Cỏ bấc đèn - Vị thuốc quý từ thiên nhiên

Vì sức khỏe cộng đồng 29/08/2023 18:35 Theo dõi TH&SP trên

Thường mọc ở những nơi ẩm ướt như bờ ruộng, bờ sông suối, cỏ bấc đèn là loại dược liệu quý được dùng để điều trị các chứng như mất ngủ, thủy thũng, đau họng, nhiệt lâm, trẻ em bị khóc đêm, mụn nhọt, viêm họng, ho, sốt cao và một số bệnh khác.

Đặc điểm của cỏ bấc đèn

Thuộc loài cây thảo thường xanh sống lâu năm, cỏ bấc đèn có chiều cao trung bình từ 0,5m đến 1m. Thân cây tròn cứng và mọc thành cụm dày.

Hoa bấc đèn mọc ở giữa thân, phân nhánh xếp thành hình cầu gồm rất nhiều hoa, có màu lục nhạt. Quả bấc đèn có nang chứa nhiều hạt nhỏ. Thông thường cây cỏ bấc đèn ra hoa và kết quả vào tầm từ tháng 3 đến tháng 7 trong năm.

Cỏ bấc đèn - Vị thuốc quý từ thiên nhiên

Cỏ bấc đèn là vị thuốc quý được thiên nhiên

Trên thế giới hiện có hơn 50 loài cỏ bấc đèn khác nhau, hầu hết là những loài cỏ sống nhiều năm và phân bố rải rác khắp các vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới và ôn đới ẩm.

Riêng ở Việt Nam có 4 loài, trong đó Juncus effuses L được dùng để bào chế thuốc. Cây cỏ bấc đèn thường mọc ở những nơi ẩm ướt như bờ ruộng, bờ sông suối. Loài thực vật này mọc hoang nhiều ở các tỉnh nước ta như Hà Nam và Nam Định.

Cây cỏ bấc đèn có khả năng mọc vươn theo mức nước bị ngập nên hầu như có mặt ở hầu hết các tỉnh, từ vùng ven biển đến trung du và cả vùng núi của nước ta.

Thông thường cây bấc đèn được thu hoạch vào khoảng độ tháng 9 và tháng 10. Cây cỏ bấc đèn sau khi thu hoạch về thì được rạch dọc thân để lấy lõi và bó thành từng bó rồi phơi hay sấy khô để dùng.

Bộ phận dùng

Lõi thân hay còn gọi là ruột bấc. Lõi bấc đèn sau khi thu hoạch đã phơi khô thì được gọi là đăng tâm thảo.

Thu hái, sơ chế

Vào mùa thu, cắt cây cỏ bấc đèn về. Sau đó rạch dọc để lấy lõi riêng, cột thành từng bó rồi đem phơi khô để dùng dần. Dược liệu sau khi phơi khô có màu trắng hoặc vàng nhạt, dài 90cm, đường kính 0.1 – 0.3cm và không có mùi vị.

Dược liệu được bảo quản ở nơi khô ráo và thoáng mát.

Thành phần hóa học: Cây cỏ bấc đèn chứa một số thành phần hóa học như methyl pentosan, araban, phlobaphen, xylan,…

Cỏ bấc đèn được dùng trong nhiều bài thuốc

Tác dụng của cỏ bấc đèn

Theo đông y: Đăng tâm thảo có vị ngọt, nhạt, tính hơi hàn, vào các kinh tâm, phế, tiểu trường nên có tác dụng lợi tiểu, giáng tâm hỏa, thanh phế nhiệt, lợi tiểu thông lâm. Có thể dùng để điều trị các chứng mất ngủ, thủy thũng, đau họng (hầu tỳ), nhiệt lâm, trẻ em bị khóc đêm, mụn nhọt, viêm họng, ho, sốt cao,...

Ngoài ra, cỏ bấc đèn còn có tác dụng hạ sốt, chữa tâm phiền, tim hồi hộp, khó ngủ, lợi tiểu, tiêu phù thũng, vàng da, miệng lưỡi lở loét.

Tuy nhiên, cây cỏ bấc đèn có tính hàn nên không dùng cho người người trúng hàn hoặc tiểu tiện không kiểm soát. Không nên dùng cây cỏ bấc đèn để điều trị trong thời gian dài. Liều lượng khuyến cáo khi sử dụng đăng tâm thảo ở dạng tán bột hoặc dạng sắc uống là 1g đến 2g/ ngày.

