Tiềm năng phát triển sản phẩm hạt điều đạt chuẩn OCOP

Hạt điều Việt Nam ghi nhận được xuất khẩu nhân điều đến hơn 90 quốc gia và vùng lãnh thổ, chiếm trên dưới 80% lượng nhân điều xuất khẩu trên thế giới trong những năm gần đây. Hạt điều Việt Nam hiện chiếm thị phần số 1 tại nhiều quốc gia như Nga, Hà Lan…

Nhìn vào vị thế của Việt Nam trong xuất khẩu điều thô thế giới, có thể thấy điều thô Việt Nam là sản phẩm có chất lượng cao, được nhận định là đã hoàn toàn làm chủ công nghệ và thiết bị chế biến, bên cạnh đó cũng được nhà nước quan tâm mở cửa chính sách để thuận lợi cho chế biến và xuất khẩu.

Hạt điều thô

Thực tế, theo thống kê của Văn phòng điều phối Nông thôn mới Trung Ương, cả nước hiện ghi nhận 11 sản phẩm hạt điều chế biến đạt chuẩn OCOP thuộc 9 chủ thể sản xuất. Trong đó có 5 sản phẩm đạt 4 sao, 6 sản phẩm đạt 3 sao.Tuy vậy, theo nhiều số liệu thống kê, trong chuỗi giá trị hạt điều toàn cầu, Việt Nam chủ yếu vẫn xuất khẩu điều nhân sơ chế giá trị thấp, sản phẩm điều chế biến sâu, điều thành phẩm vẫn chưa đáng kể.

So sánh với những số liệu tương quan, như có tổng cộng hơn 4700 sản phẩm đạt chuẩn OCOP thuộc 6 nhóm ngành nghề, 26 phân nhóm; hay hiện nay Hiệp hội Điều Việt Nam (VINACAS) hiện có hơn 500 thành viên, chủ yếu là các doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu điều; có thể thấy số lượng 11 sản phẩm hạt điều chế biến thuộc 9 cơ sở sản xuất đạt chuẩn OCOP thực sự quá ít ỏi.

Hạt điều qua chế biến

Với những điều kiện sẵn có thể nói là ở mức thuận lợi về vùng nguyên liệu, kỹ thuật, cũng như bề dày kinh nghiệm về chế biến và kinh doanh điều, chúng ta có cơ sở để mong đợi số liệu tương xứng về số lượng và chất lượng các sản phẩm điều chế biến đạt chuẩn OCOP. Hạt điều cũng là một trong những sản phẩm nông nghiệp nằm trong danh sách Sản phẩm nông nghiệp chủ lực quốc gia, do đó việc có sản phẩm điều đạt chuẩn OCOP quốc gia là một mong đợi chính đáng và cần thiết. Tuy vậy, hiện tại chỉ có sản phẩm điều đạt chuẩn OCOP cấp tỉnh.

Một trong những nguyên nhân có thể xác định là các doanh nghiệp Việt Nam đa phần tập trung vào chế biến điều thô để xuất khẩu chứ chưa chú trọng, tập trung vào sản phẩm điều chế biến sâu, điều thành phẩm để phục vụ trực tiếp cho bán lẻ. Trong chuỗi giá trị hạt điều toàn cầu, Việt Nam chủ yếu xuất khẩu điều nhân sơ chế có giá trị thấp, khoảng 10 USD/kg, trong khi nhân điều thành phẩm đến tay người tiêu dùng ở các nước khoảng 30 USD/kg.

Một số sản phẩm điều thành phẩm

Để nâng cao vị thế của hạt điều Việt Nam, các doanh nghiệp chế biến điều cần dành nguồn lực để nghiên cứu, phát triển sản phẩm điều chế biến sâu, điều thành phẩm để bán lẻ trực tiếp.

Ngành điều Vệt Nam hiện cũng xác định đây là xu hướng phát triển trong thời gian tới, cần song hành giữa việc tiếp tục đầu tư công nghệ và quy trình sản xuất, chế biến để giữ vững vị thế xuất khẩu điều thô đồng thời tập trung nguồn lực cho phát triển chế biến sâu, nâng cao vị thế của điều Việt Nam trong chuỗi giá trị điều toàn cầu.

Các doanh nghệp do đó tiếp tục cải tiến và nâng cấp sản phẩm của mình, và chúng ta mong đợi sẽ có nhiều sản phẩm điều đạt chuẩn OCOP hơn nữa, thậm chí có sản phẩm đạt chuẩn OCOP cấp quốc gia.