Rau bò khai là một loại rau rừng có mùi vị hơi đặc biệt |
Rau bò khai là một loại rau rừng có mùi vị hơi đặc biệt đó là mùi khai. Chính vì vậy mà dân gian gọi nó bằng cái tên là rau bò khai. Loại rau này còn được biết tới với nhiều tên gọi khác như: Dây hương, rau dạ hiến, khau hương, rau ngót leo, rau nghiến…
Loại rau bò khai rất quen thuộc với bà con dân tộc. Rau này có lá khá giống với rau ngót, nhưng ngọn lại tròn và mập như ngọn su su. Phần ngọn và lá non của rau bò khai thường được sử dụng để làm thực phẩm, chế biến các món rau trong bữa ăn hàng ngày như luộc, xào tỏi, xào thịt, nấu canh...
Hương vị của rau bò khai rất đặc biệt. Nó không hề bị lẫn với các loại rau rừng khác, là sự hoà quyện của hương đất, hương rừng và sự tinh khiết của khí trời vùng núi cao.
Điểm đáng chú ý nhất của món ăn này chính là mùi hơi... khai. Vì vậy, khi chế biến món ăn, người ta sẽ phải vò qua lá rau cho bớt mùi khai. Mặc dù vậy thì khi ăn vẫn không thể tránh khỏi được việc có chút mùi nhẹ. Chúng ta hoàn toàn có thể liên tưởng đến cảnh tượng sau khi ăn bún đậu mắm tôm xong, thì ăn rau bò khai xong cũng tương tự, chỉ khác ở độ “mùi mẫn” khác nhau mà thôi.
Giống rau rừng mang tên bò khai xanh tốt trong vườn nhà anh Minh |
Với suy nghĩ, trồng rau sạch không chỉ mang lại lợi nhuận kinh tế cao mà còn cung ứng cho thị trường sản phẩm an toàn, chất lượng, bảo đảm sức khỏe cho người tiêu dùng; anh Nguyễn Huy Minh (thôn Nhân Hòa, xã Đan Phượng, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng) đã quyết định thử sức với công việc trồng rau rừng, cụ thể là rau bò khai.
Năm 2016, với sự hỗ trợ của Trung tâm Khuyến nông tỉnh Lâm Đồng, anh Minh đã tiến hành trồng thử nghiệm 300 gốc rau bò khai (1 gốc giá thành 20.000 đồng).
Sau quá trình trồng thử nghiệm, nhận thấy hiệu quả mà cây rau bò khai mang lại khá cao, bên cạnh đó là sự động viên, cổ vũ từ Tổ hợp tác Thanh niên, vườn rau bò khai đã được anh Minh đầu tư mở rộng với diện tích hiện nay lên đến 5.000 m2.
Anh Minh cho biết, rau bò khai được anh lấy giống từ Cao Bằng, là đặc sản của đồng bào dân tộc thiểu số, dễ trồng, dễ chăm sóc, lại ít sâu bệnh.
Ở giai đoạn đầu (khoảng 5 tháng), để đảm bảo cây khỏe và phát triển tốt, người nông dân có thể che lưới đen hoặc trồng bắp che tán cho cây.
Khi cây đã phát triển ổn định, thường xuyên tưới nước và bón phân hữu cơ sẽ duy trì được hiệu quả cây trồng. Quá trình thu hoạch rau bò khai được thực hiện bằng việc thu hái ngọn non.
Cũng theo anh Minh, việc trồng và thu hoạch rau bò khai được tiến hành đều đặn mỗi ngày. Cứ 1.000 m2 đất có thể trồng được 1.000 gốc rau bò khai. Bình quân mỗi tháng, trên mỗi sào đất, người trồng có thể thu hoạch được khoảng 200 kg rau, mang lại lợi nhuận khoảng 8 triệu đồng.
Hiện nay, thị trường tiêu thụ rau chủ yếu của gia đình anh Minh là TP Đà Lạt và TP Hồ Chí Minh. Giá bán rau bò khai tại vườn là 50.000 đồng/kg và giá bán lẻ tại các cửa hàng, quán ăn, nhà hàng,… dao động từ 80.000 đến 120.000 đồng/kg.
Với tôn chỉ “rau sạch vì sức khỏe tiêu dùng”, vườn rau bò khai của gia đình anh Minh được chăm sóc cẩn thận, chỉ bón phân hữu cơ, không phun xịt bất kỳ loại thuốc hóa học nào. Cũng chính vì điều này, thị hiếu của người tiêu dùng đối với loại rau rừng này càng cao hơn.
Anh Nguyễn Huy Minh cho biết, rau bò khai được người tiêu dùng ưa chuộng không những do quy trình chăm sóc rau sạch mà còn vì tác dụng rất tốt của nó. Rau bò khai có thể dùng làm thực phẩm chế biến các món ăn như xào, luộc,… hay đơn giản dùng để ép nước uống.
Cũng theo anh Minh, bò khai là loại rau giàu vitamin C, carotene, giàu protein - hàm lượng 2,2% (theo phân tích cây trồng của Trung tâm Kỹ thuật Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Lâm Đồng). Ngoài ra, loại rau này còn mang lại giá trị dược liệu như bổ gan, thận,…