Nắng nóng tháng 9 ở Hà Nội do biến đổi khí hậu hay quy luật tự nhiên?

Vì sức khỏe cộng đồng 06/09/2025 15:14 Theo dõi TH&SP trên

Dù đã lập thu gần một tháng, Hà Nội và miền Bắc vẫn trải qua nắng nóng 36°C, khiến nhiều người băn khoăn: hiện tượng này là bình thường theo quy luật tự nhiên hay do biến đổi khí hậu?

Áp thấp nhiệt đới mới hình thành sau khi bão số 5 vừa tan Toàn cảnh thời tiết cả nước dịp nghỉ lễ 2/9 Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Lý giải từ các chuyên gia khí tượng

Theo nhận định của các chuyên gia, nguyên nhân trực tiếp của đợt nắng nóng này là do tác động của dải hội tụ nhiệt đới có trục vắt qua khu vực Trung Trung Bộ, kết hợp với áp cao cận nhiệt đới lấn vào ở trên cao, tạo ra một hình thái thời tiết oi bức.

Thời tiết Hà Nội nắng nóng vào tháng 9. Ảnh minh họa

Tuy nhiên, khi nhìn nhận về tính quy luật, các chuyên gia lại có những phân tích sâu sắc hơn. GS.TS Phan Văn Tân, nguyên Chủ nhiệm bộ môn Khí tượng, Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), cho rằng nắng nóng xuất hiện vào thời điểm này là bình thường và nằm trong quy luật tự nhiên.

"Năm nay có điều bất thường hơn là mưa nhiều. Thời gian qua, Bắc Bộ và Trung Bộ mưa kéo dài do tác động của hai cơn bão nên mọi người có cảm giác đã hết nắng nóng.

Khi nắng nóng quay trở lại, nhiều người thấy bất thường nhưng thực ra không phải vậy. Dân gian ta cũng có câu 'nắng tháng 8 rám trái bưởi', vì vậy hình thái thời tiết này vẫn nằm trong quy luật", GS.TS Phan Văn Tân chia sẻ.

Ranh giới các mùa mờ nhạt do biến đổi khí hậu

Mặc dù đợt nắng nóng tháng 9 có thể nằm trong quy luật, không thể phủ nhận rằng biến đổi khí hậu đang làm cho các hình thái thời tiết trở nên cực đoan và khó dự đoán hơn.

TS Trương Bá Kiên, Phó giám đốc Trung tâm Nghiên cứu khí tượng khí hậu, phân tích rằng khái niệm "lập thu" (thường bắt đầu từ ngày 7-8/8 dương lịch) chỉ mang tính dân gian. Trong khí tượng hiện đại, đây không phải là mốc xác định mùa hè kết thúc.

Thực tế cho thấy, các đợt nắng nóng gay gắt vẫn thường xuyên xảy ra ở miền Bắc và miền Trung sau lập thu, đôi khi kéo dài đến hết tháng 8, thậm chí sang tháng 9.

"Dưới tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng có xu hướng xuất hiện sớm hơn, kết thúc muộn hơn, với cường độ mạnh hơn và tần suất dày đặc hơn. Điều này khiến ranh giới giữa các mùa trở nên mờ nhạt," TS Kiên nhấn mạnh.

Dưới tác động của biến đổi khí hậu, các hiện tượng thời tiết cực đoan như nắng nóng có xu hướng xuất hiện sớm hơn, kết thúc muộn hơn.

Đồng quan điểm, TS Nguyễn Ngọc Huy, chuyên gia về biến đổi khí hậu, đưa ra một hình ảnh ví von rằng hệ thống khí hậu dường như đang "mất trí nhớ". Sự nóng lên toàn cầu đã làm thay đổi các quy luật về đới gió mùa, dòng hải lưu và áp suất khí quyển.

Hậu quả là sự biến thiên nhiệt độ trở nên lớn hơn, hình thành các đợt mưa cực đoan và sóng nhiệt không còn tuân theo quy luật cũ, khiến con người "ngỡ ngàng, ngơ ngác".

Dự báo thời tiết sắp tới, nắng nóng sắp dứt, mưa dông kéo dài

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, đợt nắng nóng này sẽ không kéo dài.

Ngắn hạn (đến 15/9):

Từ ngày 6/9, nhiệt độ tại Hà Nội đã giảm xuống còn 34°C, dưới ngưỡng nắng nóng.

