Huyện Krông Pa có đàn bò lớn nhất tỉnh Gia Lai. Hầu như gia đình nào cũng chăn nuôi bò. Việc chăn nuôi này có từ đời này sang đời khác và trở thành một nghề trong cộng đồng người bản địa. Việc nuôi bò với số lượng không chỉ giúp cho các hộ gia đình tăng gia sản xuất, thu nhập khấm khá, vươn lên làm giàu mà còn đáp ứng cho việc sản xuất ra sản phẩm bò một nắng thơm ngon nức tiếng.
Để có đặc sản bò một nắng thơm ngon, người dân phải tỉ mỉ trong khâu trở thịt dưới cái nắng hàng giờ. Ảnh: Như Trang.
Chị Trần Thị Mỹ Hiền (chủ cơ sở bò một nắng Tuấn Hậu - huyện Krông Pa), chia sẻ: Vào dịp cuối năm, khi Xuân về, để đảm bảo cho cung cầu trong ngày Tết, công việc sản xuất bò một nắng trở nên tất bật hơn, nhà ai cũng tập trung làm việc hết công suất. Mỗi người sẽ được phân công một công việc khác nhau, người cắt thịt, người băm sả, ớt, giã muối,.. mỗi công đoạn tưởng chừng đơn giản nhưng đều cần tỉ mỉ và cẩn thận để khi thành phẩm, món bò một nắng mới có thể thơm ngon chuẩn vị.
Để làm ra 1 kg thịt bò một nắng cần từ 1,5-1,8 kg thịt bò tươi, vì vậy các sản phẩm bò một nắng thường được bán với giá khá cao, từ 450 - 600 ngàn/1kg. Những đợt cao điểm gia đình sản xuất với số lượng sản phẩm bò một nắng khá lớn, dao động từ 150kg-200kg, sản phẩm không chỉ được bán trong tỉnh mà còn được phân phối trên cả nước. Nhờ vậy, gia đình có thêm nguồn thu nhập lớn, ổn định cuộc sống.- Chị Hiền chia sẻ thêm
Kể về nguồn gốc của món bò một nắng, chị Đinh Thị Hậu - chủ của cơ sở ở Krông Pa cho biết: “Từ xa xưa, các thợ săn người dân tộc thiểu số Jrai thường lên rừng săn bắt nai để lấy thịt, cải thiện bữa ăn hàng ngày. Vì thời gian đi săn trong rừng khá lâu, nên họ đã nghĩ ra cách ướp thịt nai với chút muối, ớt cay và phơi dưới ánh nắng nhằm mục đích bảo quản thịt không bị hư hỏng. Sau này, khi lượng thịt nai vơi đi dần, người dân cũng cải tiến, thay thế bằng thịt bò, hoặc một số loại thịt khác, hơn nữa sự phong phú của gia vị cũng ghóp phần giúp cho món thịt bò khô trở nên vừa khẩu vị và thơm ngon hơn.”
Để có món bò một nắng ngon, từ sáng sớm tinh mơ, gia đình chị Hậu đã phải thức dậy chuẩn bị cho công việc mổ bò, mổ bò xong, gia đình chị lựa chọn những miếng thịt thăn bò đỏ tươi và chế biến, thịt bò sẽ được cắt lát to bằng bàn tay, tẩm ướp với muối, vừng, sả, ớt, gừng,.. Sau đó đem đi phơi nắng lớn, vị ngọt và mùi hương đặc trưng của miếng thịt tươi vẫn còn nguyên vẹn.
Khi thành phẩm sẽ thu lại được sản phẩm bò một nắng thơm ngon, tròn vị. Bò một nắng nếu muốn để được lâu thì phải bảo quản ở ngăn đá của tủ lạnh. Khi ăn sẽ đem ra chế biến đơn giản thành nhiều món ngon như: nướng, chiên, áp chảo, làm gỏi,..
 |
| Bò một nắng đúng chuẩn là phải phơi dưới nắng thật lớn. |
Với kinh nghiệm nhiều năm làm bò một nắng, nhưng gia đình chị Hậu cũng như người dân Krông Pa vẫn gặp khó khăn trong việc phơi thịt bò. Chị kể, thịt bò một nắng đúng chuẩn là phải phơi dưới nắng thật lớn, nắng càng lớn thịt bò càng ngon, càng thơm, màu sắc sẽ tươi và bắt mắt. Thế nhưng gần Tết, thỉnh thoảng Krông Pa lại có vài đợt mưa phùn khiến cho gia đình chị và người dân nơi đây vô cùng lo , vì trời mưa những miếng thịt bò khi phơi ra sẽ không cho đúng chuẩn vị như tiêu chuẩn.
Nói về thu nhập từ việc làm món bò một nắng, chị Hậu chia sẻ, cứ mỗi dịp Tết đến, khi nhu cầu của thực khách mua bò một nắng để ăn tết và làm quà tặng, biếu tăng, thu nhập của gia đình chị lên đến cả trăm triệu đồng, với những gia đình làm nhiều thì thu nhập có thể lến đến vài trăm triệu đồng.
Nhờ có vị trí địa lý thuận lợi, khí hậu đặc trưng và sở hữu giống bò cỏ thơm ngon đặc biệt. Krông Pa đã trở nên nổi tiếng với món thịt bò một nắng mà không nơi nào có được. Giữa những cái nắng 40 độ của vùng đất “Chảo lửa”, người dân chuyên làm bò một nắng ở Krông Pa vẫn miệt mài phơi những miếng thịt bò, đặt hết tâm huyết vào từng miếng thịt để tạo ra những sản phẩm đặc trưng của địa phương, đảm bảo chất lượng, sức khỏe cho người tiêu dùng, đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và ngoài nước.
 Những món ăn tên đọc cực khó, tưởng lạ nhưng lại là đặc sản phố núi Gia Lai |
 Măng khô làng Díp - lộc trời hóa đặc sản |
 Gia Lai: Làm giàu từ trồng bưởi da xanh gắn liền với du lịch sinh thái |
