Phương pháp ăn theo mùa, mùa nào thức nấy theo khoa học là một phương pháp ăn uống đem lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Dưới góc nhìn y học của câu nói "ăn gừng vào mùa hè, ăn củ cải vào mùa đông" theo quan điểm của Bác sĩ Lý Vĩ (Đại học y khoa Quảng Châu), phương pháp ăn này rất tốt, giúp dưỡng âm vào mùa đông, giải nhiệt vào mùa hè.
Vì sao nên ăn củ cải vào mùa đông?
Vào mùa đông khí hậu lạnh giá, hầu hết mọi người đều thích ở trong nhà và hạn chế ra ngoài. Nếu ở trong nhà lâu, chắc chắn sẽ dẫn tới tình trạng dạ dày khó chịu. Ngoài ra, vào mùa đông, người ta có xu hướng ăn nhiều và bồi bổ quá mức, điều này khiến cho dương khí trong cơ thể bị đẩy mạnh lên quá mức. Khi dương khí dư thừa, nó sẽ khiến nóng dạ dày, có thể sinh ra nhiều bệnh.
Theo y học cổ truyền, để giải quyết vấn đề về dương khí, cần phải dưỡng âm. Củ cải tính ngọt, tươi và giòn, không chỉ có tác dụng làm dịu dạ dày đang bị kích thích mà còn giúp lưu thông khí trong cơ thể, điều chỉnh khí huyết, từ đó thải được khí dương dư thừa ra ngoài. Như vậy, việc ăn củ cải vào mùa đông có thể giúp giải quyết các vấn đề về tiêu hóa. Ngoài ra, củ cải còn có một số công dụng sau:
Thúc đẩy nhu động ruột: Củ cải trắng rất giàu chất xơ, thường xuyên ăn có thể thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa, giảm táo bón.
Trì hoãn láo hóa da: Vitamin C trong củ cải trắng có tác dụng ngăn ngừa lão hóa da, chặn sự hình thành các sắc tố melanin hiệu quả.
Cải thiện khả năng miễn dịch: Vitamin C không chỉ bảo vệ da mà còn thúc đẩy vitamin E hoạt động mạnh hơn, từ đó nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.
Thúc đẩy nhu động ruột: Củ cải trắng rất giàu chất xơ, thường xuyên ăn có thể thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa, giảm táo bón.
Trì hoãn láo hóa da: Vitamin C trong củ cải trắng có tác dụng ngăn ngừa lão hóa da, chặn sự hình thành các sắc tố melanin hiệu quả.
Cải thiện khả năng miễn dịch: Vitamin C không chỉ bảo vệ da mà còn thúc đẩy vitamin E hoạt động mạnh hơn, từ đó nâng cao khả năng miễn dịch của cơ thể.
Giảm một số tình trạng: Uống nước củ cải trắng có thể làm giãn mạch máu, giảm huyết áp, hạ cholesterol, hạ lipid trong máu.
Kháng khuẩn, chống virus: Chất Glucoamylase trong củ cải trắng có thể phân hủy tinh bột, chất béo, nitrosamine… ở một mức độ nhất định. Nó có tác dụng chống ung thư, tăng cường khả năng miễn dịch của cơ thể.
Về giá trị dinh dưỡng, trong củ cải có hàm lượng lớn canxi, phốt pho, sắt và các nguyên tố vi lượng khác. Người loãng xương, răng yếu, thiếu máu nên ăn nhiều củ cải trắng để cân bằng lượng vi chất còn thiếu.
Ngoài ra vào mùa đông, việc ăn củ cải cũng giúp ấm phổi, giải đờm, giảm ho hiệu quả, giảm tình trạng đau họng, khản tiếng, ho khan. Ngoài ra, củ cải còn giúp tiêu viêm, nóng trong, mụn nhọt, nóng phổi. Uống nước củ cải trắng giúp giảm huyết áp, hạ cholesterol, hạ lipid trong máu, làm giãn mạch máu, ngăn ngừa nguy cơ đột quỵ.
Lưu ý: Trong củ cải còn chứa chất Glucoamylase giúp phân hủy tinh bột, chất béo ở mức độ nhẹ, giúp chống ung thư, tăng cường khả năng miễn dịch chơ cơ thể. Tuy nhiên, người có tỳ vị yếu, viêm dã dày mãn tính, tiêu chảy hoặc người đang dùng thuốc không nên ăn nhiều củ cải trắng. Đầu đông là thời điểm thích hợp để bổ dương nên rất hợp để ăn loại củ này.
Lợi ích của việc ăn gừng vào mùa hè
Thông thường, chúng ta thường nghĩ mùa hè nóng ăn gừng càng gia tăng cảm giác nóng bức. Tuy nhiên ăn gừng vào mùa hè còn tốt hơn mùa đông. Bởi vào mùa hè, năng lượng dương của cơ thể thoát ra bên ngoài, bên trong thiếu hụt, dẫn đến tình trạng thiếu dương khí. Cho nên việc lựa chọn một số thực phẩm có tính ấm để cân bằng dương khí trong cơ thể là rất quan trọng.