Một số bài thuốc từ cỏ bấc đèn

Chữa chứng phù thũng, tiểu tiện ít và ăn ngủ kém

Chuẩn bị 8g lõi cây bấc đèn đem sắc với 250ml nước để sôi trong vòng 15 phút, sau đó chia nước sắc thành 3 lần uống.

Bài thuốc trị miệng khát và tâm phiền

Lấy mạch môn và lá tre mỗi vị 12g, bấc đèn 4g, sắc uống, ngày dùng 1 thang.

Trị chứng lậu gây tiểu ra máu, tiểu đục, tiểu buốt

Dùng rễ cỏ tranh và cỏ bấc đèn mỗi vị 8g sắc uống.

Trị chứng khó ngủ

Bài thuốc 1: Đạm trúc diệp 9g và bấc đèn 3g, đem hãm lấy nước uống hằng ngày.

Bài thuốc 2: Chuẩn bị bấc đèn 2g đem sắc với 400ml nước còn lại 100ml. Liệu trình kéo dài 15 ngày, thực hiện từ 2 – 4 liệu trình cho đến khi bệnh thuyên giảm.

Trị các chứng rối loạn tiểu tiện

Bài thuốc 1: Phượng vĩ thảo và xa tiền thảo mỗi vị 30g, bấc đèn 10g. Dùng nước cháo sắc với dược liệu lấy nước uống.

Bài thuốc 2: Đông quỳ tử, cam thảo tiêu, chi tử và mộc thông mỗi vị 10g, bấc đèn 3g, hoạt thạch 15g. Đem sắc uống, ngày dùng 1 thang.

Cầm máu với những trường hợp bị thương nhẹ

Dùng đăng tâm thảo giã nhỏ và đắp vào nơi bị thương.

Cỏ bấc đèn đã thu hoạch và phơi khô được gọi là đăng tâm thảo

Bài thuốc trị chứng phù do tim

Chuẩn bị thổ ngưu tất 50g và bấc đèn 6g sắc uống.

Bài thuốc trị trẻ nhỏ bị hô mê và nói sảng do sốt cao

Chuẩn bị chu sa 6g, ngưu hoàng 1g, sơn chi 12g, uất kim 8g, hoàng cầm 12g và sinh hoàng liên 15g, đăng tâm 1 lượng vừa đủ. Đầu tirn đem đăng tâm sắc riêng, các vị còn lại đem tán thành bột mịn làm hồ. Mỗi lần dùng 1 – 3g uống với nước sắc đăng tâm.

Trị người bồn chồn, phát nóng, chân tay vật vã

Dùng búp tre 15 cái, đọt non của cây dứa dại 30g, cỏ bấc đèn 6g và xích tiểu đậu 30g sắc lấy nước uống.

Trị bệnh viêm amidan và viêm họng mãn tính

Chuẩn bị phèn chua phi khô 2.5g, mai hoa phiến 1g, cỏ bấc đèn 3g, hoàng bá (đốt thành than) 2g. Đem các vị tán bột mịn, mỗi lần dùng khoảng 3 – 4g thổi vào bên trong cổ họng.

Bài thuốc trị tiêu chảy

Chuẩn bị bạch phục linh, đảng sâm, xa tiền tử, hương nhu và trư linh mỗi vị 12g, cỏ bấc đèn 2g đem sắc uống, ngày dùng 1 thang.

Bài thuốc trị trẻ em bị hay khó về đêm, cảm sốt do viêm họng, viêm amidan, viêm phế quản, viêm thanh quản

Chuẩn bị kim ngân hoa 12g, cam thảo 3g, kinh giới tuệ 4g, cát cánh 6g, ngưu bàng tử 8g, hoàng cầm 8g, táo nhân 8g và đăng tâm 2g, tất cả đem sắc lấy nước uống.

Những lưu ý khi dùng cỏ bấc đèn

Không dùng cho người trúng hàn, thể trạng hư và tiểu tiện không kìm được.

Tránh dùng trong thời gian dài.

