Dừa khô tăng giá, dừa tươi rớt mạnh: Tín hiệu cảnh báo thị trường

Giá dừa tươi Việt Nam hiện giảm tới 50% so với đầu năm.

Giá dừa tươi lao dốc, khủng hoảng niềm tin lan rộng

Từ giữa tháng 10-2025, giá dừa tươi tại khu vực Đồng bằng sông Cửu Long giảm sâu chưa từng có, khiến nông dân và doanh nghiệp lo lắng. Tại Vĩnh Long, giá dừa xiêm xanh hiện chỉ còn khoảng 5.000 đồng/trái, giảm hơn 40% so với đầu năm; cuối quý I/2025, giá còn vượt 100.000 đồng/chục 12 trái. Nhiều vựa thu mua ở miền Tây, như xã Càng Long (Vĩnh Long) cho biết, dừa xiêm xanh chỉ đạt 40.000 – 45.000 đồng/chục, còn dừa dứa loại nhỏ rớt xuống 30.000 đồng/chục.

Không chỉ khâu thu mua sụt giá, giá bán lẻ cũng giảm mạnh. Tại TP Cần Thơ, ông Nguyễn Văn Phúc – chủ quán nước phường Hưng Phú – chia sẻ: “Hiện giá dừa tươi mua của thương lái chỉ còn khoảng 90.000 đồng/chục, giảm mạnh so với giữa năm, khi có lúc lên đến 120.000 đồng/chục, thậm chí một số nơi tính chục chỉ 10 trái”. Ông cho biết thời tiết mưa nhiều khiến nhu cầu nước dừa giảm, góp phần khiến giá hạ.

Tuy nhiên, theo ông Cao Bá Đăng Khoa, Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Dừa Việt Nam, nguyên nhân sâu xa không nằm ở yếu tố mùa vụ mà đến từ bất cập trong sản xuất và xuất khẩu. “Việt Nam hiện xuất khẩu tới 16 giống dừa tươi nhưng rất ít giống được đăng ký sở hữu. Nông dân trồng tự phát, không theo quy chuẩn, khiến sản phẩm đầu ra không đồng nhất”, ông phân tích. Nhiều container xuất khẩu chứa hàng chục loại dừa khác nhau, dẫn đến bị khách hàng – đặc biệt là Trung Quốc – trả hàng. “Chủ tịch Hiệp hội Thương mại hoa quả Trung Quốc tại Bằng Tường từng phản ánh rằng dừa Việt Nam thiếu đồng đều về chất lượng, rất dễ làm mất uy tín trên thị trường quốc tế”, ông nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, ông Lê Thành Trọn, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại Dừa Thành Danh, cho rằng sự cạnh tranh thiếu lành mạnh cũng góp phần đẩy ngành vào thế khó. “Một số doanh nghiệp vì lợi ích trước mắt đã thu mua hàng tạp, không tuyển chọn, khiến nhiều lô hàng bị trả về. Điều này làm giảm uy tín chung của ngành, ảnh hưởng đến cả những đơn vị làm ăn nghiêm túc”, ông nói.

Hiện cả nước có hơn 600 doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất, kinh doanh dừa, song nhiều đơn vị đã chịu cú sốc lớn, thậm chí phải giải thể trong hai quý gần đây. Tình trạng này phản ánh một cuộc khủng hoảng niềm tin đang lan rộng, khi các thị trường lớn như Trung Quốc trở nên dè dặt hơn với dừa Việt Nam sau giai đoạn hợp tác đầu tiên. Trong khi đó, Thái Lan – đối thủ trực tiếp – lại vượt lên nhờ chiến lược phát triển ổn định, thống nhất. “Họ có định hướng rõ ràng, còn Việt Nam thì chưa”, ông Khoa thẳng thắn nhận định.

Tái thiết chuỗi giá trị để phục hồi thị trường dừa

Mỗi lô hàng dừa tươi xuất khẩu đều được kiểm tra kỹ lưỡng từ khâu nhập dừa đến khâu đóng gói.

