Cây hoàng cầm |
Hoàng cầm hay còn được gọi là thử vĩ cầm, đây là loại cây dược liệu tự nhiên có nguồn gốc từ Trung Quốc và chúng mọc rất ít ở nước ta. Từ xa xưa người dân đã biết sử dụng hoàng cầm để hỗ trợ điều trị rất nhiều bệnh, trong đó chủ yếu dùng để thanh nhiệt và giải độc cơ thể.
Trong rễ cây hoàng cầm có chứa các thành phần: Flavonoid, baicalein, scutclarin; Có nhiều tanin nhóm pyrocatechic và nhựa.
Trong củ hoàng cầm tìm thấy 31 chất thuộc nhóm flavon và flavanone: Đây là những hoạt chất có tác dụng tiêu viêm, kháng khuẩn, tăng sức đề kháng rất tốt.
Theo y học cổ truyền, hoàng cầm có vị đắng, quy vào 5 kinh tâm, can, phế, đởm và đại tràng. Nhờ vị đắng tính hàn nên Hoàng cầm có tác dụng thanh thấp nhiệt, tả phế hỏa. Hoàng cầm được sử dụng trong điều trị tả lỵ đau bụng, thấp nhiệt da vàng, hàn nhiệt vãng lai, phế nhiệt sinh ho, đau đầu, mắt đỏ, động thai.
Theo y học hiện đại hoàng cầm giúp mang lại rất nhiều tác dụng tốt như kháng khuẩn tốt: Trong các thí nghiệm, hoàng cầm có tính kháng phổ rất rộng, các hoạt chất của dược liệu có tác dụng ức chế nhiều nhóm khuẩn bao gồm: Trực khuẩn bạch hầu, Tụ cầu vàng, phế cầu khuẩn, não mô viêm. Một số nghiên cứu khác cũng chứng minh được khả năng chống lại trực khuẩn lao của thảo dược.
Điều hòa thân nhiệt: Rễ hoàng cầm có tác dụng hạ thân nhiệt hiệu quả khi bị sốt cao.
Điều hòa huyết áp: Nghiên cứu, thử nghiệm lâm sàng được áp dụng trên động vật như thỏ, chó và mèo được gây mê đều thấy có tác dụng ổn định huyết áp khi ở dạng nước, cồn chiết hay dịch truyền từ hoàng cầm.
Lợi tiểu: Tác dụng này được thử nghiệm lâm sàng trên động vật và người bình thường khi uống nước được sắc từ hoàng cầm
Chuyển hóa lipid cho cơ thể: Sắc hoàng cầm lấy nước uống kết hợp đại hoàng và hoàng liên có thể làm hạ lipid tốt cho người đang trong chế độ ăn kiêng.
Tăng cường chức năng mật: Nghiên cứu được thử nghiệm trên chó và thỏ tìm ra được công dụng của hoàng cầm giúp tăng cường chức năng mật khi cho chúng sử dụng cồn hoặc uống nước sắc từ cây thuốc hoàng cầm.
Tác dụng lên hệ thần kinh trung ương: Chất Baicalin có trong hoàng cầm có tác dụng giảm di chuyển và phản xạ thử nghiệm trên chuột.
Bài thuốc giúp thanh nhiệt, giải độc từ hoàng cầm
Nghiên cứu từ năm 1935 tại Chinese Herbal Medicine chỉ ra rằng rễ hoàng cầm có tác dụng hạ thân nhiệt hiệu quả khi bị sốt cao.
Lấy bạch truật và hoàng cầm tỷ lệ như nhau. Đem các dược liệu đi sao vàng, tán thành bột mịn, trộn với nước cơm. Nặn hỗn hợp này thành viên to khoảng bằng hạt đậu, mỗi lần dùng khoảng 30 viên uống với nước sôi để nguội.
Có rất nhiều loại thảo dược giúp thanh nhiệt và giải độc cơ thể, tuy nhiên thì sử dụng bài thuốc từ hoàng cầm là cách được người dân rất ưa chuộng sử dụng và đem lại hiệu quả rất tốt.
Bài thuốc từ hoàng cầm hỗ trợ điều trị bệnh hen suyễn (hen phế quản)
Chuẩn bị: Hoàng cầm 12g, tang bạch bì, trúc lịch mỗi vị 20g, hạnh nhân 12g, bán hạ chế 8g, ma hoàng 6g, cam thảo 4g.
Thực hiện: Mang tất cả các vị thuốc đi sắc lấy nước uống. Kiên trì thực hiện mỗi ngày 1 thang.
