 |
| Mùa này, những cây dẻ tại xã Quảng Lạc (TP.Lạng Sơn, tỉnh Lạng Sơn) bắt đầu cho thu hoạch trái vụ. |
Thu trăm triệu từ cây dẻ ghép
Mùa này, 4ha vườn đồi trồng cây dẻ ghép của anh Nguyễn Trung Hiếu (xóm Bản Quéng, thôn Quảng Trung II, xã Quảng Lạc) đã bắt đầu cho thu hoạch. Vụ vừa rồi nhà anh thu hoạch được khoảng 4-5 tấn quả. Giá bán năm nay khoảng từ 80.000 – 100.000 đồng/kg, tùy loại hạt to, nhỏ. Hạt dẻ ở đây được bán đi các tỉnh thành phố trong cả nước như Hà Nội, Hải Phòng, thậm chí đi cả thành phố Hồ Chí Minh và Vũng Tàu...
Theo anh Hiếu cho biết, hưởng ứng chủ trương chuyển đổi có cấu cây trồng tại địa phương, gia đình anh bắt đầu trồng dẻ từ năm 2006. Thời gian đầu anh trồng khoảng 2ha. Cây hạt dẻ lớn nhanh, ít sâu bệnh và chỉ sau 4 năm đã bắt đầu cho thu hoạch. Thấy hiệu quả từ cây dẻ, anh tiếp tục mở rộng diện tích.
 |
| Vùng trồng cây hạt dẻ của gia đình anh Hiếu. |
 |
| Cây dẻ nơi đây cho nhiều quả và hạt thơm ngon đặc biệt. |
Đến nay, gia đình anh Hiếu có trên 8ha cây hạt dẻ, trong đó có hơn 4ha đang cho thu hoạch. Với giá bán từ 80.000 – 100.000 đồng/kg, trừ chi phí mỗi năm gia đình anh thu về hơn 300 triệu đồng.
Qua kinh nghiệm trồng lâu năm và không ngừng học hỏi, từ năm 2014, anh Hiếu đã tự ghép cây để ươm giống, phục vụ nhu cầu của bà con địa phương. Đặc biệt, anh còn tạo điều kiện cho bà con mua cây giống với giá rẻ, chỉ từ 45 nghìn đồng/cây, rẻ hơn thị trường 20 – 30 nghìn đồng/cây. Ngoài ra, anh còn hỗ trợ cây giống cho 5 hộ trên địa bàn xã, đồng thời, tập huấn quy trình kỹ thuật trồng và chăm sóc cây và hợp đồng bao tiêu sản phẩm cho các gia đình đó.
Cây dẻ dễ trồng cho thu nhập kép nhờ kết hợp du lịch
Theo anh Hiếu, cây hạt dẻ cũng dễ trồng, chỉ cần đúng mùa vụ là được. Loại cây trồng này cũng dễ chăm bón, khoảng tháng 12 âm lịch thì bón phân cho cây 1 đợt để ra xuân cây ra nhiều lộc non, khỏe; đến tháng 5 âm lịch lại bón thêm một đợt nữa để thúc cây phát triển.
Hiếu cho biết thêm, thổ nhưỡng vùng đất địa phương rất phù hợp với cây dẻ. Loài cây này chịu hạn rất tốt, ít sâu bệnh, thời gian mới trồng còn phải bón phân tổng hợp. Nhưng khi cây phát triển từ năm thứ 5 trở đi, người trồng chỉ cần bón phân chuồng trộn với vôi bột ủ kỹ. Để trồng cây dẻ, người trồng phải chú ý chọn nơi đồi rừng ít gió, vì khi ra hoa đậu quả dễ bị rụng. Còn lại, muốn cây cho năng suất cao, người trồng phải tỉa cành tạo tán hằng năm và bón phân như những cây trồng khác.
 |
| Vào mùa thu hoạch hạt dẻ nhiều du khách khắp nơi về trải nghiệm du lịch cộng đồng. |
 |
| Những hạt dẻ căng mọng tự tay thu hoạch rồi thưởng thức ngay tại vườn. |
Từ hiệu quả của cây dẻ đem lại, nhiều hộ tại địa phương cũng chủ động chuyển đổi trồng cây dẻ ghép. Trên địa bàn xã Quảng Lạc hiện có khoảng 60 ha trồng cây hạt dẻ với hơn 100 hộ tham gia, tập trung chủ yếu tại thôn Quảng Trung, Quảng Hồng; thu hoạch bình quân 10 tạ/ha, mang lại lợi nhuận gần 100 triệu đồng.
Đánh giá về hiệu quả của việc trồng cây dẻ tại địa phương, bà Nông Thị Thùy Hương, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Lạc cho biết: bên cạnh những loại cây trồng chủ lực, trên địa bãn xã đang triển khai mô hình kinh tế từ trồng cây dẻ ghép. Mô hình này được đưa vào trồng thử nghiệm trên địa bàn xã từ năm 2002, sau khi được thu hoạch thì nhận thấy sản lượng và hiệu quả kinh tế khá cao vì thế chúng tôi tiếp tục nhân rộng mô hình kinh tế này. Hiện tại hạt dẻ ở địa phương chúng tôi đã được Tổng hội Nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam vinh danh “Thương hiệu vàng nông nghiệp Việt Nam” năm 2022 và đạt chuẩn OCOP 3 sao của tỉnh Lạng Sơn năm 2021.
 |
| Hạt dẻ ở xã Quảng Lộc có chất lượng thơm ngon nên khách hàng rất ưa chuộng. |
Anh Hoàng Văn Học (xóm Bản Cao, thôn Quảng Hồng, xã Quảng Lạc) cũng là một trong những hộ nông dân tham gia trồng cây dẻ ghép tự tin cho biết, hạt dẻ Quảng Lạc vẫn chưa đủ bán ra thị trường, hàng năm sau khi thu hoạch thương lái đến thu mua tận vườn. Thậm chí là khách ở tận Hà Nội đặt hàng qua mạng.
"Nhà tôi trước giờ chủ yếu là trồng cây đào, khoảng 3 năm trở lại đây nhận thấy cây hạt dẻ cũng mang lại thu nhập khá nên tôi và một số hộ trong thôn cũng bắt đầu trồng”, anh Học cho hay.
 |
| Hạt dẻ được chế biến thành các món ăn đa dạng nên có giá bán cao, đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân. |
Hạt dẻ làm được nhiều món, rang ăn chơi, dùng để nấu canh, làm bánh hay chiên đều cho hương vị rất thơm ngon và giàu chất dinh dưỡng. Chính vì thế, hạt dẻ cứ hết mùa là không còn hạt nào tồn kho, dù giá bán khá cao từ 80-150.000 đồng/kg.
Vào mỗi vụ thu hoạch hạt dẻ, vùng dẻ của xã Quảng Lộc đã thu hút hàng nghìn du khách đến tham quan, trải nghiệm nhặt hạt dẻ và thưởng thức tại vườn. Riêng gia đình anh Hiếu đón khoảng 2.000 khách mỗi vụ, mỗi du khách vào vườn thu 20 nghìn đồng, trẻ em miễn phí. Đây là một hướng đi hiệu quả vừa kết hợp du lịch trải nghiệm vừa quảng bá thương hiệu cho hạt dẻ tại địa phương./.
