Sáng 11/9, tại TP Buôn Ma Thuột, Báo Nông nghiệp Việt Nam - Đơn vị thường trực Tổ diễn đàn Kết nối nông sản 970 chủ trì, phối hợp Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Đắk Lắk và Hiệp hội Sầu riêng Đắk Lắk tổ chức Diễn đàn “Nhận diện thực trạng liên kết tiêu thụ, xuất khẩu sầu riêng 2023 và giải pháp phát triển hiệu quả, bền vững ngành hàng sầu riêng Việt Nam”.
Bộ trưởng NN-PTNT-Lê Minh Hoan mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, người dân trồng sầu riêng, cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương bên cạnh sự háo hức khi có cơ hội xuất khẩu sầu riêng chính ngạch, cũng cần lường trước những khó khăn, thách thức.
"Sầu riêng không phải là câu chuyện lạ. Trước đây, đã có nhiều ngành hàng tiềm năng ban đầu rất háo hức phát triển nhưng sau đó lại rơi vào bi kịch, vì chúng ta nghĩ thời cơ nhiều hơn là chúng ta nhận diện thách thức" - Bộ trưởng nói.
 |
| Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, người dân trồng sầu riêng, cơ quan quản lý nhà nước ở địa phương bên cạnh sự háo hức khi có cơ hội xuất khẩu sầu riêng chính ngạch cũng cần lường trước những khó khăn, thách thức trong ngành hàng này. |
Theo Bộ trưởng NN-PTNT, chiến lược phát triển nông nghiệp, nông thôn khởi đầu bằng: Hợp tác - liên kết - thị trường. Do đó, muốn ngành hàng sầu riêng nói riêng, các ngành hàng khác nói chung phát triển, phải tổ chức lại cấu trúc ngành hàng bền vững.
Trong đó, phải có sự hiện diện của cả sản xuất và tiêu thụ - nghĩa là có nông dân và doanh nghiệp. Tổ chức lại sản xuất không đơn thuần chỉ là cải tiến kỹ thuật gieo trồng mà phải tạo ra không gian để nông dân, doanh nghiệp ngồi lại với nhau.
Muốn ngành hàng phát triển hiệu quả phải bắt đầu từ sản xuất, nghĩa là doanh nghiệp đến với người dân ngay từ khi xuống giống để hướng dẫn, tạo niềm tin. Còn nếu liên kết từ khâu tiêu thụ, thì lại rơi vào mối quan hệ thuận mua vừa bán.
Nhắc đến mã số vùng trồng, mã số cơ sở đóng gói không đáp ứng yêu cầu của phía Trung Quốc, Bộ trưởng Lê Minh Hoan lưu ý đã đến lúc phải kết hợp giữa việc siết chặt quản lý nhà nước và quản lý nhà nước chuyên ngành ở địa phương. Bộ trưởng NN-PTNT cho biết siết chặt ở địa phương không có nghĩa là Bộ thoái thác trách nhiệm vì ngành hàng sầu riêng là hình ảnh của nền nông nghiệp Việt Nam
"Chúng ta không phải chỉ bán một trái sầu riêng, mà đó còn là trách nhiệm với hình ảnh của nền nông nghiệp Việt Nam. Khi và chỉ khi doanh nghiệp thẩm thấu được việc bên cạnh lợi nhuận trong mỗi chuyến hàng thì còn thấy trách nhiệm của mình đối với quốc gia. Từ đó, chuyển từ quan hệ thuận mua vừa bán sang quan hệ hợp tác" - Bộ trưởng NN-PTNT nói.
Theo Bộ trưởng, nông nghiệp Việt Nam là manh mún, nhỏ lẻ, tự phát. Do đó, chính quyền địa phương, doanh nghiệp, hiệp hội phải tham gia từ đầu cùng nông dân để người dân có đầy đủ thông tin để điều chỉnh sản xuất theo đúng yêu cầu thị trường.
 Diễn đàn “Nhận diện thực trạng liên kết tiêu thụ, xuất khẩu sầu riêng 2023 và giải pháp phát triển hiệu quả, bền vững ngành hàng sầu riêng Việt Nam”, tại Đắk Lắk. |
Tại diễn đàn, ông Nguyễn Hoài Dương - Giám đốc Sở NN&PTNT tỉnh Đắk Lắk cho biết, đến nay cả nước có hơn 112 ngàn ha sầu riêng, diện tích đã tăng nhanh trong những năm gần đây.
Bình quân mỗi năm tăng gần 25% trong 5 năm gần đây, với tổng sản lượng hiện nay khoảng 900 ngàn tấn; trong đó tập trung ở một số vùng chính như: Tây Nguyên, Vùng Đồng bằng sông Cửu Long, Vùng Đông Nam bộ và một số địa phương khác. Riêng tỉnh Đắk Lắk hiện có khoảng 23 ngàn ha, trong đó có khoảng 50% diện tích đã cho thu hoạch với sản lượng năm 2023 ước tính trên 200 ngàn tấn.
Thời gian vừa qua, sau khi Nghị định thư về yêu cầu kiểm dịch thực vật xuất khẩu chính ngạch sầu riêng vào Trung Quốc được ký kết giữa Bộ NN&PTNT và Tổng cục Hải quan Trung Quốc, giá sầu riêng đã tăng cao. Dự kiến, năm 2023, kim ngạch xuất khẩu sầu riêng cả nước sẽ đạt trên 1,6 tỷ USD, chiếm khoảng 30% kim ngạch xuất khẩu rau quả của Việt Nam.
Tuy nhiên, ông Dương cho biết, bên cạnh những yếu tố tích cực, thuận lợi thì việc phát sinh, đối mặt với những khó khăn, thách thức, rủi ro, thậm chí là tiêu cực do tăng trưởng nóng.
“Sầu riêng muốn đi xa, tạo thị trường bền vững, thì mọi chủ thể trong chuỗi giá trị cần phải chung sức chung lòng, hợp tác gắn bó để cùng đi lên. Nông dân, doanh nghiệp, địa phương có vùng trồng và cơ quan quản lý nhà nước, nhà khoa học cần đi cùng nhau trong tổng thể không gian liên kết phát triển ngành hàng”- ông Dương nói.
