Nắng nóng tháng 9 ở Hà Nội do biến đổi khí hậu hay quy luật tự nhiên?

Vì sức khỏe cộng đồng 06/09/2025 15:14 Theo dõi TH&SP trên

Dù đã lập thu gần một tháng, Hà Nội và miền Bắc vẫn trải qua nắng nóng 36°C, khiến nhiều người băn khoăn: hiện tượng này là bình thường theo quy luật tự nhiên hay do biến đổi khí hậu?

Áp thấp nhiệt đới mới hình thành sau khi bão số 5 vừa tan Toàn cảnh thời tiết cả nước dịp nghỉ lễ 2/9 Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Lý giải từ các chuyên gia khí tượng

Theo nhận định của các chuyên gia, nguyên nhân trực tiếp của đợt nắng nóng này là do tác động của dải hội tụ nhiệt đới có trục vắt qua khu vực Trung Trung Bộ, kết hợp với áp cao cận nhiệt đới lấn vào ở trên cao, tạo ra một hình thái thời tiết oi bức.

Thời tiết Hà Nội nắng nóng vào tháng 9. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, khi nhìn nhận về tính quy luật, các chuyên gia lại có những phân tích sâu sắc hơn. GS.TS Phan Văn Tân, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Khí tượng, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), cho rằng nắng nóng xuất hiện vào thời điểm này là bình thường và nằm trong quy luật tự nhiên.

"Năm nay có điều bất thường hơn là mưa nhiều. Thời gian qua, Bắc Bộ và Trung Bộ mưa kéo dài do tác động của hai cơn bão nên mọi người có cảm giác đã hết nắng nóng.

Khi nắng nóng quay trở lại, nhiều người thấy bất thường nhưng thực ra không phải vậy. Dân gian ta cũng có câu 'nắng tháng 8 rám trái bưởi', vì vậy hình thái thời tiết này vẫn nằm trong quy luật", GS.TS Phan Văn Tân chia sẻ.

Ranh giới các mùa mờ nhạt do biến đổi khí hậu

Mặc dù đợt nắng nóng tháng 9 có thể nằm trong quy luật, không thể phủ nhận rằng biến đổi khí hậu đang làm cho các hình thái thời tiết trở nên cực đoan và khó dự đoán hơn.

TS Trương Bá Kiên, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khí tượng khí hậu, phân tích rằng khái niệm "lập thu" (thường bắt đầu từ ngày 7-8/8 dương lịch) chỉ mang tính dân gian. Trong khí tượng hiện đại, đây không phải là mốc xác định mùa hè kết thúc.

Thực tế cho thấy, các đợt nắng nóng gay gắt vẫn thường xuyên xảy ra ở miền Bắc và miền Trung sau lập thu, đôi khi kéo dài đến hết tháng 8, thậm chí sang tháng 9.

"Dưới tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng có xu hướng xuất hiện sớm hơn, kết thúc muộn hơn, với cường độ mạnh hơn và tần suất dày đặc hơn. Điều này khiến ranh giới giữa các mùa trở nên mờ nhạt," TS Kiên nhấn mạnh.

Dưới tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng có xu hướng xuất hiện sớm hơn, kết thúc muộn hơn.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu, đưa ra một hình ảnh ví von rằng hệ thống khí hậu dường như đang "mất trí nhớ". Sự nóng lên toàn cầu đã làm thay đổi các quy luật về đới gió mùa, dòng hải lưu và áp suất khí quyển.

Hậu quả là sự biến thiên nhiệt độ trở nên lớn hơn, hình thành các đợt mưa cực đoan và sóng nhiệt không còn tuân theo quy luật cũ, khiến con người "ngỡ ngàng, ngơ ngác".

Dự báo thời tiết sắp tới, nắng nóng sắp dứt, mưa dông kéo dài

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đợt nắng nóng này sẽ không kéo dài.