Bài thuốc từ hoàng cầm hỗ trợ điều trị viêm amidan
Bên cạnh phương pháp chữa bệnh theo y học hiện đại, điều trị viêm amidan bằng Đông y, nhất là với trẻ em được nhiều người quan tâm và lựa chọn. Theo y học cổ truyền, amidan nằm ở vị trí cửa ngõ hầu họng nên dễ bị ngoại tà xâm nhập. Khi nguyên khí hao tổn, chức năng tạng phủ bên trong suy yếu, phong nhiệt uất kết tại họng đốt cháy tân dịch sinh ra đờm kết hợp với phong nhiệt bên ngoài sẽ gây viêm amidan. Dưới đây là bài thuốc giúp hỗ trợ điều trị viêm amidan đã được rất nhiều người lựa chọn và áp dụng.
chuẩn bị: 12g hoàng cầm, 40g thạch cao sông, 12g liên kiều, 12g đạm trúc diệp, 16g kim ngân hoa, 16g sơn chi tử, 4g bạc hà, 8g cát cánh, 8g cam thảo.
Thực hiện: Mang tất cả các dược liệu trên đi rửa sạch, sau đó cho vào ấm sắc lấy nước uống. Sử dụng mỗi ngày 1 thang thuốc.
Bài thuốc từ hoàng cầm hỗ trợ điều tị viêm loét dạ dày tá tràng
chuẩn bị: 16g hoàng cầm, 20g mạch nha, 20g mai mực, 6g cam thảo, 2g ngô thù du, 12g sơn chi, 12g đại táo
Thực hiện: Mang tất cả các dược liệu đi rửa sạch, sau đó cho vào ấm sắc với khoảng 1,2 lít nước. Đun đến khi cạn còn khoảng 400ml thì tắt bếp. Chia nước sắc làm 3 lần uống hết trong ngày.
Ngoài sử dụng bài thuốc trên, để đảm bảo thuốc phát huy tác dụng tốt nhất thì chúng ta cần phải thực hiện chế độ ăn uống và nghỉ ngơi khoa học, luyện tập thể dục thể thao thường xuyên, bỏ rượu bia và thuốc lá…
Bài thuốc hỗ trợ điều trị viêm dạ dày tá tràng
Hoàng cầm 16g; mạch nha, mai mực mỗi vị 20g; cam thảo 6g; 2g ngô thù du, 12g sơn chi, 12g đại táo. Đem toàn bộ nguyên liệu vào sắc cùng 1 lít nước đến khi nước cạn thành 350ml rồi uống trong 3 lần mỗi ngày.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị chảy máu cam, nôn ra máu
Lấy bạch truật và hoàng cầm tỷ lệ như nhau. Đem các dược liệu đi sao vàng, tán thành bột mịn, trộn với nước cơm. Nặn hỗn hợp này thành viên to khoảng bằng hạt đậu xanh, mỗi lần sử dụng, lấy 50 viên với nước sôi ấm.
Bài thuốc hỗ trợ điều trị đau bụng kiết lỵ
12g hoàng cầm; 8g cam thảo, 8g thược dược, 3 trái đại táo. Đem tất cả nguyên liệu trên cho vào ấm, đổ vào ấm khoảng 1 lít nước, đun nhỏ lửa trong khoảng từ 20 – 25 phút rồi tắt bếp. Chia thuốc sắc uống 3 lần mỗi ngày.
Những lưu ý khi sử dụng hoàng cầm
Những người tỳ vị hư hàn nhưng không có thấp nhiệt, thực thỏa, phụ nữ mang thai không nên sử dụng.
Không sử dụng hoàng cầm với một số đối tượng: phế có hư nhiệt, bị tiêu chảy do hàn hoặc do hạ tiêu có hàn.
Không kết hợp hoàng cầm với các thảo dược khác sơn thù du, mẫu đơn, đơn sa, long cốt, hành sống.
Liều lượng: Thông thường mỗi người chỉ nên sử dụng từ 12g – 20g hoàng cầm mỗi ngày.
Hoàng cầm là một trong những loại dược liệu quý, nên không thể tránh khỏi việc sẽ xuất hiện những sản phẩm nhái, kém chất lượng và khi sử dụng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe người dùng. Chính vì vậy cần tìm hiểu thật kỹ và lựa chọn những địa chỉ uy tín để “đặt niềm tin”.
Đặc biệt, khi sử dụng hoàng cầm như một dược liệu, vị thuốc để điều trị bệnh, người dùng nên tham vấn ý kiến thầy thuốc đông y hoặc bác sĩ chuyên khoa.