 |
| Rau đắng cảy |
Có dịp đến vùng trung du Phú Thọ, bạn hãy nhớ thưởng thức món rau đắng cảy để cảm nhận được vị ngon của rau rừng hiếm có này.
Cây đắng cảy là cây thân thảo, sống lâu năm, cành tròn, lúc non có lớp lông mịn, về sau lá nhẵn dần. Đắng cảy là cây thuốc nhưng cũng là cây rau rừng thường được bà con dùng để làm các món ăn hàng ngày. Lá non có thể ăn sống giòn bùi, hấp cơm hay luộc ăn, có vị đắng nhẹ, có lợi tiêu hóa. Lá tươi cũng dùng để nấu nước tắm trị các bệnh ghẻ lở.
Ngoài tên gọi là cây đắng cảy, rau đắng cảy ra loại cây này còn được người dân gọi với một số tên gọi khác như cây bọ mẩy, cây bọ nẹt, rau đốm hay còn được người dân tộc Mường gọi là tắc tốm,…
Thảo dược này được nhiều người biết đến với nhiều công dụng làm thuốc, hỗ trợ điều trị bệnh hiệu quả cao, an toàn với người dùng.
 |
| Rau đắng cảy giúp bồi bổ sức khỏe |
Cây bọ đắng cảy có tên khoa học là Clerodendrum cyrtophyllum Turcz, thuộc họ hoa môi.
Phần ngọn, lá đắng cảy có vị đắng nhẹ. Tuy nhiên rễ cây đắng cảy lại có vị ngọt mát. Các bộ phận trên của cây thường được sử dụng như vị thuốc giúp điều trị và chữa bệnh trong Đông y.
Loại cây này thường mọc trong tự nhiên, phân bố nhiều ở một số đồi núi thuộc vùng trung du miền núi phía Bắc nước ta.
Ngoài ra thảo dược này còn phân bố ở nhiều nước khác trong khu vực như Trung Quốc, Triều Tiên, Malaysia, Lào,…
Đây là loại cây thân thảo, cao không quá 1,5 mét, các cành của cây tròn, có màu xanh ngắt, khi lá non mới ra được lớp lông phủ xung quanh, về sau chuyển sang màu xanh và nhẵn.
Lá đắng cảy thường mọc đối nhau và có hình bầu dục hoặc hình trứng, lá dài không quá 15cm, phần đầu lá hơi nhọn, mặt sau của lá có các đường gân nổi lên rất rõ.
Loài cây này có ra hoa, hoa cây có màu trắng hoặc đôi khi màu đỏ nhưng rất hiếm chủ yếu là hoa màu trắng, thường mọc thành từng chùm một ở các cành gần ngọn cây, hoa Đắng Cảy này nhìn tựa tựa như hoa của cây đu đủ, có 5 cánh, phần giữa của hoa gồm có nhiều tua nhụy dài. Đắng Cảy thường ra hoa vào khoảng tháng 6 đến tháng 8 quả cây tròn như trứng.
 |
| Món rau đắng cảy xào trứng gà đậm đà bổ dưỡng |
Cây rau đắng cảy có thể thu hái quanh năm. Nhưng đúng độ tháng giêng, tháng hai, khi mưa phùn lất phất, thời tiết ấm áp, đắng cảy bắt đầu ra lộc non. Ở khắp thân cành, đều là những búp non mỡ màng. Đó cũng là thời điểm rau đắng cảy ngon nhất và chỉ đợi đến lúc này, người dân lại rủ nhau lên núi hái lộc non rau đắng cảy về chế biến thành các món ăn.
Rau đắng cảy giúp bồi bổ sức khỏe, nhất là đối với phụ nữ sau sinh, vì cơ thể phụ nữ sau sinh nở sẽ yếu nên người ta sử dụng loại cây này nhằm cải thiện sức khỏe và bồi bổ giúp cho cơ thể nhanh chóng được phục hồi và khỏe mạnh.
Vị đắng của rau đắng cảy là dư vị không thể quên đối với những người con vùng trung du miền núi phía Bắc. Rau đắng cảy ăn ngon nhất mỗi độ tháng riêng mưa phùn, khi ấy những ngọn rau mới đâm chồi, non mơn mởn. Rau đắng cảy hái về phải ăn ngay mới giữ được độ ngon và giòn.
Rau đắng cảy có thể chế biến thành nhiều món khác nhau, mỗi món đều để lại dư vị đậm đà, vị của núi rừng.
Rau đắng cảy xào trứng gà, luộc chấm với muối vừng, muối lạc, hấp trong nồi cơm hoặc lam trong ống nứa, lá già băm nhỏ nấu canh dùng để giải cảm rất tốt…
 |
| Món canh rau đắng cảy là vị thuốc để giải cảm |
Khi thưởng thức, đắng cảy có vị bùi bùi, ngăm ngăm đắng. Theo kinh nghiệm, muốn có những đọt rau đắng cảy tươi ngon, người dân phải lên núi hái vào tiết trời ấm áp.
Là một món ăn dân dã trong bữa cơm thường ngày, nhưng trong mâm cỗ, nếu có đĩa đắng cảy thì càng đáng quý bởi đây còn là món ăn được người dân Hạ Hòa chế biến thết đãi khách đến thăm nhà.