Ngắn hạn (đến 15/9):

Từ ngày 6/9, nhiệt độ tại Hà Nội đã giảm xuống còn 34°C, dưới ngưỡng nắng nóng.

Từ khoảng đêm 9/9 đến 14/9, Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh sẽ bước vào một đợt mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to, chấm dứt hoàn toàn nắng nóng diện rộng.

Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục có mưa rào và dông vào chiều và tối, cục bộ có mưa to.

Dài hạn (từ tháng 9 đến đầu năm 2026):

Nắng nóng: Từ tháng 9, nắng nóng diện rộng về cơ bản sẽ chấm dứt ở Bắc Bộ và giảm dần ở Trung Bộ.

Mưa bão: Cao điểm mùa mưa bão sẽ tập trung vào các tháng cuối năm, đặc biệt là tháng 10 và 11 tại khu vực Trung Bộ (từ Thanh Hóa đến duyên hải Nam Trung Bộ).

Không khí lạnh: Dự báo không khí lạnh sẽ hoạt động sớm và mạnh dần từ tháng 10. Giai đoạn từ tháng 12/2025 đến tháng 2/2026, rét đậm, rét hại có khả năng xuất hiện ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm.

Như vậy, đợt nắng nóng đầu tháng 9 tại miền Bắc là sự kết hợp giữa quy luật tự nhiên và những biểu hiện ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu. Người dân cần tiếp tục cập nhật các thông tin dự báo thời tiết để chủ động trong các kế hoạch sản xuất, sinh hoạt và bảo vệ sức khỏe.

Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Vắc xin zona và lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tim mạch

Hà Nội siết chặt an toàn bữa ăn học đường năm học mới

Mạnh Quỳnh

Tags:

Cùng chuyên mục

Những thực phẩm không nên cho vào nồi chiên không dầu

Cảnh giác sốt virus mùa tựu trường

Tin khác

Hà Nội siết chặt an toàn bữa ăn học đường năm học mới

Hơn một triệu bữa ăn bán trú mỗi ngày của học sinh Thủ đô được đặt lên hàng đầu trong năm học 2025-2026, với chính sách mới và loạt giải pháp siết chặt an toàn, dinh dưỡng.

Vắc xin zona và lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tim mạch

Không chỉ phòng ngừa tái phát virus VZV, vắc xin zona thần kinh còn được chứng minh giúp giảm nguy cơ đau tim và đột quỵ, đặc biệt ở nhóm người trên 50 tuổi.

9 học sinh nhập viện vì ăn thịt cóc: Cảnh báo hiểm họa từ món ăn dân gian

Hàng loạt ca ngộ độc, trong đó có 9 học sinh ở Gia Lai, cho thấy sự nguy hiểm khi ăn thịt cóc vì độc tố không bị phá hủy khi nấu chín.

Thể dục khi bụng đói hay ăn sáng trước buổi tập

Nhiều người tin rằng tập luyện khi bụng đói giúp đốt mỡ nhanh hơn, trong khi ăn sáng trước buổi tập lại cải thiện sức mạnh và hiệu suất. Vậy đâu mới là lựa chọn tối ưu cho sức khỏe và mục tiêu tập luyện của bạn?

Nạp chất xơ, giữ dáng thon gọn với 7 loại trái cây ngon miệng mùa thu

Mùa thu không chỉ là mùa của những loại quả ngon ngọt mà còn là “trợ thủ” tự nhiên giúp bổ sung chất xơ, nước và dưỡng chất, hỗ trợ tiêu hóa khỏe mạnh và ngăn ngừa táo bón.

Miễn 100% học phí các ngành y tế đặc thù

Nghị định 238/2025/NĐ-CP bổ sung nhiều chính sách giáo dục mới, trong đó nổi bật là miễn toàn bộ học phí cho học viên sau đại học các chuyên ngành y tế đặc thù đang thiếu nhân lực.

