn đầu mà còn ngăn ngừa gan nhiễm mỡ và hỗ trợ cải thiện chức năng gan nói chung.

Các loại hạt

Các loại hạt là nguồn cung cấp dồi dào chất béo tốt và dưỡng chất thiết yếu, rất hữu ích trong việc cải thiện và duy trì chức năng gan. Nhờ chứa các hợp chất chống oxy hóa và chống viêm, chúng có khả năng ngăn ngừa tổn thương tế bào gan và hỗ trợ phục hồi gan đang suy yếu.

Một số loại hạt phổ biến như hạt điều và đậu phộng có lượng calo thấp, giúp người bệnh dễ kiểm soát năng lượng nạp vào; hạt dẻ cười chứa nhiều chất xơ, vitamin A, C và E; hạnh nhân giàu protein thực vật tốt cho gan; trong khi quả óc chó và mắc ca lại nổi bật với lượng acid béo không bão hòa cao, giúp bảo vệ tim mạch và tái tạo tế bào gan hiệu quả.

Trái cây có múi

Trái cây có múi như bưởi, cam và chanh là những thực phẩm nên có mặt thường xuyên trong chế độ ăn của người bị men gan cao.

Các loại trái cây này chứa ít đường fructose nên không gây áp lực chuyển hóa cho gan, đồng thời có khả năng làm giảm tích tụ chất béo trong gan. Nhờ đó, trái cây có múi vừa giúp hỗ trợ chức năng gan vừa góp phần hạ men gan một cách tự nhiên.

Những món ăn ngon và bổ dưỡng cho lá gan

Những thói quen lành mạnh tốt cho gan

Giải độc gan ngày Tết với những thực phẩm quen thuộc