Các bài thuốc từ cỏ bấc đèn có độ an toàn cao nên có thể áp dụng cho cả trẻ nhỏ, người cao tuổi và phụ nữ mang thai. Tuy nhiên dược liệu có tính hàn nên cần sử dụng với liều lượng và tần suất thích hợp.

Trước khi sử dụng nên tham khảo ý kiến bác sĩ chuyên môn.

Thuốc Đông y: Hoa thiên lý - vị thuốc quý từ thiên nhiên

Cây màng tang - Vị thuốc quý từ núi rừng

Những bài thuốc tốt cho sức khỏe từ nghệ

Cây thuốc trị bách bệnh nhà nào cũng nên sở hữu

Loại cây “lá kim cương” trồng tại nhà vừa ăn vừa làm thuốc

Bùi Lành

Tags:

Cùng chuyên mục

Uống nước ngải cứu tươi có tác dụng gì?

Ăn cà chua sống hay nấu chín sẽ tốt hơn?

Chuyên gia cảnh báo nhóm người tuyệt đối không ăn bún

8 loại hải nên sử dụng trong thực đơn ăn uống hàng ngày

Ăn quả chôm chôm giúp tăng cường sức khỏe, hỗ trợ giảm cân

Bất ngờ, thức ăn của nhà hàng không phải nguyên nhân vụ 50 người bị ngộ độc

Nên ăn gì và kiêng gì sau khi bị ngộ độc thực phẩm?

Lần đầu cấp phép vắc-xin sốt xuất huyết, zona thần kinh

Uống bia ảnh hưởng như thế nào đến sức khoẻ?

Đồng Nai: Gần 100 công nhân Dechang nghi ngộ độc sau bữa ăn chiều

8 loại rau giàu chất chống oxy hóa

Các loại gia vị bảo vệ hệ hô hấp

Tin khác

Bộ Y tế yêu cầu Vĩnh Phúc đình chỉ bếp ăn khiến hơn 350 công nhân nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm

Liên quan đến vụ việc 350 công nhân Công ty TNHH Shinwon Ebenezer Việt Nam (Vĩnh Phúc) nhập viện nghi do ngộ độc thực phẩm, tối 14/5, Bộ Y tế đã có văn bản yêu cầu đình chỉ ngay hoạt động bếp ăn tập thể của công ty này.

Báo động vệ sinh an toàn thực phẩm ở các khu du lịch

Vệ sinh an toàn thực phẩm, đặc biệt là ở các khu du lịch luôn là mối quan tâm hàng đầu của người dân, các cấp chính quyền và ngành y tế.

Chính thức mở rộng độ tuổi tiêm chủng vắc xin ngừa ung thư do HPV đến 45 tuổi ở nam và nữ

Ngày 9/5/2024, Bộ Y tế chính thức phê duyệt mở rộng độ tuổi tiêm chủng vắc xin ngừa ung thư do 9 chủng HPV cho cả nam, nữ đến 45 tuổi tại Việt Nam.

Nắng nóng, sử dụng điều hòa cho trẻ như thế nào là hợp lý?

Nắng nóng, việc sử dụng các thiết bị làm mát như quạt, điều hòa là nhu cầu cần thiết, nhất là với gia đình có trẻ nhỏ. Tuy nhiên, việc cho trẻ, nhất là trẻ dưới 18 tháng sử dụng điều hòa, quạt điện không hợp lý rất dễ để lại hệ lụy với sức khỏe.

Nước ép ổi có tác dụng gì đối với sức khỏe?

Nước ép ổi nếu uống vừa đủ và nguyên chất (không thêm đường và đá) sẽ tốt cho sức khỏe, nhưng lại khiến người uống tự bỏ đi một số chất, nhất là chất xơ và một phần vitamin C có trong loại quả này.

Củ cải trắng - Siêu thực phẩm giàu vitamin C

Củ cải trắng là một loại thực phẩm phổ biến với nhiều lợi ích sức khỏe. Loại củ này chứa nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ thiết yếu cho cơ thể.

Chế độ ăn Địa Trung Hải - Bí quyết cho sức khỏe toàn diện

Chế độ ăn Địa Trung Hải là phương pháp ăn lành mạnh cho sức khỏe. Áp dụng chế độ ăn này có thể giúp bạn giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh mãn tính, cải thiện cân nặng và sống khỏe mạnh hơn.

