Cây Thài Lài trắng còn có tên gọi khác là cỏ lài trắng, rau trai trắng, cỏ chân vịt. Nguồn gốc ở Trung Quốc, sau lan sang đến Nhật Bản, Ấn Độ, Việt Nam, Lào, Malaysia và Philippin. Ngoài ra, còn được phân bố ở Nam Âu, Nga, Bắc Mỹ. Ở một số nơi, người ta sử dụng thài lài trắng như một loại rau ăn hàng ngày.
Cây Thài Lài trắng là một loài cỏ cao 25 - 50cm, có lông tơ hay lông lởm chởm, thân chia nhánh, đốt có thể đâm rễ, lá thuôn dài hay hình mác, hoa màu xanh lơ. Sinh trưởng ở nơi đất ẩm, ruộng vườn, bãi hoang.
Theo y học hiện đại
Thài lài trắng được biết đến với nhiều tác dụng trong điều trị bệnh như sau: Có tác dụng ức chế mạnh enzym α – glucosidase, là enzym có chức năng hấp thu glucose ở ruột. Do vậy, khi ức chế enzym α – glucosidase giúp chống tăng đường huyết; Kháng khuẩn và chống ho: Khi chiết phần trên mặt đất của cây Thài lài trắng thấy acid p – hydroxycinnamic có tác dụng kháng khuẩn và D – mannitol có tác dụng giảm ho.
Theo Đông y
Thài Lài Trắng có vị ngọt nhạt, tính hơi lạnh, có tác dụng giải nhiệt, chống viêm, lợi tiểu, tiêu sưng. Thường được dùng toàn cây để làm thuốc.
Có thể dùng tươi hay khô có tác dụng trị cảm cúm, nhiễm khuẩn đường hô hấp, viêm họng, viêm amiđan cấp, nhiễm trùng đường tiết niệu, phù thũng…
Thài Lài Trắng được dùng để chữa cảm cúm, giải khát, lợi tiểu, giải độc, lỵ, các bệnh về tim. Ngoài ra, cây tươi Thài lài trắng còn được dùng để trị viêm mủ da, giải độc do rắn, rết cắn, bò cạp đốt, áp xe, các khớp sinh đau bằng cách giaxnast cây tươi và đắp lên. Một số vùng còn dùng làm rau ăn hàng ngày
Bài thuốc
Chữa viêm họng, sưng amidan: Dùng rau Thài lài tươi 30g sắc uống hoặc dùng 90 - 120g cây tươi giã nát, chiết nước cốt uống thường xuyên.
Chữa viêm cầu thận cấp, phù thũng, đái ít: Dùng Thài lài 30g, cỏ xước, mã đề đều 30g, sắc uống.
Chữa phong thấp, viêm khớp và phù tim: Dùng Thài lài thái nhỏ và đậu đỏ, đều 40g nấu ăn, uống cả nước.
Chữa quai bị: Dùng Thài lài trắng tươi 60 g, sắc lấy nước uống trong ngày. Các quan sát lâm sàng cho thấy, trung bình sau 1 - 2 ngày hết nôn; 1 - 4 ngày khỏi đau đầu; 2 - 6 ngày hết sưng và sốt; 4 - 6 ngày có thể khỏi.
Chữa kiết lỵ: Lấy Thài lài trắng tươi 30g (hoặc khô 10g), rửa sạch, đổ 700ml nước, sắc còn 150ml nước, chia 2 - 3 lần uống trong ngày, dùng liền 5 ngày.
Thài Là trắng làm canh |
Hỗ trợ điều trị phong thấp: Sử dụng Thài lài trắng 40g, rửa sạch, thái nhỏ và đậu đỏ 40g. Đậu đỏ, rửa sạch, đổ 800ml nước ninh nhừ, cho thài lài trắng vào đun nhỏ lửa 10 phút, thêm chút đường, ăn cả nước lẫn cái. Mỗi liệu trình 5 - 10 ngày.
Chữa mụn nhọt sưng đau (chưa vỡ mủ): Lấy Thài lài trắng tươi rửa sạch, giã nát, thêm chút rượu nóng, đắp vào chỗ sưng đau rồi băng cố định lại trong 2 giờ, ngày thay thuốc một lần.
Trên đây là một số công dụng từ cây Thài Lài Trắng tưởng như không có tác dụng gì mà lại có nhiều công dụng tốt cho sức khỏe. Tuy nhiên để đảm bảo an toàn người dùng nên tham vấn ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc có chuyên môn khi áp dụng bất kỳ bài thuốc nào từ cây Thài Lài Trắng với mục đích chữa bệnh.