Dấu hiệu nhận biết bệnh ho gà

Ngày 31/12/2024, Trung tâm Y tế huyện Bù Đăng (tỉnh Bình Phước) xác nhận bệnh nhi Ph.Th.Th.Nh. (2 tháng tuổi, trú tại thôn Sơn Phú, xã Phú Sơn, huyện Bù Đăng) đã tử vong sau hơn một tuần điều trị ho gà.

Đến ngày 15/2, Trung tâm Y tế huyện tiếp tục ghi nhận trường hợp tử vong do ho gà của bệnh nhi Th.A.V. (7 tháng tuổi, ở xã Đắc Nhau, huyện Bù Đăng).

Như vậy, huyện Bù Đăng đã ghi nhận tổng cộng 6 ca mắc ho gà, trong đó 2 ca tử vong, 4 ca còn lại đã khỏi bệnh.

Vậy bệnh ho gà là gì và các giai đoạn của bệnh, biểu hiện đặc trưng của từng giai đoạn căn bệnh này ra sao?

Bệnh ho gà là gì?

Ho gà là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra.

Ho gà (tên tiếng Anh: Whooping Cough) là một bệnh truyền nhiễm do vi khuẩn Bordetella pertussis gây ra. Khi xâm nhập vào đường hô hấp, vi khuẩn này bám vào lông mao ở niêm mạc đường thở, giải phóng độc tố làm tổn thương hệ hô hấp, gây viêm và sưng đường thở.

Bệnh đặc trưng bởi các cơn ho dữ dội, kéo dài, thường kết thúc bằng một tiếng rít giống tiếng gà gáy. Tiếng rít này xuất hiện do đường thở bị viêm và co thắt, khiến không khí bị ép qua vùng hẹp khi người bệnh cố hít vào.

Ngoài tiếng rít đặc trưng, ho gà còn có các triệu chứng khác như ho rũ rượi theo từng cơn, kéo dài liên tiếp 15 - 20 lần không kiểm soát, kèm theo khạc đờm trắng trong, dính như lòng trắng trứng. Cơn ho có thể khiến người bệnh mệt lả, thậm chí nôn ói.

Ho gà là bệnh nhiễm trùng cấp tính, có tốc độ lây lan nhanh và dễ bùng phát thành dịch. Người là nguồn lây chính, đặc biệt với trẻ nhỏ. Khoảng 80% những người sống chung với bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh chủ yếu lây qua đường hô hấp, thông qua các giọt bắn khi người bệnh ho, hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ họng, mũi khi bệnh nhân nôn hoặc khạc nhổ. Ho gà lây nhiễm mạnh nhất trong hai tuần đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng.

Biểu hiện của bệnh ho gà

Bệnh ho gà tiến triển qua nhiều giai đoạn, mỗi giai đoạn có những biểu hiện khác nhau:

Giai đoạn ủ bệnh: Kéo dài từ 6 - 20 ngày (trung bình 9 - 10 ngày). Trong thời gian này, bệnh chưa có triệu chứng rõ ràng.

Giai đoạn lây nhiễm: Bệnh có khả năng lây lan mạnh nhất trong 2 tuần đầu kể từ khi xuất hiện triệu chứng. Nếu không điều trị, bệnh có thể lây nhiễm kéo dài hơn 3 tuần. Tuy nhiên, sau 5 ngày điều trị bằng kháng sinh phù hợp, bệnh nhân thường không còn khả năng lây bệnh.

Triệu chứng ban đầu của ho gà giống cảm lạnh thông thường như sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng.

Giai đoạn viêm long đường hô hấp: Kéo dài khoảng 1 - 2 tuần. Triệu chứng ban đầu giống cảm lạnh thông thường như sốt nhẹ, chảy nước mũi, ho húng hắng, hắt hơi. Về cuối giai đoạn này, cơn ho trở nên nặng hơn và kéo dài hơn.

Giai đoạn khởi phát: Kéo dài từ 1 - 6 tuần, có thể lên đến 10 tuần trong một số trường hợp. Cơn ho điển hình trong giai đoạn này là:

Ho dữ dội theo từng cơn, mỗi cơn có thể kéo dài 15 - 20 tiếng ho liên tiếp.

Càng về sau, cơn ho càng yếu và giảm dần.

Ho nhiều khiến trẻ kiệt sức, có thể ngừng thở do thiếu oxy.

Biểu hiện kèm theo: mặt đỏ, tím tái, tĩnh mạch cổ nổi, chảy nước mắt, nước mũi.

Cuối mỗi cơn ho có thể xuất hiện tiếng rít đặc trưng như tiếng gà gáy. Trẻ dưới 6 tháng tuổi có thể không có tiếng rít này.

Kết thúc cơn ho thường là khạc đờm trắng, trong, dính. Đờm này chứa vi khuẩn ho gà, là nguồn lây nhiễm chính.

Trong khoảng 2 tuần đầu của giai đoạn này, tần suất cơn ho có thể lên đến 15 cơn/ngày, sau đó giảm dần. Nếu không được điều trị, bệnh có thể kéo dài trên 3 tuần.

Theo thống kê của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), mỗi năm có khoảng 30 - 50 triệu ca mắc ho gà, trong đó khoảng 300.000 người tử vong. Đáng chú ý, phần lớn các trường hợp tử vong xảy ra ở trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ từ 0 - 12 tháng tuổi.

Nếu được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh ho gà thường đáp ứng tốt với phác đồ điều trị và có thể được kiểm soát hoàn toàn trong vòng 5 ngày. Tuy nhiên, nếu điều trị chậm trễ, bệnh có thể diễn tiến nghiêm trọng, dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như suy hô hấp, thậm chí tử vong.

Có nên tập thể dục ngoài trời khi thời tiết nồm ẩm?

Vì sao bị cúm nặng có thể gây “phổi trắng”?

Mẹo đánh bay mùi hôi quần áo khi trời nồm ẩm