Xử lý nghiêm và đình chỉ hoạt động đối với các cơ sở không bảo đảm an toàn thực phẩm

Bộ Y tế yêu cầu kiên quyết xử lý nghiêm và đình chỉ hoạt động đối với các cơ sở không bảo đảm điều kiện an toàn thực phẩm, cơ sở không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm (thuộc đối tượng phải cấp).

Những giải pháp giúp có sức khỏe tốt vào mùa nắng nóng

Mùa hè, thời tiết nắng nóng, oi bức khiến cơ thể dễ mất nước nên gặp nhiều bệnh vặt như: mụn nhọt, nhiệt miệng, phát ban, hay nỗi mẩn ngứa…

Bí quyết sống khỏe từ thiên nhiên nhờ 8 loại trái cây bổ dưỡng

Trái cây là nhóm thực phẩm cần thiết cho tất cả mọi người, dưới đây là những loại trái cây phổ biến, dễ tìm giúp mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe.

Bộ Y tế thông tin chính thức về tác dụng phụ của vaccine AstraZeneca

Theo Bộ Y tế, huyết khối kèm theo hội chứng giảm tiểu cầu liên quan đến vaccine AstraZeneca là tác dụng phụ rất hiếm gặp và thường chỉ xuất hiện trong khoảng thời gian ngắn sau tiêm. Đối với những người đã tiêm vaccine này, không cần thực hiện xét nghiệm D-dimer hay bất kỳ xét nghiệm đông máu nào.

Dự báo diễn biến thiên tai phức tạp, mưa bão xuất hiện nhiều

Biến đổi khí hậu tiếp tục tác động nên năm 2024 dự báo sẽ có diễn biến thiên tai phức tạp gồm cả nắng nóng, hạn mặn, dông lốc mưa đá hơn mức bình thường vào nửa đầu năm và mưa, bão, lũ, ngập lụt xuất hiện nhiều, tập trung vào nửa cuối năm. Đây là kịch bản tác động khá giống với hình thái diễn biến ENSO năm 2020.

Hạt chia giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch

Hạt chia một loại thực phẩm tốt, có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho sức khoẻ. Ngoài tác dụng cung cấp chất dinh dưỡng cho sức khoẻ, hạt chia còn giúp phòng một số bệnh như: Chống oxy hóa, tim mạch, giảm đường trong máu…

Củ sen - "Kho báu" tiềm ẩn dưới bùn

Củ sen không chỉ là một loại thực phẩm quen thuộc trong mâm cơm của người Việt mà còn là "kho tàng" dinh dưỡng dồi dào, mang đến lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe.

Ánh nắng mặt trời - là nguồn sống nhưng cũng là mối nguy hại cho đôi mắt

Ánh nắng mặt trời mang đến nguồn sống cho muôn vật, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe, đặc biệt là đôi mắt. Nếu tiếp xúc quá nhiều với tia UV (tia cực tím), mắt có thể bị tổn thương nghiêm trọng.

Đình chỉ vĩnh viễn cơ sở bánh mì patê có giòi ở Thái Bình

Ban quản trị của chuỗi cửa hàng Cột Điện Quán thống nhất đình chỉ vĩnh viễn cơ sở tại Thái Bình để xảy ra sự việc patê có giòi.

Khi bị ngộ độc thực phẩm tại nhà nên xử lý như thế nào?

Ngộ độc thực phẩm là tình trạng dễ gặp trong bữa ăn. Ngộ độc thực phẩm có thể nhẹ cũng có thể nặng thậm chí là rất nặng cần cấp cứu và điều trị kịp thời. Vậy nếu gặp phải tình uống bị ngộ độc thực phẩm thì cần phải xử lý như thế nào?

T&T Group trao tặng 5 tỷ đồng hỗ trợ làm nhà Đại đoàn kết cho người nghèo tỉnh Điện Biên

Tập đoàn T&T Group đã trao ủng hộ tỉnh Điện Biên 5 tỷ đồng (tương ứng với 100 căn nhà), góp phần không nhỏ vào thành công chung của Đề án làm 5.000 nhà Đại đoàn kết cho hộ nghèo, hộ cận nghèo tại địa phương cũng như từng bước hiện thực hóa mục tiêu xóa nhà tạm, dột nát, không an toàn trên địa bàn tỉnh.

