"Sát thủ" mang tên nắng nóng: Mối đe dọa trực tiếp đến sức khỏe
Trong những năm gần đây, các hiện tượng thời tiết cực đoan ngày càng trở nên phổ biến và dữ dội hơn. Hiện nay, các tỉnh thành miền Bắc Việt Nam đang phải đối mặt với một đợt nắng nóng gay gắt, với nhiệt độ ngoài trời có thể lên tới 39-40 độ C.
Tuy nhiên, điều làm cho đợt nóng này trở nên nguy hiểm hơn không chỉ nằm ở nhiệt độ, mà còn ở sự hiện diện của vùng áp thấp nóng phía Tây. Sự kết hợp này tạo ra một "sát thủ kép" tấn công cơ thể người từ nhiều hướng, gây ra những hậu quả nghiêm trọng.
 |
| Làm việc dưới nắng gắt khiến cơ thể mất nước, tăng nguy cơ sốc nhiệt và đột quỵ. |
Thống kê của ngành Y tế cho thấy, vào mùa hè, số người bị đột quỵ tăng cao, cứ nhiệt độ tăng 1 độ C thì nguy cơ đột quỵ tăng 10%.
Cơ chế tấn công của nắng nóng
Khi nhiệt độ môi trường tăng cao, cơ thể sẽ bài tiết mồ hôi nhiều hơn để giải nhiệt. Quá trình này nếu kéo dài sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và các chất điện giải quan trọng.
Theo PGS.TS Mai Duy Tôn - Giám đốc Trung tâm Đột quỵ, Bệnh viện Bạch Mai, vào mùa hè, nếu mọi người không bổ sung nước kịp thời sẽ khiến máu dễ bị kết dính và lưu thông kém. Hậu quả làm tăng huyết áp, dễ hình thành cục máu đông và gây tắc nghẽn mạch máu, từ đó tăng nguy cơ sốc nhiệt và đột quỵ.
Các chuyên gia y tế cảnh báo, nguy cơ đột quỵ có thể tăng lên đến 10% chỉ với mỗi 1 độ C tăng thêm của nhiệt độ môi trường.
Tác động của khí áp thấp
Bên cạnh nắng nóng, yếu tố khí áp thấp cũng được các chuyên gia mô tả như một "sát thủ thầm lặng". Khí áp thấp làm giảm nồng độ oxy trong không khí, gây ra cảm giác khó thở, tức ngực, mệt mỏi và đau đầu, chóng mặt. Đối với những người có bệnh lý nền về tim mạch hoặc hô hấp, tình trạng này càng làm bệnh trở nên trầm trọng.
Các đối tượng có nguy cơ cao nhất
Dù ai cũng bị ảnh hưởng, nhưng các nhóm sau đặc biệt nhạy cảm:
 |
| Sốc nhiệt do nắng nóng là tình trạng khẩn cấp, cần xử lý kịp thời để tránh biến chứng nguy hiểm. |
Người cao tuổi: Hệ thống điều hòa thân nhiệt suy giảm và thường có bệnh nền.
Trẻ em: Khả năng điều tiết nhiệt độ kém hơn người lớn và dễ mất nước.
Người lao động ngoài trời: Tiếp xúc trực tiếp và kéo dài với nắng nóng.
Người có bệnh mạn tính: Bệnh nhân tim mạch, huyết áp, tiểu đường...
Nhân viên văn phòng: Việc di chuyển đột ngột giữa môi trường điều hòa và ngoài trời nắng nóng có thể gây sốc nhiệt, làm tăng huyết áp và nguy cơ tai biến.
Chủ động phòng chống: "Bí kíp" bảo vệ sức khỏe toàn diện trong mùa nắng nóng kỷ lục
Trước những mối nguy hiểm hiện hữu, việc chủ động phòng ngừa là vô cùng quan trọng. Các chuyên gia y tế đã đưa ra nhiều khuyến cáo cụ thể và thiết thực.
Bù nước và dinh dưỡng
Hãy uống nước thường xuyên trong ngày, khoảng 2-3 lít, ngay cả khi chưa khát. Lựa chọn tốt nhất là nước lọc, oresol, nước ép trái cây không đường. Đồng thời, cần tránh xa rượu bia, cà phê, nước tăng lực và nước ngọt có gas vì chúng làm cơ thể mất nước nhanh hơn.
Về chế độ ăn, nên tăng cường rau xanh, trái cây mọng nước và ưu tiên các món ăn dạng lỏng, dễ tiêu như canh, súp, cháo. Hạn chế các món nhiều dầu mỡ, đồ chiên rán.
Điều chỉnh lối sống và sinh hoạt
Hạn chế tối đa việc ra đường, làm việc nặng trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Đây là lúc nhiệt độ ở mức cao nhất.
Giữ cho nhà cửa thông thoáng. Nếu dùng điều hòa, nên duy trì ở mức nhiệt 26-28 độ C, tránh để chênh lệch quá lớn với nhiệt độ bên ngoài.
Khi ra ngoài, cần mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, sáng màu và trang bị đầy đủ mũ rộng vành, kính râm, áo chống nắng.
Sơ cứu ban đầu khi có dấu hiệu bất thường
Nhận biết sớm các dấu hiệu là yếu tố sống còn. Say nắng thường có các biểu hiện như: mệt mỏi, hoa mắt, chóng mặt, nhức đầu, da mặt đỏ bừng, buồn nôn.
Nếu không được xử lý, tình trạng có thể tiến triển thành sốc nhiệt với các triệu chứng nguy hiểm hơn như: da nóng và khô, nhiệt độ cơ thể trên 40 độ C, rối loạn ý thức, co giật, thậm chí hôn mê.
Khi gặp một người có dấu hiệu say nắng, cần thực hiện ngay các bước sau:
Nhanh chóng đưa nạn nhân vào nơi râm mát, thoáng gió.
Nới lỏng quần áo, cho nạn nhân nằm xuống và gác chân lên cao.
Dùng khăn thấm nước mát đắp lên cơ thể để hạ nhiệt.
Nếu nạn nhân còn tỉnh, cho uống từng ngụm nước mát.
Gọi ngay cấp cứu 115 hoặc đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất. Sốc nhiệt là một tình trạng y tế khẩn cấp, có thể gây tử vong nếu chậm trễ.
Bằng việc hiểu rõ các nguy cơ và chủ động thực hiện các biện pháp phòng tránh một cách khoa học, chúng ta hoàn toàn có thể vượt qua giai đoạn thời tiết khắc nghiệt này một cách an toàn.
 EVNNPC bứt tốc mùa nắng nóng: Đảm bảo điện an toàn, vượt kế hoạch sản lượng |
 Uống nước lạnh ngày nắng nóng: Cẩn thận nếu bạn thuộc nhóm này |
 Chăm sóc mắt mùa nắng nóng |
