Ngồi vắt chéo chân – thói quen đẹp dáng, hại sức khỏe

Nhiều người có thói quen ngồi bắt chéo chân, xem đây là tư thế thể hiện sự lịch sự, thanh lịch và sang trọng. Tuy nhiên, theo các chuyên gia y tế, việc duy trì tư thế này trong thời gian dài hoặc hình thành thói quen ngồi như vậy có thể tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng.

Nhiều người có thói quen ngồi bắt chéo chân, xem đây là tư thế thể hiện sự lịch sự, thanh lịch.

Bác sĩ Calvin Q. Trịnh, Trưởng Trung tâm Hiệu chỉnh Cơ xương khớp – Bệnh viện 1A TP.HCM, cho biết: “Nhiều phụ nữ có thói quen ngồi chéo chân. Dù ban đầu có vẻ như không gây ảnh hưởng, nhưng nếu duy trì lâu dài, tư thế này có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng cho hệ cơ xương khớp và tuần hoàn.”

Nguy cơ tăng huyết áp, hình thành cục máu đông

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng tư thế ngồi vắt chéo chân có thể làm tăng huyết áp tạm thời. Mức tăng này có thể không đáng lo ngại với người khỏe mạnh, nhưng với những người có nguy cơ cao về tụ máu hoặc huyết khối, điều này lại là mối nguy tiềm ẩn. Việc các mạch máu bị chèn ép khiến máu lưu thông kém, làm tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.

Những người có tiền sử hoặc đang có vấn đề tim mạch nên tránh ngồi vắt chéo chân trong thời gian dài. Thay vào đó, họ cần thường xuyên thay đổi tư thế, đứng dậy vận động để giúp máu lưu thông tốt hơn, giảm áp lực cho tim mạch và các mạch máu ngoại vi.

Lệch khung xương chậu, ảnh hưởng cột sống

Một trong những ảnh hưởng dễ thấy nhất khi ngồi vắt chéo chân là sự mất cân đối của khung xương chậu – một bên sẽ cao, một bên thấp. Điều này kéo theo sự lệch trục của cột sống. Các nghiên cứu cho thấy, nếu ngồi ở tư thế này quá 3 tiếng mỗi ngày, có thể dẫn đến tình trạng nghiêng lệch từ vùng cổ, vai đến cột sống và khung chậu. Đầu cũng thường bị đẩy về phía trước, làm thay đổi tư thế cơ thể, khiến dáng đi khom lưng và thiếu cân đối.

Đồng thời, các nhóm cơ ở vùng lưng và hông phải hoạt động nhiều hơn để giữ thăng bằng cho cơ thể, dẫn đến đau âm ỉ vùng lưng dưới – một biểu hiện điển hình ở những người thường xuyên duy trì tư thế ngồi này.

Nguy cơ thoái hóa khớp và chèn ép thần kinh

Tư thế bắt chéo chân làm gia tăng áp lực lên dây thần kinh mác – nằm ở phía sau đầu gối.

Tư thế bắt chéo chân làm gia tăng áp lực lên dây thần kinh mác – nằm ở phía sau đầu gối, có vai trò cung cấp cảm giác cho cẳng chân và bàn chân. Sự chèn ép kéo dài có thể gây tê bì, mất cảm giác hoặc yếu cơ ở vùng này.

Bên cạnh đó, khi hai chân bắt chéo, lưu lượng máu tới các khớp bị giảm, làm cản trở quá trình tiết dịch nhầy trong khớp, gây khô khớp. Áp lực cố định không đều lên các khớp trong thời gian dài khiến sụn khớp bị bào mòn, dây chằng bị căng giãn, làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp – đặc biệt ở gối và cổ chân.

Gây đau lưng, biến dạng cột sống

Tư thế ngồi vắt chéo chân khiến các khớp nối giữa xương chậu và vùng thắt lưng phải chịu áp lực bất đối xứng. Điều này dẫn đến hiện tượng căng cơ, giãn dây chằng và kích thích các khớp xương. Lớp sụn – nơi tiếp xúc giữa hai đầu xương – bị ảnh hưởng bởi áp lực không đều, lâu dần có thể sưng đau, viêm khớp hoặc thoái hóa cột sống.

Làm trầm trọng tình trạng suy giãn tĩnh mạch

Khi một chân đè lên chân còn lại, các mạch máu tại vùng tiếp xúc sẽ bị chèn ép. Máu bị cản trở lưu thông khiến áp lực tăng lên, buộc tim phải bơm mạnh hơn để đẩy máu trở về. Điều này gây căng thẳng cho các van tĩnh mạch, khiến chúng suy yếu, tạo nên hiện tượng máu ứ đọng – một trong những nguyên nhân chính gây suy giãn tĩnh mạch.

Khi một chân đè lên chân còn lại, các mạch máu tại vùng tiếp xúc sẽ bị chèn ép.

Bệnh không chỉ làm mất thẩm mỹ do các tĩnh mạch nổi rõ, chằng chịt dưới da vùng đùi và cẳng chân, mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến tuần hoàn máu toàn thân. Với những người đã mắc bệnh lý này, việc ngồi vắt chéo chân có thể khiến tình trạng nặng hơn rõ rệt.

Gây tổn thương dây thần kinh hông

Dây thần kinh hông (sciatic nerve) là một trong những dây thần kinh lớn và dài nhất trong cơ thể, đóng vai trò truyền tín hiệu từ cột sống tới chân. Khi vắt chéo chân, trọng lượng cơ thể tạo áp lực lên dây thần kinh này, có thể gây ra cảm giác tê, đau nhức hoặc khó chịu ở vùng hông và chi dưới.

Nếu thói quen này kéo dài, nguy cơ tổn thương thần kinh sẽ tăng, dẫn đến các triệu chứng như đau lưng, đau thần kinh tọa, hoặc rối loạn cảm giác và vận động ở chân.

Tư thế ngồi lý tưởng cho sức khỏe

Theo các chuyên gia, tư thế ngồi lý tưởng là khi lưng được giữ thẳng, hai bàn chân đặt chắc trên mặt sàn và mắt nhìn thẳng về phía trước. Đây là tư thế tốt nhất để bảo vệ cột sống và các khớp.

Nếu bắt buộc phải ngồi bắt chéo chân do tính chất công việc hoặc trang phục, hãy bắt chéo ở mắt cá chân thay vì đầu gối để giảm bớt áp lực lên mạch máu và khớp. Đồng thời, nên đổi chân thường xuyên nếu cảm thấy khó thay đổi tư thế ngay lập tức.

Ngoài ra, các bác sĩ khuyến nghị nên đứng dậy và vận động nhẹ nhàng sau mỗi 45 đến 60 phút làm việc. Việc thay đổi tư thế thường xuyên giúp cải thiện lưu thông máu, giảm áp lực lên hệ xương khớp và mang lại nhiều lợi ích lâu dài cho sức khỏe.

Việt Nam dự kiến áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước ngọt từ 2027

Vì sao dễ bị viêm họng khi giao mùa?

Uống dầu cá omega-3 có giúp giảm mỡ máu?