Nắng nóng cực đoan: "Kẻ thù" thầm lặng của trái tim và cách phòng vệ hiệu quả

Thời tiết khắc nghiệt được xem là một yếu tố nguy cơ tim mạch độc lập. Các nghiên cứu đã chỉ ra mối liên hệ rõ ràng giữa nhiệt độ môi trường tăng cao và tỷ lệ nhập viện cũng như tử vong do các bệnh lý tim mạch.

Tình trạng ắng nóng nlàm gia tăng đáng kể nguy cơ đột quỵ, nhồi máu cơ tim và các biến cố tim mạch nguy hiểm khác.

Đối với những người đã có sẵn bệnh nền như tăng huyết áp, suy tim, bệnh mạch vành, người cao tuổi, mùa nắng nóng thực sự là một giai đoạn đầy thử thách, đòi hỏi sự cẩn trọng và tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc bảo vệ sức khỏe.

Vì sao nắng nóng gay gắt lại là "phép thử" khắc nghiệt đối với hệ tim mạch?

Khi nhiệt độ môi trường tăng cao, cơ thể sẽ kích hoạt một loạt cơ chế sinh lý phức tạp để tự làm mát. Chính những phản ứng tự vệ này lại vô tình tạo thành một áp lực lớn, có thể đẩy trái tim đến giới hạn chịu đựng.

Trước hết, để giải nhiệt, cơ thể sẽ làm giãn các mạch máu ngoại vi và tăng cường tiết mồ hôi. Để đáp ứng nhu cầu này, tim buộc phải làm việc nhiều hơn, đập nhanh hơn và co bóp mạnh hơn. Theo các chuyên gia, trong điều kiện nắng nóng, tim có thể phải bơm một lượng máu gấp đôi so với ngày bình thường.

Đối với một trái tim khỏe mạnh, đây đã là một gánh nặng. Còn đối với người có bệnh tim mạch, tình trạng gắng sức kéo dài này có thể dẫn đến suy tim cấp, thiếu máu cơ tim cục bộ, gây ra các cơn đau thắt ngực hoặc thậm chí là nhồi máu cơ tim.

Thứ hai, quá trình đổ mồ hôi liên tục sẽ dẫn đến tình trạng mất nước và chất điện giải nếu không được bù đắp kịp thời. Mất nước làm giảm thể tích tuần hoàn, khiến máu trở nên cô đặc hơn, dễ hình thành các cục máu đông – nguyên nhân trực tiếp gây đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim.

Bên cạnh đó, rối loạn điện giải (mất kali, magie) có thể làm thay đổi điện thế hoạt động của tế bào cơ tim, gây ra các loại rối loạn nhịp tim nguy hiểm.

Cuối cùng, một số loại thuốc điều trị bệnh tim mạch có thể làm tình hình phức tạp hơn. Ví dụ, thuốc lợi tiểu có thể làm tình trạng mất nước thêm trầm trọng, trong khi thuốc chẹn beta lại cản trở khả năng của tim đáp ứng với nhu cầu tăng cao của cơ thể.

Bác sĩ khám cho bệnh nhân suy tim giữa trưa hè.

Nhận diện dấu hiệu nguy hiểm và "kim chỉ nam" bảo vệ sức khỏe tim mạch mùa nắng nóng

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo của cơ thể và áp dụng các biện pháp phòng ngừa chủ động là vô cùng quan trọng để vượt qua mùa nắng nóng một cách an toàn.

Các dấu hiệu cảnh báo cần chú ý

Khi cơ thể bắt đầu quá tải vì nhiệt, nó sẽ phát ra những tín hiệu. Điều quan trọng là phải lắng nghe và hành động kịp thời.

Kiệt sức vì nóng: Đây là giai đoạn đầu với các triệu chứng như đổ mồ hôi nhiều, mệt mỏi, da lạnh ẩm, nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, mạch nhanh và yếu, chuột rút. Khi có dấu hiệu này, cần ngay lập tức đến nơi mát mẻ và bổ sung nước.

Sốc nhiệt (say nắng): Đây là tình trạng y tế khẩn cấp. Dấu hiệu bao gồm nhiệt độ cơ thể tăng vọt (trên 40°C), da nóng, đỏ và khô (ngừng tiết mồ hôi), mạch đập rất nhanh và mạnh, lú lẫn, mất phương hướng, thậm chí bất tỉnh. Cần gọi cấp cứu ngay lập tức và tìm mọi cách hạ nhiệt cho nạn nhân trong khi chờ đợi.

"Kim chỉ nam" phòng bệnh toàn diện

Để chủ động bảo vệ trái tim, hãy tuân thủ những nguyên tắc vàng sau đây:

Uống đủ nước, đúng cách: Đây là biện pháp quan trọng hàng đầu. Hãy uống nước thường xuyên ngay cả khi chưa khát. Nước lọc hoặc nước ép trái cây là lựa chọn tốt nhất. Người bệnh suy tim cần tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng nước phù hợp. Tuyệt đối tránh rượu, bia và đồ uống chứa caffeine.

Tránh xa thời điểm nắng nóng đỉnh điểm: Hạn chế tối đa việc ra ngoài trời trong khoảng thời gian từ 10 giờ sáng đến 4 giờ chiều. Nếu bắt buộc phải ra ngoài, hãy mặc quần áo rộng rãi, sáng màu và che chắn cẩn thận.

Tạo môi trường sống mát mẻ: Giữ cho nhà cửa luôn thoáng đãng. Sử dụng quạt, máy điều hòa. Nếu không có điều hòa, hãy tìm đến các địa điểm công cộng mát mẻ trong những giờ nóng nhất.

Cẩn trọng với thay đổi nhiệt độ đột ngột: Tránh di chuyển đột ngột giữa môi trường điều hòa lạnh và ngoài trời nóng, hoặc tắm nước lạnh ngay sau khi đi nắng về. Sự thay đổi này có thể gây co mạch đột ngột, dẫn đến đột quỵ.

Chế độ ăn uống lành mạnh: Ăn những bữa ăn nhẹ, dễ tiêu. Tăng cường rau xanh và các loại trái cây mọng nước. Hạn chế các món ăn nhiều dầu mỡ và giảm lượng muối.

Vận động hợp lý: Duy trì hoạt động thể chất nhưng hãy chọn thời điểm mát mẻ trong ngày như sáng sớm hoặc chiều muộn.

Quản lý thuốc men: Nếu bạn đang điều trị bệnh mạn tính, hãy trao đổi kỹ với bác sĩ về việc dùng thuốc trong mùa nóng để có những điều chỉnh phù hợp nếu cần.

Nắng nóng là một yếu tố nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng đối với hệ tim mạch. Bằng cách hiểu rõ những hiểm họa và áp dụng nhất quán các biện pháp phòng ngừa, chúng ta hoàn toàn có thể bảo vệ trái tim của mình và tận hưởng một mùa hè an toàn, khỏe mạnh.

Những loại rau ít kali là 'vàng' cho cả gan và thận bạn nên ăn hàng ngày

Cảnh giác với năm loại nhồi máu cơ tim

Uống sữa đúng cách, ăn uống hợp lý: Chìa khóa giúp hạ axit uric và đẩy lùi bệnh gút