Từ khoảng đêm 9/9 đến 14/9, Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh sẽ bước vào một đợt mưa rào và dông rải rác, cục bộ có mưa to, chấm dứt hoàn toàn nắng nóng diện rộng.

Tây Nguyên và Nam Bộ tiếp tục có mưa rào và dông vào chiều và tối, cục bộ có mưa to.

Dài hạn (từ tháng 9 đến đầu năm 2026):

Nắng nóng: Từ tháng 9, nắng nóng diện rộng về cơ bản sẽ chấm dứt ở Bắc Bộ và giảm dần ở Trung Bộ.

Mưa bão: Cao điểm mùa mưa bão sẽ tập trung vào các tháng cuối năm, đặc biệt là tháng 10 và 11 tại khu vực Trung Bộ (từ Thanh Hóa đến duyên hải Nam Trung Bộ).

Không khí lạnh: Dự báo không khí lạnh sẽ hoạt động sớm và mạnh dần từ tháng 10. Giai đoạn từ tháng 12/2025 đến tháng 2/2026, rét đậm, rét hại có khả năng xuất hiện ở mức xấp xỉ trung bình nhiều năm.

Như vậy, đợt nắng nóng đầu tháng 9 tại miền Bắc là sự kết hợp giữa quy luật tự nhiên và những biểu hiện ngày càng rõ nét của biến đổi khí hậu. Người dân cần tiếp tục cập nhật các thông tin dự báo thời tiết để chủ động trong các kế hoạch sản xuất, sinh hoạt và bảo vệ sức khỏe.

Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 7, dự báo đường đi và cường độ

Vắc xin zona và lợi ích bất ngờ cho sức khỏe tim mạch

Hà Nội siết chặt an toàn bữa ăn học đường năm học mới

Mạnh Quỳnh

Tags:

Cùng chuyên mục

Chuyên gia cảnh báo nguy cơ tổn thương gan từ thói quen ăn uống

Công bố nguyên nhân khiến 203 người ngộ độc bánh mì

KIHASU đồng hành cùng Hoa hậu Du lịch Việt Nam: Tiếp sức vẻ đẹp tự tin cho 35 thí sinh chung kết

Bộ Y tế phản hồi kiến nghị hạ tuổi hưởng trợ cấp hưu trí xã hội xuống 60

Lộ trình miễn viện phí cơ bản và những thay đổi lớn về bảo hiểm y tế từ năm 2026

Ngày mai (19/12) khánh thành cơ sở 2 Bệnh viện Bạch Mai và Việt Đức

Phổ cập khám sức khỏe tiền hôn nhân vào năm 2035

Hợp tác y dược Việt – Trung: Thúc đẩy ứng dụng thảo mộc thiên nhiên trong chăm sóc sức khỏe

“Mái ấm gia đình Việt” trao 2,5 tỷ đồng cho hộ nghèo tại Tây Ninh

Thắng đường kho cá, kho thịt: Chuyên gia đưa ra khuyến cáo gì về sức khỏe?

Hơn 8 triệu người Việt mắc viêm gan B: Đừng đợi bệnh nặng mới đi khám

Đột quỵ khiến 70% mất khả năng làm việc, gánh nặng đè nặng gia đình

Tin khác

Chính thức đưa tiêm chủng chiến dịch chủ động vào Luật

Lần đầu tiên, "tiêm chủng chiến dịch chủ động" được luật hóa trong Luật Phòng bệnh 2025, tạo hành lang pháp lý vững chắc giúp Việt Nam chủ động nguồn lực, không còn phụ thuộc vào viện trợ khi dịch bùng phát.

Bộ Y tế chỉ đạo khẩn vụ 86 người nghi ngộ độc bánh mì tại Lâm Đồng

Tính đến sáng 16/12, số ca nhập viện nghi ngộ độc sau khi ăn bánh mì tại phường Phan Thiết (Lâm Đồng) đã tăng lên 86 người. Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa yêu cầu địa phương tập trung cứu chữa bệnh nhân và khẩn trương truy xuất nguồn gốc nguyên liệu.

Luật Dân số mới: Chính thức trao quyền tự quyết số con cho mỗi gia đình

Có hiệu lực từ 1/7/2026, Luật Dân số đánh dấu bước ngoặt lịch sử khi chuyển trọng tâm từ kiểm soát sang trao quyền. Các quy định cứng nhắc về số lượng con được bãi bỏ.

