| Xây dựng thế hệ 'nông dân số': Từ đồng ruộng lên sàn thương mại điện tử Doanh nghiệp Việt và bài toán tái cấu trúc thương mại điện tử Thương mại điện tử bùng nổ: Làm sao để bảo vệ người tiêu dùng? |
 |
| Doanh thu thương mại điện tử Việt Nam quý IV có thể chạm mốc gần 4 tỷ USD. |
Thị phần sàn thương mại điện tử biến động mạnh
Trong 9 tháng đầu năm 2025, tổng doanh thu của bốn sàn lớn gồm Shopee, Lazada, Tiki và TikTok Shop đạt 305.900 tỉ đồng, tăng 34,35% so với cùng kỳ, với sản lượng bán ra gần 2,9 tỷ sản phẩm, bất chấp số lượng cửa hàng giảm 2,4%, còn 566.400 shop. Quý III/2025, doanh số đạt 103.600 tỉ đồng, tăng 2,6% so với quý II, phản ánh giai đoạn phục hồi sau thời gian chững lại đầu năm. Doanh thu các tháng 7, 8 và 9 lần lượt tăng 19%, 21% và 26%, nhờ hiệu quả từ các chương trình khuyến mại mùa vụ.
Shopee tiếp tục dẫn đầu thị trường với 56% thị phần, nhưng tốc độ tăng trưởng chỉ 4%, cho thấy dấu hiệu chững lại khi cạnh tranh ngày càng gay gắt. Ngược lại, TikTok Shop ghi nhận đà bứt phá với doanh số tăng 69%, nâng thị phần từ 30% lên 41%, nhờ mô hình mua sắm kết hợp giải trí, livestream và video ngắn, mang đến trải nghiệm tương tác mới cho người tiêu dùng. Lazada duy trì thị phần 3%, dù doanh số giảm 10%, trong khi Tiki gần như mất hẳn thị phần với mức giảm 80%.
Các shop Mall, mặc dù chiếm chỉ 2,64% tổng số cửa hàng, đóng góp tới 35,7% tổng doanh số trên Shopee và TikTok Shop, cho thấy ảnh hưởng lớn của nhóm cửa hàng chính hãng. TikTok Shop tăng 51,9% số lượng shop Mall, doanh số shop Mall tăng 114,7%, trong khi Shopee giảm 38,1% số lượng shop Mall nhưng doanh số vẫn tăng 6,5%, phản ánh nỗ lực tối ưu hóa chất lượng và hiệu quả vận hành.
Giá trung bình sản phẩm quý III/2025 đạt 104.614 đồng, tăng 26% so với giai đoạn trước. Shopee và TikTok Shop giữ mức 100.000–110.000 đồng, phản ánh cạnh tranh cao trong phân khúc giá thấp, trong khi Lazada dẫn đầu với 197.520 đồng, cho thấy khách hàng tệp cao chi tiêu mạnh hơn.
Ba nhóm ngành hàng dẫn đầu doanh số quý III gồm làm đẹp (17.700 tỉ đồng), nhà cửa – đời sống (13.800 tỉ đồng) và thời trang nữ (12.100 tỉ đồng). Các nhóm ngành tăng trưởng mạnh gồm sức khỏe (+80%), thời trang trẻ em (+113%) và thể thao & du lịch (+43%), trong khi giày dép nữ và giày dép nam giảm. Xu hướng chung cho thấy người tiêu dùng ưu tiên chăm sóc cá nhân và hàng tiêu dùng thiết yếu, phản ánh nhu cầu cân bằng giữa trải nghiệm và tiết kiệm chi phí.
Chiến lược nâng cao hiệu quả vận hành thúc đẩy doanh thu
 |
Để ứng phó với biến động thị phần, các sàn tập trung tối ưu hóa vận hành và cải thiện trải nghiệm khách hàng. Shopee siết chặt tiêu chuẩn cửa hàng Mall, nâng cao chất lượng dịch vụ và giữ doanh số nội địa quý III đạt 53,4 nghìn tỉ đồng, chiếm 92% tổng doanh thu, tập trung tại TP. Hồ Chí Minh (46%) và Hà Nội (38%). Đồng thời, các tỉnh công nghiệp như Bình Dương, Long An, Hưng Yên ghi nhận tăng trưởng mạnh nhờ mở rộng mạng lưới kho vận, đáp ứng nhu cầu giao hàng nhanh và tiết kiệm chi phí.
Doanh thu hàng nhập khẩu trên Shopee tăng 27%, đạt 4,4 nghìn tỉ đồng, dù sản lượng giảm 10%, phản ánh dịch chuyển cơ cấu sản phẩm sang nhóm giá trị cao hơn. Các chuỗi bán lẻ điện tử chính hãng như Apple Flagship Store, Viettel Store – AAR, ShopDunk và Minh Tuấn Mobile đều ghi nhận tăng trưởng doanh số ấn tượng, đặc biệt trong ngành điện tử với Apple tăng 72,2%, tiếp theo là Samsung, Xiaomi và Goojodoq.
Dự báo quý IV/2025, các chiến dịch mua sắm “11.11”, “12.12” cùng dịp lễ cuối năm sẽ là động lực chính giúp doanh số thương mại điện tử đạt khoảng 105.000 tỉ đồng, tương đương gần 4 tỷ USD, với sản lượng 1,07 tỷ sản phẩm. Hình thức mua sắm livestream, flash sale và đầu tư mạnh vào hạ tầng logistics, giao hàng nhanh tạo nền tảng tăng trưởng bền vững, củng cố niềm tin người tiêu dùng và mở ra cơ hội xây dựng thương hiệu mạnh trong thời kỳ cạnh tranh cao.
Bên cạnh đó, việc chú trọng tối ưu trải nghiệm mua sắm, nâng cao chất lượng vận hành, phát triển dịch vụ khách hàng cao cấp và tích hợp giải trí vào thương mại điện tử đang trở thành chiến lược then chốt. Chiến lược này giúp các thương hiệu tăng cường sự trung thành của khách hàng và gia tăng giá trị doanh thu dài hạn. Nhờ đó, thị trường thương mại điện tử Việt Nam không chỉ mở rộng về quy mô mà còn phát triển theo hướng bền vững, đa dạng và chất lượng, tạo lợi thế cạnh tranh cho các thương hiệu nội địa và quốc tế.