Uống nước ép cần tây vào thời điểm nào để tốt cho sức khỏe?

Hiện nay, dùng nước ép cần tây hoặc pha bột cần tây đang được rất nhiều người sử dụng để giảm cân và tăng cường sức khỏe. Vậy cần tây giúp giảm cân như thế nào, nên uống vào thời điểm nào là tốt nhất?

Khách tá hỏa phát hiện pate lúc nhúc giòi ở quán bánh mì chảo

Khi đang chuẩn bị dùng bữa với pate tại cơ sở bánh mì chảo Cột Điện Quán tại Thái Bình, thực khách hoảng hồn phát hiện trong chảo đồ ăn lúc nhúc giòi còn đang ngọ nguậy.

Việt Nam không sử dụng vắc xin COVID-19 của AstraZeneca từ tháng 7/2023

AstraZeneca vừa thông tin, vắc xin phòng COVID-19 do hãng nghiên cứu và sản xuất sẽ rút giấy phép, thu hồi toàn bộ vắc xin trên toàn thế giới, vậy ở Việt Nam Việt Nam không còn vắc xin AstraZeneca không?

Mè đen - Kho tàng chất chống oxy hóa cho sức khỏe và sắc đẹp

Mè đen là loại hạt được người Việt Nam sử dụng phổ biến và mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Mè đen không chỉ mang hương vị thơm ngon còn còn chứa nhiều khoáng chất tự nhiên và các hợp chất hữu cơ.

Vì sao AstraZeneca thu hồi vaccine Covid-19 trên toàn cầu?

AstraZeneca cho biết Vaccine Vaxzevria bị thu hồi vì lý do thương mại và không còn được sản xuất hoặc cung cấp nữa, thay vào đó là các loại vaccine hữu hiệu hơn, có khả năng phòng chống nhiều biến chủng COVID-19 mới.

Phát hiện vi khuẩn Salmonella có trong mẫu xét nghiệm vụ ngộ độc bánh mì

Liên quan đến vụ nhiều người nghi ngộ độc thực phẩm sau khi ăn bánh mì trên địa bàn phường Xuân Bình, thành phố Long Khánh (Đồng Nai). Theo thông tin từ Sở Y tế Đồng Nai, tính đến cuối 16 giờ 30, ngày 7/5, đơn vị này không ghi nhận trường hợp mới nhập viện.

Công điện của Thủ tướng Chính phủ về việc ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩm

Vừa qua, Phó Thủ tướng Trần Lưu Quang đã ký Công điện yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương triển khai các biện pháp ngăn ngừa, xử lý ngộ độc thực phẩm.

Ăn các loại hạt thế nào là đúng cách và tốt cho sức khỏe?

Ăn các loại hạt vốn được khuyến cáo là tốt cho sức khỏe, nhưng có 2 loại hạt dễ gây ung thư, nguy cơ cao hơn cả thịt ba chỉ nướng nhưng nhiều người vô tư ăn, đó là những loại nào?

Cháo se Hạ Mỗ - món ăn độc lạ của người dân xứ Đoài

Nhắc đến ẩm thực Xứ Đoài sẽ không thể bỏ qua món cháo se Hạ Mỗ. Món ăn dân dã đồng quê có từ thời tiền Lý, gắn với sự tích khao quân của hoàng tử Lý Bát Lang ở thành Ô Diên - Kinh đô của nhà nước Vạn Xuân dưới triều hậu Lý Nam Đế.

BAC A BANK đồng hành cùng chuỗi hoạt động tri ân Điện Biên – Mảnh đất anh hùng

Trong những ngày đầu tháng 5 lịch sử, Ngân hàng TMCP Bắc Á (BAC A BANK) đồng hành cùng chuỗi hoạt động tri ân, hướng về Điện Biên, trong đó nổi bật là đồng hành cùng Cuộc đua xe đạp “Về Điện Biên Phủ 2024 - Cúp Báo Quân đội nhân dân”- gây quỹ xây trường học cho vùng sâu; Trình chiếu 3D mapping bức tranh Panorama 3D “Chiến dịch Điện Biên Phủ”.