 |
| Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì cuộc họp của Thường trực Chính phủ làm việc với các hội, hiệp hội và doanh nghiệp về việc tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong hoạt động hợp chuẩn, hợp quy sản phẩm, hàng hóa - Ảnh: VGP |
Cải cách mạnh mẽ, chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm”
Tại cuộc họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính cùng các Phó Thủ tướng Nguyễn Chí Dũng, Trần Hồng Hà, Hồ Đức Phớc, Lê Thành Long và lãnh đạo các bộ, ngành, hiệp hội, doanh nghiệp đã thảo luận thẳng thắn, cởi mở về những bất cập trong hoạt động hợp chuẩn, hợp quy sản phẩm, hàng hóa. Các đại biểu chỉ rõ nhiều quy định, quy chuẩn kỹ thuật hiện hành còn chồng chéo, chưa phù hợp thực tiễn, gây tốn kém chi phí và thời gian cho doanh nghiệp.
Thủ tướng nhấn mạnh tinh thần “doanh nghiệp tiên phong, công tư đồng hành, đất nước giàu mạnh, nhân dân hạnh phúc”, yêu cầu từng bộ, ngành, cơ quan thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ để triển khai hiệu quả, phát huy tinh thần dân chủ, trách nhiệm, tất cả vì sự phát triển chung của đất nước.
Trong thời gian qua, Bộ Khoa học và Công nghệ – cơ quan chủ trì về quản lý chất lượng sản phẩm, hàng hóa – đã phối hợp cùng các bộ, ngành, hiệp hội, doanh nghiệp xây dựng, trình Quốc hội thông qua Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật (sửa đổi) và Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa (sửa đổi). Hai đạo luật này được kỳ vọng sẽ tạo hành lang pháp lý thống nhất, khắc phục tình trạng chồng chéo, bất cập kéo dài, đồng thời thúc đẩy đổi mới tư duy quản lý nhà nước.
Điểm đột phá quan trọng trong các luật sửa đổi là chuyển từ “tiền kiểm” sang “hậu kiểm” có trọng tâm, trọng điểm, theo hướng quản lý rủi ro. Theo đó, chỉ áp dụng biện pháp bắt buộc đối với sản phẩm, hàng hóa có mức độ rủi ro trung bình hoặc cao; còn các sản phẩm đáp ứng đầy đủ yêu cầu quản lý chất lượng theo luật chuyên ngành sẽ được miễn công bố hợp quy. Cách tiếp cận mới này không chỉ phù hợp với thông lệ quốc tế mà còn giúp giảm chi phí, cắt giảm thủ tục hành chính, tăng tính tự chủ, trách nhiệm của doanh nghiệp.
Bên cạnh đó, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đẩy mạnh chuyển đổi số trong quản lý tiêu chuẩn – đo lường – chất lượng, công bố công khai thông tin trên môi trường mạng, góp phần minh bạch hóa quy trình và giảm thiểu can thiệp hành chính. Đây được xem là bước cải cách lớn, thể hiện chủ trương cắt giảm tối đa thủ tục không cần thiết, khơi thông dòng chảy sản xuất – kinh doanh, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển bền vững.
Rà soát quy chuẩn, đồng bộ thể chế, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp
 |
| Các đại biểu tham dự cuộc họp - Ảnh: VGP |
Để tiếp tục tháo gỡ khó khăn, thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, Thủ tướng yêu cầu Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Tư pháp, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Y tế cùng các cơ quan liên quan rà soát kỹ hệ thống pháp luật hiện hành, bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ giữa các quy định về hợp chuẩn, hợp quy. Đồng thời, sớm trình Chính phủ nghị định hướng dẫn thi hành hai luật mới, trong đó chú trọng nội dung công bố tiêu chuẩn quốc tế, truy xuất nguồn gốc minh bạch, công khai.
Thủ tướng chỉ đạo Bộ Khoa học và Công nghệ làm đầu mối tổng hợp tình hình, lắng nghe và tiếp thu ý kiến từ doanh nghiệp, hiệp hội, người dân để kịp thời điều chỉnh, bổ sung chính sách. Bộ này cũng được giao xây dựng và trình Chính phủ nghị quyết riêng về tháo gỡ vướng mắc trong hoạt động hợp chuẩn, hợp quy, đồng thời phối hợp với các bộ, ngành sửa đổi, bổ sung nghị định, ban hành thông tư theo thẩm quyền để đảm bảo triển khai thống nhất.