Trái ngược với dừa tươi, mặt hàng dừa khô lại đang trải qua giai đoạn tăng giá mạnh. Trong tháng 9-2025, giá dừa khô có thời điểm lên tới 230.000 đồng/chục, giúp nhà vườn thu lợi nhuận cao. Dù hiện giá có hạ nhiệt, nhưng vẫn duy trì ở mức 150.000 – 160.000 đồng/chục, gấp đôi cùng kỳ năm 2024. Theo các thương lái, nguyên nhân chính là do xuất khẩu ổn định và nhu cầu nội địa tăng cao để phục vụ các cơ sở sản xuất bánh, mứt trong dịp Tết Nguyên đán 2026.

Sự trái ngược giữa dừa tươi và dừa khô cho thấy cơ cấu thị trường dừa đang mất cân đối nghiêm trọng. Ông Nguyễn Đình Tùng – Chủ tịch HĐQT Vina T&T Group, Phó Chủ tịch Hiệp hội Rau quả Việt Nam – cho rằng dừa vẫn là ngành hàng giàu tiềm năng nếu được tổ chức lại đúng hướng. “Tính đến tháng 8-2025, xuất khẩu dừa tươi nguyên quả đạt 115,5 triệu USD, tăng 15%; dừa chế biến đạt 233,7 triệu USD, tăng 54% so với cùng kỳ. Tổng cộng tám tháng đầu năm, ngành dừa mang về 345,2 triệu USD”, ông cho biết.

Hai giống dừa được thị trường quốc tế ưa chuộng nhất hiện nay là dừa xiêm xanh và dừa xiêm đỏ, nhờ hương vị thanh mát, dễ chế biến. Đại diện Công ty TNHH Toàn cầu Trái cây tươi nhận định, việc giữ chữ tín và kiểm soát chất lượng nghiêm ngặt là yếu tố sống còn để khôi phục hình ảnh ngành dừa Việt. “Chúng tôi kiểm tra từng khâu, từ nhập dừa đến đóng gói, đảm bảo sản phẩm đạt chuẩn và đồng đều. Chỉ có chất lượng ổn định mới giúp ngành vượt qua khủng hoảng niềm tin”, vị đại diện khẳng định.

Hiệp hội Dừa Việt Nam hiện đang triển khai nhiều kế hoạch tái cấu trúc toàn ngành, từ định hình lại vùng giống dừa đặc sản, khuyến khích nông dân ghi nhật ký trồng trọt minh bạch, đến phát triển phân bón hữu cơ và thuốc sinh học chuyên biệt cho cây dừa. Bên cạnh đó, hiệp hội còn phối hợp với các tổ chức tín dụng để hỗ trợ vốn, giúp nông dân tránh phải bán dừa non vì thiếu tiền mặt. Ở tầm vĩ mô, ngành dừa Việt Nam đang mở rộng xuất khẩu sang hơn 60 quốc gia, thông qua các chương trình xúc tiến thương mại quốc tế như hội chợ Anuga (Đức), hướng tới mục tiêu đa dạng hóa thị trường và khôi phục niềm tin người tiêu dùng.

Dư địa còn rất lớn, khi giá dừa bán lẻ tại Bắc Kinh, Thượng Hải đạt khoảng 95.000 đồng/trái, còn tại Mỹ lên tới 120.000 đồng/trái. Theo ông Cao Bá Đăng Khoa, nếu Việt Nam kiểm soát tốt chất lượng, xây dựng vùng nguyên liệu chuẩn và thống nhất quy cách xuất khẩu, ngành dừa hoàn toàn có thể lấy lại vị thế. “Giá dừa tươi hôm nay là lời cảnh báo, nhưng cũng là cơ hội để ngành dừa Việt bước sang giai đoạn phát triển chuyên nghiệp hơn”, ông khẳng định.

Nâng tầm giá trị nông sản từ hướng đi nông nghiệp hữu cơ

Nhập khẩu hàng Mỹ tăng gần 24%: Nông sản và nguyên liệu công nghiệp cùng bùng nổ

Tiêu chuẩn xanh – "chìa khóa" giúp hàng Việt thâm nhập thị trường Anh

Xuất khẩu nông sản Việt bùng nổ: Cà phê đạt gần 7 tỷ, sầu riêng 2,6 tỷ USD

Đặc sản lươn đồng Nghệ An đạt sao OCOP, vươn ra thị trường quốc tế