Đẩy mạnh vai trò hợp tác xã trong xây dựng nông thôn mới
Trong những năm gần đây, với yêu cầu tái cơ cấu sản xuất nông nghiệp, kinh tế HTX đã có bước phát triển mới về số lượng, hiệu quả; hoạt động được nâng cao, với đủ các loại hình dịch vụ thúc đẩy sản xuất kinh doanh ở khu vực nông thôn phát triển.
Cả nước hiện có khoảng 19.800 HTX, 54 liên hiệp HTX, 370 nghìn tổ hợp tác, bảo đảm việc làm cho khoảng 12,5 triệu hộ xã viên và người lao động, góp phần xóa đói giảm nghèo, đóng góp đáng kể vào GDP của cả nước.
Trong đó, có 9.964 HTX nông, lâm, diêm nghiệp, thủy sản; 1.473 HTX thương mại dịch vụ; 1.078 HTX giao thông vận tải; 778 HTX xây dựng; 3.074 HTX công nghiệp tiểu thủ công nghiệp; 1.142 quỹ tín dụng nhân dân; 1.589 HTX dịch vụ điện nước; 749 HTX thuộc các lĩnh vực khác. Một số địa phương có nhiều HTX thành lập mới như Hà Tĩnh (36 HTX), Vĩnh Phúc (28 HTX), Bắc Giang (21 HTX)...
Các HTX nông nghiệp đã phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm cho bà con nông dân, ứng dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật, nâng cao hiệu quả sản xuất và nhất là đã thực hiện tốt việc liên doanh, liên kết, bảo đảm đầu ra ổn định cho nông sản.
Trên một số lĩnh vực, HTX đã mở rộng sản xuất, tạo thêm nhiều ngành nghề, phát triển kinh doanh tổng hợp, đầu tư trang thiết bị để nâng cao năng lực sản xuất kinh doanh, đóng góp một phần không nhỏ cho ngân sách nhà nước; đồng thời tham gia các hoạt động xã hội trên địa bàn dân cư, xóa đói, giảm nghèo ở địa phương, giải quyết nhu cầu, lợi ích chính đáng của xã viên và người lao động như: Đóng bảo hiểm xã hội, thực hiện tốt công tác an toàn vệ sinh lao động - phòng, chống cháy nổ theo quy định của Nhà nước.
Ông Nhữ Quốc Thích - Phó Trưởng Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Tuy Phong cho biết, toàn huyện có 10 HTX nông nghiệp, trong đó có 5 HTX nông nghiệp ra đời ở các xã thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy còn có khó khăn, nhưng các HTX đã có bước chuyển mình thực sự, phát huy được vai trò tập hợp, vận động, thay đổi cách nghĩ, cách làm, ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật, tổ chức sản xuất có hiệu quả, nâng cao hiệu quả kinh tế và nhất là đã thực hiện việc liên kết, bảo đảm đầu ra cho nông sản. Trên một số lĩnh vực, HTX đã mở rộng sản xuất, tạo thêm nhiều ngành nghề, phát triển kinh doanh tổng hợp, đầu tư trang thiết bị, nguồn vốn để nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, góp phần làm thay đổi căn bản đời sống của người dân và bộ mặt nông thôn trong xây dựng nông thôn mới...
Sản xuất nông nghiệp ở Tuy Phong từng bước chuyển dịch theo hướng sản xuất hàng hóa, một số vùng đất khô cằn, khó khăn chuyển đổi sang trồng các loại cây phù hợp với điều kiện đất đai, khí hậu, hiệu quả sử dụng đất được nâng lên. Theo đó, các HTX nông nghiệp đã tổ chức sản xuất bài bản gắn với phát triển chuỗi giá trị sản phẩm, hàng hóa chủ lực, có quy mô lớn và sức lan tỏa, đăng ký chứng nhận VietGAP, nổi bật như HTX Nông nghiệp Phước Thể, HTX dịch vụ nông nghiệp Vĩnh Hảo…
Giám đốc HTX Nông nghiệp Phước Thể - Nguyễn Văn Thương cho biết: Năm 2017, HTX nông nghiệp Phước Thể được thành lập với 38 thành viên, có số vốn kinh doanh ban đầu là 48 triệu đồng, nhưng chỉ sau 2 năm, số vốn kinh doanh của HTX đã tăng lên trên 400 triệu đồng. HTX đã kinh doanh đa lĩnh vực như sản xuất rau an toàn, cung cấp các dịch vụ làm đất, thu hoạch lúa, thủy lợi, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật và thu mua lúa, thanh long, trong đó sản xuất rau an toàn được cấp chứng nhận tiêu chuẩn VietGAP.
