Lợi nhuận tiền tỷ từ mô hình nuôi chim yến
Tại xã Ayun Hạ, huyện Phú Thiện (Gia Lai), anh Hoàng Thanh Tùng (Chủ tịch Hội đồng quản trị HTX Phố Yến) dẫn chúng tôi đi tham quan khu vực các nhà yến được đầu tư xây dựng theo quy trình chuẩn. Mô hình nuôi chim yến theo HTX của anh là một trong những mô hình tiêu biểu, đang được khuyến khích thực hiện và phát triển.
Anh Tùng cho biết, hiện mô hình HTX có 15 xã viên, với tổng số 17 nhà yến nằm trên địa bàn Thôn Thắng Lợi 1 và Thôn Thắng Lợi 3, xã Ayun Hạ. Các nhà yến được xây dựng từ tháng 8 năm 2022, mỗi nhà yến có diện tích là 160m2. Vào tháng 3 năm 2023, yến bước vào đợt thu hoạch đầu tiên với tổng sản lượng hơn 200kg. Sản phẩm thu được sẽ do HTX chế biến. Giá tổ yến thô trên thị trường là 19,5 triệu đồng/kg, giá yến tinh chế dao động từ 28-35 triệu đồng/kg. Bình quân HTX thu về 3,9 tỷ đồng.
 |
| Mô hình nhà yến của xã viên tại Thôn Thắng Lợi 3, xã Ia Sol, huyện Phú Thiện, tỉnh Gia Lai. |
Chia sẻ về kinh nghiệm chăm sóc cho đàn chim yến, anh Tùng cho biết: “Về nơi ở của chim yến cần phải thường xuyên dọn dẹp vệ sinh bên trong và bên ngoài nhà yến để bảo vệ đàn chim yến không bị dịch bệnh và môi trường sống xung quanh được trong lành. Toàn bộ thiết kế, thiết bị, hệ thống lưới điện, quy trình xử lý yến được đồng bộ tiêu chuẩn để tiện trong việc quản lí và chăm sóc yến một cách tốt nhất. Ngoài ra HTX có dịch vụ kỹ thuật bảo trì nhà yến với 8 xã viên đã được huấn luyện đầy đủ”.
Ngoài ra, anh Tùng còn cho biết, chi phí đầu tư ban đầu của xây dựng nhà yến khoảng 2,2 tỷ đồng/nhà, chưa bao gồm hạ tầng và kết nối. Tuy nhiên, do nhu cầu thị trường lớn, lợi nhuận cao và tiềm năng nuôi chim yến rất lớn, nên HTX sẽ tiếp tục mở rộng diện tích ở Phú Thiện và các huyện lân cận như Ia Pa, Ayunpa, Krong Pa vì nơi đây có điều kiện khí hậu, sinh cảnh phù hợp cho việc nuôi yến.
Mở rộng thị trường, phát triển bền vững
Nghề nuôi chim yến lấy tổ đang phát triển nhanh song các sản phẩm yến tràn lan trên thị trường khiến người tiêu dùng không khỏi băn khoăn về chất lượng. Chính vì vậy, HTX Phố Yến muốn đem tới các sản phẩm từ yến với tiêu chí “hàng thật, hàng sạch, đảm bảo sức khỏe” để người tiêu dùng có được trải nghiệm tốt nhất. Chim yến được nuôi và đi đôi với việc vừa khai thác vừa được bảo vệ để tránh tổn hại đến tự nhiên vốn có của loài.
Theo anh Tùng, hiện hợp tác xã đã đăng kí 2 sản phẩm OCOP 3 sao là tổ yến thô tự nhiên và tổ yến thượng hạng. Sau đó sẽ tiếp tục đăng ký các sản phẩm khác như rượu tổ yến, cháo ăn liền dinh dưỡng tổ yến, tổ yến chưng cất với tinh nghệ tây và sâm dây.
 |
| Tổ yến được nuôi dưỡng và phát triển trong nhà yến. |
Cũng theo anh Tùng, hiện việc tinh chế yến đang được làm ở TP Buôn Ma Thuột (Đắk Lắk). Tuy nhiên, sắp tới hợp tác xã sẽ xây dựng tại tổ dân phố 3, thị trấn Phú Thiện nhằm mở rộng diện tích đem lại hiệu quả năng suất, sản xuất và chế biến. HTX cũng chú trọng đến việc trưng bày giới thiệu sản phẩm để tạo nên một hệ thống làng yến hoàn chỉnh.
Sau khi cơ sở vật chất, nhân lực ổn định HTX sẽ tiến tới xây dựng hệ thống theo tiêu chuẩn ISO 22000:2018, HACCP CODE:2003 vào quý 4 năm 2024 và quý 1 năm 2025 cũng như hoàn thiện các yêu cầu phục vụ cho xuất khẩu thị trường nước ngoài, đặc biệt là thị trường Trung Quốc.
 |
| Các sản phẩm từ yến của HTX Phố Yến. |
Với hiệu quả kinh tế đem lại của việc nuôi yến theo mô hình hợp tác xã, anh Tùng cho biết HTX định hướng đến hết năm 2023 sẽ xây dựng thêm 5 nhà yến và mục tiêu năm 2024 sẽ có thêm 15 nhà yến được đưa vào vận hành khai thác, có 35 xã viên tham gia hợp tác xã trong tổ dịch vụ kỹ thuật nhà yến và kinh doanh thương mại sản phẩm yến.
“Hợp tác xã Phố Yến hướng tới việc đẩy mạnh thương hiệu yến sào Phú Thiện, tập trung thu gom toàn bộ yến trong địa bàn tỉnh Gia Lai tạo nguồn nguyên liệu bền vững, ổn định cho chế biến và quảng bá ra thị trường thế giới. Hiện nay, HTX hoạt động ổn định, mang lại nhiều tiềm năng phát triển cho nghề nuôi yến ở Phú Thiện” - Anh Tùng nói.
