Hiểm họa cháy nổ và những rủi ro không ngờ tới
Trước khi bàn đến các tác động sinh học, một trong những nguy cơ hữu hình và nguy hiểm nhất là nguy cơ cháy nổ. Các cơ quan phòng cháy chữa cháy đã ghi nhận nhiều trường hợp hỏa hoạn do điện thoại bị đặt dưới gối khi đang sạc. Nhiệt lượng tỏa ra từ thiết bị không thể thoát đi, dẫn đến tình trạng quá nhiệt và có thể bắt lửa vào chăn, gối.
 |
| Trước khi bàn đến các tác động sinh học, một trong những nguy cơ hữu hình và nguy hiểm nhất là nguy cơ cháy nổ. |
Bên cạnh đó, nhiều người dùng còn báo cáo về tình trạng đau đầu, đau nửa đầu, ù tai và mỏi cổ sau một đêm ngủ gần điện thoại, có thể do tác động của bức xạ ở cự ly gần hoặc do duy trì tư thế không tốt khi sử dụng thiết bị trên giường.
Sóng điện từ và nỗi lo ung thư: Thực hư ra sao?
Nỗi sợ lớn nhất xoay quanh thói quen này chính là nguy cơ ung thư não. Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC) từng xếp trường điện từ của điện thoại vào nhóm 2B - "có thể gây ung thư". Tuy nhiên, điều này cần được hiểu đúng. Đây là nhóm có bằng chứng còn hạn chế trên người và chưa đủ để kết luận chắc chắn.
Khoa học chỉ ra rằng, bức xạ từ điện thoại là loại "không ion hóa", nghĩa là không đủ năng lượng để gây tổn thương trực tiếp đến DNA như bức xạ ion hóa (tia X, tia gamma). Các tổ chức y tế lớn như FDA (Mỹ) và CDC (Mỹ) sau nhiều nghiên cứu quy mô lớn cũng khẳng định hiện không có bằng chứng vững chắc nào cho thấy mối liên hệ giữa việc sử dụng điện thoại và bệnh ung thư. Dù vậy, các chuyên gia vẫn khuyến cáo nên thận trọng, đặc biệt là với trẻ em.
Kẻ đánh cắp giấc ngủ
Nếu nguy cơ ung thư còn là một cuộc tranh luận, thì tác hại của điện thoại lên giấc ngủ là điều đã được chứng minh rõ ràng. Thủ phạm chính là ánh sáng xanh phát ra từ màn hình.
Lý giải về cơ chế này, Bác sĩ chuyên khoa 1 Bùi Hoàng Bích Uyên (Bệnh viện Đa khoa Xuyên Á) cho biết, ánh sáng xanh phát ra từ các thiết bị điện tử có khả năng ức chế melatonin, một hormone quan trọng do não bộ sản xuất để điều hòa giấc ngủ và nhịp sinh học.
Bác sĩ Uyên phân tích thêm, khi melatonin bị ngăn chặn, cơ thể sẽ khó đi vào giấc ngủ hơn, chất lượng giấc ngủ suy giảm và thời gian ngủ bị rút ngắn. Tình trạng này đặc biệt nhạy cảm ở thanh thiếu niên và người trẻ, có thể dẫn đến kết quả học tập sa sút, rối loạn tâm trạng và mệt mỏi kéo dài.
Thêm vào đó, việc để điện thoại trong tầm với còn là một sự cám dỗ tâm lý. Một tiếng thông báo hay một rung nhẹ cũng đủ để lôi kéo sự chú ý của bạn, làm gián đoạn giấc ngủ. Một nghiên cứu trên tạp chí PLOS One chỉ ra rằng, những người để điện thoại trong phòng ngủ có thể mất trung bình 48 phút ngủ quý giá mỗi đêm.
 |
| Một tiếng thông báo hay một rung nhẹ cũng đủ để lôi kéo sự chú ý của bạn, làm gián đoạn giấc ngủ. |
Khi giấc ngủ bị phá vỡ: Hàng loạt hệ lụy sức khỏe kéo theo
Việc mất ngủ hay ngủ không đủ giấc kéo dài sẽ tạo ra hiệu ứng domino, tàn phá sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần:
Suy giảm sức khỏe tinh thần: Tăng nguy cơ lo âu, trầm cảm, rối loạn cảm xúc và suy giảm khả năng tập trung vào ngày hôm sau.
Ảnh hưởng sức khỏe thể chất: Hệ miễn dịch suy yếu, khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn. Về lâu dài, nó còn liên quan đến nguy cơ thừa cân, béo phì, tiểu đường và các bệnh lý tim mạch, theo một nghiên cứu từ Đại học Harvard.
Làm thế nào để bảo vệ sức khỏe?
Để tránh những tác động tiêu cực này, việc tạo ra một "ranh giới" giữa bạn và chiếc điện thoại vào ban đêm là vô cùng cần thiết.
Tạo khoảng cách vật lý: Hãy để điện thoại cách giường ngủ ít nhất một sải tay, hoặc lý tưởng nhất là ở một phòng khác.
Thiết lập "giờ giới nghiêm kỹ thuật số": Ngừng sử dụng tất cả các thiết bị điện tử từ 1-2 giờ trước khi đi ngủ để não bộ có thời gian thư giãn.
Tắt thông báo: Chuyển điện thoại sang chế độ im lặng hoặc "Không làm phiền" để tránh bị đánh thức giữa đêm.
Sử dụng bộ lọc ánh sáng xanh: Nếu bắt buộc phải dùng điện thoại vào buổi tối, hãy bật chế độ ban đêm (night mode) để giảm bớt tác hại của ánh sáng xanh.