Vai trò của HTX trong xây dựng nông thôn mới đã được khẳng định trong xâu dựng nông thôn mới
Trong Bộ tiêu chí Quốc gia về xây dựng nông thôn mới, tiêu chí số 13 về hình thức tổ chức sản xuất liên quan mật thiết đến các tiêu chí còn lại. Thực tế cho thấy, phát triển HTX không chỉ nâng cao thu nhập, tạo đầu ra sản phẩm ổn định cho nông dân mà còn góp phần chuyển dịch lao động, chuyển dịch cơ cấu nông nghiệp, nông thôn.
Mặc dù vai trò của HTX trong xây dựng nông thôn mới đã được khẳng định, nhưng trong quá trình phát triển, các HTX vẫn gặp không ít khó khăn về cơ sở vật chất, phương tiện sản xuất, nguồn vốn, khoa học công nghệ, trình độ quản lý và đầu ra sản phẩm…
Bên cạnh đó, Hoạt động của HTX ngày càng tập trung hơn vào việc hỗ trợ kinh tế các thành viên thông qua cung cấp các dịch vụ hoặc việc làm cho thành viên; tập trung đầu tư cơ sở và vận hành quy trình sản xuất khá nghiêm ngặt từ nhà lưới, phủ bạt đất, tưới phun đến kỹ thuật chăm sóc, thu hoạch... Hiện nay, HTX đang sản xuất trên 1 ha rau các loại: Dền, muống, cải, mồng tơi, cà chua, dưa leo và một số loại rau gia vị. Với phương thức sản xuất gối đầu, hàng ngày lượng rau, củ, quả... liên tục được cung cấp ra thị trường.
Chỉ tính riêng sản xuất 2 sào dưa leo, mặc dù điều kiện thời tiết bất lợi, tuy nhiên cây dưa leo vẫn thích nghi tốt với đồng đất, sinh trưởng mạnh, có khả năng chống chịu sâu bệnh, thân cao, phần cành tốt, sai quả, trong giai đoạn thu hoạch năng suất đạt 3 tạ/ngày, giá bán ổn định tại các chợ đầu mối lớn như Phước Thể, Liên Hương…
Để đảm bảo cho sự phát triển của cây trồng, HTX cũng đã sản xuất phân hữu cơ từ nguồn phân bò, gà và các phụ phẩm rau, củ, quả thân thiện môi trường, đồng thời sử dụng các chế phẩm sinh học để duy trì sự phát triển ổn định, đảm bảo chất lượng dinh dưỡng cho các sản phẩm. Tất cả các khâu sản xuất đều ghi nhật ký từng ngày và được theo dõi, cập nhật trên phần mềm ứng dụng công nghệ thông tin.
Ông Nguyễn Văn Thương cho biết, rau an toàn của HTX được người tiêu dùng ưa chuộng không chỉ đảm bảo chất lượng mà giá cả rẻ hơn ít nhất từ 4.000 - 5.000 đồng/kg so với rau cùng loại tại các siêu thị, cửa hàng bách hóa xanh… Mục tiêu phát triển của HTX là phát triển, mở rộng diện tích sản xuất rau an toàn lên trên 4 ha, trồng nấm bào ngư Nhật trong nhà, mở quầy hàng chuyên cung cấp rau sạch tại các chợ đầu mối; tiếp tục hướng dẫn người nông dân xây dựng các mô hình điểm áp dụng các tiến bộ kỹ thuật mới về giống cây trồng, vật nuôi cho hiệu quả kinh tế cao để người dân học tập, nhân rộng và thu mua, bao tiêu sản phẩm. Đặc biệt, là xây dựng hoàn chỉnh nhà bảo quản, sơ chế, đóng gói để sản phẩm rau an toàn của HTX đủ điều kiện cung cấp hàng vào các siêu thị, cửa hàng bách hóa…
Gia Hân