Cấm điện thoại trong trường học: Vì sao nhiều quốc gia lựa chọn siết chặt quản lý thiết bị số?

Vài năm trở lại đây, quy định cấm sử dụng điện thoại trong trường học được áp dụng tại nhiều quốc gia trên thế giới và được xem như một giải pháp nhằm hạn chế sự xao nhãng của học sinh và bảo vệ môi trường học đường trước những tác động tiêu cực của công nghệ số.

Vụ nghi ngộ độc bánh mì Hồng Vân: Bộ Y tế chỉ đạo khẩn

Trước sự việc hàng loạt người dân nhập viện sau khi ăn bánh mì Hồng Vân, Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) vừa có văn bản hỏa tốc đề nghị Sở Y tế Quảng Ngãi khẩn trương truy xuất nguồn gốc và điều tra nguyên nhân.

Dự báo 50% dân số thế giới cận thị năm 2050: Báo động đỏ tại các đô thị Việt

WHO cảnh báo đến năm 2050, một nửa nhân loại sẽ mắc cận thị. Tại Việt Nam, tình trạng này đang ở mức báo động khi tỷ lệ trẻ mắc tật khúc xạ ở Hà Nội và TP.HCM đã vượt ngưỡng 50%.

Y học bào thai: Cứu sống 98% trẻ tim bẩm sinh nhờ can thiệp sớm

Nhờ sự tiến bộ vượt bậc của y học bào thai, tỷ lệ cứu sống trẻ mắc tim bẩm sinh hiện đạt tới 98%. Thay vì phải đình chỉ thai nghén như trước, các bác sĩ nay có thể can thiệp điều trị ngay từ trong bụng mẹ.

Giải pháp vượt trội giúp giảm đau và phục hồi khớp thoái hóa

Trong lĩnh vực điều trị thoái hóa khớp hiện nay, liệu pháp tiêm chất nhầy và tiêm collagen được coi là bước tiến mới bởi hiệu quả vượt trội giúp giảm đau, phục hồi và tái tạo sụn khớp.

Quản lý bệnh suy tim: Chuyển dịch sang y học cá thể hóa và số hóa toàn diện

Trước thực trạng quản lý bệnh nhân suy tim còn rời rạc, ngày 13/12, các chuyên gia đề xuất Bộ Y tế xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia, kết hợp y học cá thể hóa để giảm tỷ lệ tử vong và chi phí điều trị.

Gỡ nút thắt tài chính trong ghép tạng: Khi Bảo hiểm y tế là "chìa khóa"

Dù kỹ thuật ghép tạng Việt Nam đã tiệm cận thế giới, chi phí vẫn là rào cản lớn với người bệnh. Việc mở rộng chi trả BHYT cho toàn bộ chu trình hiến - ghép là chìa khóa.

Người từ 75 tuổi hưởng trợ cấp hưu trí được thanh toán 100% chi phí khám chữa bệnh

Sáng 11/12, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết mới có hiệu lực từ ngày 1/1/2026. Theo đó, người cao tuổi từ đủ 75 tuổi trở lên đang hưởng trợ cấp hưu trí xã hội sẽ được Quỹ Bảo hiểm y tế chi trả 100% chi phí khám, chữa bệnh trong phạm vi được hưởng.

Tiêm chủng trọn đời: Trụ cột mới của y tế dự phòng Việt Nam

Hưởng ứng Luật Phòng bệnh 2025, Cục Phòng bệnh phát động chiến dịch truyền thông quốc gia, khẳng định vaccine là khoản đầu tư y tế thông minh cho mọi lứa tuổi, thay vì chỉ tập trung vào trẻ sơ sinh như trước đây.

Bộ Y tế đẩy mạnh liên thông dữ liệu và hoàn thiện pháp lý về y tế số

Dù mang lại lợi ích lớn, việc ứng dụng AI trong y tế từ xa tại Việt Nam đang gặp rào cản do dữ liệu phân tán và thiếu tính bảo mật. Bộ Y tế khẳng định sẽ siết chặt quy định pháp lý và chuẩn hóa dữ liệu để đảm bảo an toàn cho người bệnh.