Các bộ, ngành liên quan phải rà soát toàn bộ 824 quy chuẩn kỹ thuật quốc gia hiện hành, phân loại theo mức độ rủi ro của sản phẩm, hàng hóa để điều chỉnh, sửa đổi hoặc bãi bỏ những quy định không còn phù hợp. Theo chỉ đạo của Thủ tướng, quy chuẩn, tiêu chuẩn cần đi trước một bước để doanh nghiệp chủ động công bố và thực hiện; đồng thời, tăng cường hậu kiểm, giảm tiền kiểm, cắt giảm chi phí đầu vào, tạo thuận lợi tối đa cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, với các lĩnh vực đặc thù liên quan trực tiếp đến sức khỏe, tính mạng như thuốc men, thực phẩm, việc kiểm soát vẫn phải được giữ chặt, không được buông lỏng.
Thủ tướng yêu cầu từ nay đến khi hai luật mới có hiệu lực (ngày 1/1/2026), các bộ, ngành cần khẩn trương ban hành thông tư hướng dẫn để bảo đảm khi luật đi vào thực thi có hệ thống quy chuẩn đồng bộ, khả thi. Bộ Nông nghiệp và Môi trường được giao rà soát, sửa đổi các luật chuyên ngành như Luật Thú y, Luật Chăn nuôi, Luật Trồng trọt, Luật Thủy sản… để loại bỏ thủ tục trùng lặp, đơn giản hóa quy trình công bố hợp quy đối với thuốc thú y, thức ăn chăn nuôi; đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý, truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Bộ này cũng được giao hoàn thiện quy định về quản lý chất lượng theo các hệ thống tiên tiến quốc tế như ISO 22000, GMP, HACCP, áp dụng cho các đối tượng hàng hóa phù hợp nhằm giảm gánh nặng hành chính cho doanh nghiệp mà vẫn bảo đảm an toàn, chất lượng sản phẩm.
Cùng với đó, các bộ như Xây dựng, Công Thương, Y tế, Tài chính phải phối hợp chặt chẽ trong sửa đổi quy chuẩn và quy định quản lý chất lượng, bảo đảm thống nhất, minh bạch, công bằng, không tạo ra “giấy phép con” hay rào cản kỹ thuật bất hợp lý. Thủ tướng nhấn mạnh, mục tiêu là tạo lập cơ chế quản lý hiện đại, thông suốt, không làm phát sinh chi phí hay thủ tục không cần thiết cho doanh nghiệp.
Một yêu cầu trọng tâm khác là đẩy nhanh xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về hợp chuẩn, hợp quy, cùng nền tảng số dùng chung phục vụ quản lý tiêu chuẩn – đo lường – chất lượng quốc gia. Hệ thống này sẽ kết nối, liên thông giữa các cơ quan, cho phép công khai thông tin, tăng cường minh bạch và giảm thiểu chồng chéo trong công tác quản lý.
Thủ tướng đồng thời yêu cầu đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, phân cấp, phân quyền gắn với nâng cao năng lực thực thi và giám sát. Các vi phạm, đặc biệt trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, thuốc chữa bệnh phải được xử lý nghiêm; cán bộ, công chức thiếu trách nhiệm, vô cảm với khó khăn của doanh nghiệp cũng sẽ bị xem xét, kỷ luật để bảo đảm kỷ cương, kỷ luật hành chính.
Thủ tướng Phạm Minh Chính khẳng định Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ luôn đồng hành, chia sẻ với cộng đồng doanh nghiệp, cam kết kiến tạo môi trường đầu tư, kinh doanh ổn định, minh bạch, thông thoáng để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, phát triển bền vững trong bối cảnh hội nhập và cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.
Người đứng đầu Chính phủ nhấn mạnh, trong mọi chính sách, doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới sáng tạo và là động lực then chốt của nền kinh tế. Chính phủ mong muốn cộng đồng doanh nghiệp, các hiệp hội, hội ngành nghề tiếp tục tích cực đóng góp ý kiến cho quá trình hoàn thiện thể chế, chính sách; kịp thời phản ánh những khó khăn, vướng mắc để cơ quan quản lý có cơ sở điều chỉnh, sửa đổi các quy định pháp luật phù hợp thực tiễn. Chỉ khi đó, chính sách mới thực sự đi vào cuộc sống, mang lại lợi ích thiết thực cho doanh nghiệp và người dân, góp phần xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ, phát triển nhanh và bền vững.