Vào mùa hè, nhiệt độ bên ngoài cao dẫn đến tình trạng giãn nở lỗ chân lông. Khi đột ngột bước vào phòng điều hòa hoặc tắm nước lạnh có thể dễ bị nhiễm bệnh. Cũng bởi thói quen ăn nhiều đồ lạnh cho nên đây là thời điểm cơ thể bên trong bị thiếu nhiệt. Việc ăn gừng có thể giúp phòng ngừa cảm lạnh, tiêu chảy, giảm đầy bụng...
Nghiên cứu hiện đại chỉ ra rằng, trong gừng có những thành phần như gingerol, giúp thúc đẩy lưu thông máu, kích thích hệ thần kinh, phòng chống cảm lạnh, tăng cường chức năng tiêu hóa. Theo các chuyên gia dinh dưỡng, ăn gừng vào mùa hè có 5 tác dụng kỳ diệu như sau:
Tăng cường sức khỏe lá lách và kích thích sự thèm ăn
Bước vào mùa hè nắng nóng, nhiều người có cảm giác ăn uống không ngon miệng, nguyên nhân là do nhiệt độ mùa hè tương đối cao, dịch vị và nước bọt tiết ra sẽ giảm nên ảnh hưởng đến cảm giác thèm ăn.
Lúc này, để tránh vấn đề suy kiệt sức khoẻ do chán ăn, bạn có thể nhai vài lát gừng trước bữa ăn, hoạt chất có trong gừng có thể thúc đẩy bài tiết dịch tiêu hóa, dịch vị và nước bọt, sau đó thúc đẩy nhu động đường tiêu hóa.
Làm ấm cơ thể
Do nhiệt độ mùa hè rất cao nên hầu hết mọi người đều chọn ngồi trong phòng điều hòa, uống nước đá, tuy cảm giác khô nóng tạm thời được giải tỏa nhưng nếu không chú ý giữ ấm, không khí lạnh ẩm sẽ lập tức tấn công cơ thể.
Trong trường hợp này, cũng có thể dùng gừng ngâm nước để uống, có thể thúc đẩy tuần hoàn máu, loại bỏ độ ẩm trong cơ thể, cải thiện các triệu chứng như sổ mũi, đau đầu do cảm lạnh.
Kháng khuẩn
Chịu ảnh hưởng của nhiệt độ, khi mùa hè đến, vi khuẩn, vi rút có xu hướng sinh sôi với số lượng lớn, nếu không chú ý đến chế độ ăn uống rất dễ mắc bệnh viêm dạ dày ruột cấp tính.
Nếu các triệu chứng không đặc biệt nghiêm trọng, bạn có thể ăn một ít gừng với liều lượng thích hợp, bởi vì các thành phần đặc biệt chứa trong gừng có tác dụng ức chế sự sinh sản của nấm.
Chống oxy hóa
Một trong những công dụng của gừng là chống oxy hóa, bởi vì trong gừng có chứa hợp chất gingerol và diphenylheptan, nếu bạn thường uống dưới dạng nước hoặc ăn sống, nó có thể loại bỏ các gốc tự do trong cơ thể, từ đó đạt được hiệu quả chống lão hóa và duy trì sức khỏe tốt, cũng làm da đẹp hơn, hồng hào hơn.
Ngăn ngừa xơ cứng động mạch
Càng lớn tuổi, xác suất xơ cứng động mạch sẽ tăng dần, đặc biệt là vào mùa hè, khi chúng ta ra nhiều mồ hôi, nếu không bổ sung nước kịp thời, máu sẽ đặc lại, tắc nghẽn lưu thông.
Vào thời điểm này, ăn một ít gừng có thể ngăn ngừa các vấn đề trước khi chúng xảy ra, bởi vì thực tiễn các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra hoạt chất có trong chiết xuất gừng có thể ngăn ngừa sự kết tập tiểu cầu và giảm hàm lượng lipoprotein mật độ thấp, chất béo trung tính và cholesterol trong máu, do đó đạt được tác dụng phòng xơ cứng động mạch.
Những lưu ý khi ăn gừng vào mùa hè
Ăn những củ gừng còn tươi, tránh ăn gừng đã bị hỏng.
Không ăn quá nhiều.
Người hay bị nóng trong nên hạn chế.
Gừng tuy có tác dụng bồi bổ cơ thể nhưng nếu ăn quá nhiều sẽ gây hại cho cơ thể.
Lưu ý có 2 đối tượng nên hạn chế ăn gừng
Người thiếu âm: Thể trạng nóng, bàn tay thường xuyên nóng như phát sốt, tay đổ mồ hôi, thích uống nước, thường xuyên bị khô miệng, khô mũi, mắt, khô da, cáu gắt, ăn ngủ kém, nếu ăn gừng sẽ làm trầm trọng tình trạng thiếu âm.
Người thường xuyên bị nóng trong: nóng phổi, ho khan, nóng rát dạ dày, nôn mửa, trĩ, lở loét thì không nên ăn gừng càng làm bệnh nặng hơn.