Quy tắc FAST và 4 giờ vàng quyết định sự sống chết của bệnh nhân đột quỵ

Trong đột quỵ, 4-6 giờ đầu là 'thời gian vàng' quyết định sự sống. Để không bỏ lỡ cơ hội phục hồi vì những sai lầm sơ cứu đáng tiếc, hãy ghi nhớ ngay quy tắc FAST và các lưu ý dưới đây.

Chính thức tăng mức đóng bảo hiểm y tế từ 2027, miễn viện phí cơ bản từ 2030

Để hiện thực hóa mục tiêu miễn viện phí cơ bản từ 1/1/2030, Quốc hội đã quyết nghị tăng mức đóng bảo hiểm y tế theo lộ trình từ năm 2027, song hành cùng việc nới rộng tối đa quyền lợi và phạm vi chi trả cho người tham gia.

Ngộ độc thực phẩm chỉ là phần nổi của tảng băng chìm

Tại kỳ họp HĐND TP.HCM, vấn đề kiểm soát an toàn thực phẩm được quan tâm đặc biệt. Ngành chức năng nhận định mối nguy lớn nhất không chỉ là ngộ độc tức thời mà là sự tích tụ hóa chất độc hại trong cơ thể qua bữa ăn hàng ngày.

Miền Bắc sắp đón không khí lạnh cực mạnh, cảnh báo rét hại

Nắng ấm ngày 10/12 chỉ là bước đệm trước khi đợt không khí lạnh cường độ lớn tràn về. Từ đêm 12/12, miền Bắc sẽ chuyển trạng thái đột ngột sang mưa rét, nhiệt độ giảm sâu, vùng núi cao đối mặt nguy cơ băng giá và mưa tuyết.

Loại quả rẻ tiền, có mặt ở khắp chợ Việt: Bổ máu chẳng kém gì thịt

Quả lựu dân dã, giá chỉ từ 25.000 đồng/kg, được xem là 'siêu thực phẩm' nhờ giàu sắt và vitamin C, giúp tạo máu như thịt lợn. Lựu còn chứa chất chống oxy hóa mạnh, hỗ trợ tim mạch, tăng cường miễn dịch và làm đẹp da hiệu quả.

Trẻ béo phì vượt suy dinh dưỡng, Việt Nam đối mặt nghịch lý "thừa mỡ, thiếu cơ"

Tốc độ béo phì tại Việt Nam đang tăng nhanh nhất Đông Nam Á. Các chuyên gia cảnh báo thực trạng người thừa cân nhưng vẫn thiếu hụt dinh dưỡng và suy giảm khối cơ, tiềm ẩn rủi ro sức khỏe nghiêm trọng cần can thiệp sớm.

Quy trình, danh mục và những lưu ý quan trọng khi khám sức khỏe định kỳ

Khám sức khỏe tổng quát giúp đánh giá chức năng cơ thể và tầm soát bệnh lý sớm. Dưới đây là tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa về các mốc thời gian, xét nghiệm cần thiết theo độ tuổi và những điều cần chuẩn bị trước khi đi khám để có kết quả chính xác.

Hơn một thập kỷ Herbalife bền vững tiếp sức cho thể thao Việt Nam

Không chỉ mang đến sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt cho vận động viên, Herbalife còn khẳng định vai trò đối tác bền bỉ đáng tin cậy của thể thao Việt Nam suốt hơn một thập kỷ thông qua các chương trình đào tạo chuyên sâu từ chuyên gia quốc tế.

Cứ 3 giây có một người đột quỵ: Căn bệnh đang trẻ hóa tại Việt Nam

Tỷ lệ tử vong do tim mạch tại Đông Nam Á hiện cao hơn châu Âu tới 50%. Tại Việt Nam, căn bệnh này cướp đi 200.000 sinh mạng mỗi năm và đang tấn công mạnh vào người trẻ do lối sống hiện đại.

Tập đoàn TH: Top 10 Doanh nghiệp bền vững trong lĩnh vực sản xuất 2025

Phát triển nông nghiệp sạch, đóng góp tích cực cho ngành sữa, đảm bảo phúc lợi người lao động và nỗ lực vì cộng đồng, Công ty Cổ phần Sữa TH (thành viên Tập đoàn TH – đơn vị sở hữu thương hiệu TH true MILK) vừa được vinh danh Top 10 Doanh nghiệp bền vững trong lĩnh vực sản xuất 2025 theo Chương trình đánh giá Doanh nghiệp bền vững Việt Nam – CSI 2025.