BHYT học đường đạt tỷ lệ bao phủ 98,4%

Năm học 2024-2025, hơn 20,8 triệu học sinh, sinh viên tham gia bảo hiểm y tế, nâng tỷ lệ bao phủ lên 98,4% và tạo nền tảng tiến tới mục tiêu 100% trong năm học tới.

Khi tiếng trống khai giảng vang lên giữa bệnh viện ung bướu

Sáng 4/9, khoảng 40 bệnh nhi ung thư háo hức dự khai giảng lớp học Hoa Hướng Dương tại Bệnh viện Ung bướu TP.HCM. Suốt 16 năm, lớp học vừa giữ dòng chảy tri thức, vừa tiếp thêm nghị lực cho các em.

Bảo hiểm thân thể học sinh có bắt buộc không?

Đầu năm học, câu chuyện các khoản thu tại trường luôn khiến phụ huynh quan tâm, trong đó có bảo hiểm thân thể cho học sinh. Nhiều người băn khoăn liệu đây là khoản bắt buộc?

Harvard tìm ra chìa khóa mới: Vitamin D giúp kéo dài tuổi xuân ở cấp độ tế bào

Bằng chứng mới từ Harvard cho thấy Vitamin D không chỉ hỗ trợ xương khớp và miễn dịch mà còn có khả năng làm chậm tốc độ lão hóa.

Chuyên gia dinh dưỡng 'gọi tên' những loại thịt bổ dưỡng nhất

Thịt là nguồn dinh dưỡng quan trọng, nhưng không phải loại nào cũng tốt như nhau. Lựa chọn đúng loại thịt và ăn theo nguyên tắc khoa học sẽ giúp tối ưu hóa sức khỏe.

Sỏi thận: Căn bệnh khiến nghệ sĩ Công Lý nhập viện và những lầm tưởng tai hại ai cũng mắc phải

Việc nghệ sĩ Công Lý phải nhập viện điều trị sỏi thận khiến nhiều người quan tâm. Đây cũng là dịp để nhìn lại hàng loạt lầm tưởng phổ biến liên quan đến chế độ ăn, cách phòng tránh và điều trị căn bệnh này.

Hơn 1.770 tỷ đồng BHYT chi trả cho học sinh, sinh viên chỉ trong 7 tháng

Từ đầu năm đến nay, đã có hơn 4,3 triệu lượt học sinh, sinh viên được BHYT hỗ trợ chi phí khám chữa bệnh, trong đó nhiều trường hợp mắc bệnh hiểm nghèo được chi trả hàng trăm triệu đồng, giúp gia đình vượt qua gánh nặng viện phí.

Chuyển từ trợ cấp xã hội sang hưu trí xã hội: Quyền lợi BHYT được giữ nguyên

Bộ Y tế đã ban hành văn bản hướng dẫn triển khai chính sách bảo hiểm y tế (BHYT) mới, có hiệu lực từ ngày 01/07/2025. Khẳng định, các đối tượng bảo trợ xã hội khi chuyển sang hưởng hưu trí xã hội vẫn được đầy đủ quyền lợi BHYT mà không bị gián đoạn.

Cẩm nang tập luyện cho người cao huyết áp: Từ đi bộ đến yoga

Vận động thể chất đều đặn giúp ổn định huyết áp, nhưng không phải bài tập nào cũng phù hợp. Cùng tìm hiểu các bài tập an toàn và những lưu ý quan trọng khi luyện tập.

Từ năm học 2025-2026: Học sinh, sinh viên được hỗ trợ 50% mức đóng BHYT

Từ năm học 2025-2026, hơn 20 triệu học sinh, sinh viên (HSSV) cả nước sẽ được ngân sách nhà nước hỗ trợ 50% mức đóng bảo hiểm y tế (BHYT), theo Nghị định số 188/2025/NĐ-CP của Chính phủ. Đây là điểm mới quan trọng, giảm đáng kể gánh nặng tài chí

Bộ Y tế điều động bác sĩ về tuyến xã để củng cố y tế cơ sở

Bộ Y tế triển khai đề án đưa 1.000 bác sĩ về tuyến cơ sở và yêu cầu địa phương luân chuyển nhân lực, mỗi trạm y tế xã có 1 bác sĩ, không để gián đoạn chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân.

Mùa tựu trường: Nỗi lo bệnh học đường và giải pháp từ chuyên gia

Trở lại lớp học sau kỳ nghỉ dài, trẻ dễ mắc các bệnh hô hấp, tiêu hóa và truyền nhiễm do thời tiết thất thường và môi trường tập thể.

Hơn 1.300 người được chăm sóc y tế trong đại lễ A80, 113 ca phải nhập viện

Huy động hơn 1.000 nhân viên y tế, 217 tổ y tế và 134 xe cứu thương ứng trực khắp các điểm trọng yếu, ngành y tế đã xử trí kịp thời 1.315 trường hợp trong lẽ diễu binh ngày 2/9.

Lấy lại năng lượng sau kỳ nghỉ lễ 2/9

Sau kỳ nghỉ lễ, nhiều người uể oải, khó ngủ và kém tập trung khi trở lại làm việc. Giải pháp hiệu quả nhất là thiết lập lại nhịp sinh học và thói quen ngủ lành mạnh.

Cách giảm đau nhức hiệu quả khi đi bộ nhiều

Những buổi đi bộ để xem diễu binh tại những ngày lễ hội mang lại nhiều trải nghiệm thú vị, nhưng cũng thường đi kèm với cảm giác đau nhức, mỏi mệt ở đôi chân.

Bí quyết ăn uống an toàn trong ngày lễ 2/9

Kỳ nghỉ lễ là cơ hội để mọi người nghỉ ngơi, khám phá các địa điểm mới và thưởng thức ẩm thực đa dạng. Thế nhưng cũng là thời điểm gia tăng nguy cơ ngộ độc thực phẩm và tiêu chảy.

Táo đỏ – vị thuốc dưỡng sinh quý trong mùa thu

Mùa thu tiết trời khô hanh, dễ gây mất cân bằng âm dương trong cơ thể, khiến da khô, họng rát, tinh thần mệt mỏi. Trong y học cổ truyền, táo đỏ (đại táo) được xem là một trong những thực phẩm – dược liệu quý giúp bồi bổ khí huyết, an thần và tăng cường sức đề kháng, đặc biệt phù hợp để dưỡng sinh mùa thu.

Nghỉ lễ 2/9: Ăn uống an toàn để tránh ngộ độc thực phẩm

Kỳ nghỉ lễ 2/9 năm nay kéo dài bốn ngày, từ ngày 30/8 đến hết ngày 2/9. Đây là dịp để nhiều gia đình tổ chức du lịch, sum họp, thưởng thức các bữa tiệc, ăn uống tại nhà hoặc ngoài hàng quán. Tuy nhiên, đi kèm với niềm vui nghỉ lễ là nguy cơ ngộ độc thực phẩm, rối loạn tiêu hóa nếu không đảm bảo nguyên tắc an toàn ăn uống.

Phát hiện sớm và phòng ngừa bệnh ngoài da mùa mưa lũ

Mùa mưa bão không chỉ gây ra ngập úng, ô nhiễm môi trường mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, ký sinh trùng và nấm phát triển. Hậu quả là nhiều bệnh ngoài da dễ bùng phát, ảnh hưởng đến sức khỏe, sinh hoạt và chất lượng cuộc sống của người dân.

Quan ngại cúm mùa ở trẻ em bùng phát, cần làm gì tránh biến chứng nặng?

Cúm mùa không chỉ là bệnh thông thường mà có thể trở thành mối đe dọa sức khỏe nghiêm trọng nếu không được phát hiện và phòng ngừa đúng cách. Thực tế đã có nhiều trường hợp phải nhập viện điều trị do biến chứng viêm phổi, viêm tai giữa, thậm chí co giật do sốt cao.