Giá tiêu trong nước được dự báo chạm mốc 90.000 đồng/kg vào đầu năm 2024. |
Theo đánh giá chung của các doanh nghiệp, vụ hồ tiêu năm 2024, sản lượng sẽ giảm từ 10% đến 15%, dự kiến thu hoạch ước đạt 160.000 - 165.000 tấn do xu hướng chuyển sang trồng các loại cây ăn quả khác có hiệu quả kinh tế hơn.
Điển hình như tại tỉnh Đắc Lắk, một số doanh nghiệp cho biết diện tích chủ yếu tập trung Cư Kuin, Ea Hleo, Chư M’gar, Krong Năng người dân trồng trồng xen sầu riêng nhiều, do tiêu già, chết và dân không trồng thêm. Tại nhiều nơi, người dân đang lưỡng lự có nên chuyển sang trồng sầu riêng hoặc cà phê sau vụ thu hoạch 2024 . Theo khảo sát của các doanh nghiệp hội viên VPA, Đắk Lắk còn 30 - 70% diện tích tùy vùng. Tại Đắk Nông, tình hình vườn vẫn ổn, tuy nhiên diện tích bị thu hẹp, xen cà phê, sầu riêng nhiều.
Việc diện tích giảm được dự báo sẽ tác động đến giá tiêu trong đầu năm tới. Trả lời báo chí, ông Lê Đức Huy, Tổng Giám đốc Công ty TNHH MTV XNK 2-9 Đắk Lắk (Simexco) cho rằng mức giá 85.000 - 90.000 đồng/kg trong năm 2024 là khả thi.
Ông Huy lý giải không chỉ Việt Nam mà sản lượng của nhiều năm trồng tiêu như Ấn Độ, Brazil được dự báo cũng sẽ không khả quan do ảnh hưởng bởi hình thái thời tiết xấu El Nino. Trong khi đó, thời điểm quý I/2024, lượng mua vào của các nước phương tây có thể dồn cùng một lúc do tồn kho cạn. Điều này sẽ giúp đẩy giá tiêu trong nước tăng trở lại.
“Thông thường, thời điểm cuối quý III, các nước bắt đầu tăng cường nhập hàng để chuẩn bị cho đầu năm 2024 nhưng năm nay họ có vẻ không tự tin về tình hình tài chính và kinh tế chung nên lượng mua vào khá dè dặt. Họ chưa mua vì sợ chôn vốn. Tuy nhiên, có thể đến quý I/2024, các nước sẽ phải mua hàng giao ngay vì khi đó, lượng tồn kho đã hết”, ông Huy nói.
Lũy tiến từ 1/1 đến 30/9/2023, Việt Nam xuất khẩu được 204.385 tấn hồ tiêu các loại, trong đó tiêu đen đạt 183.475 tấn, tiêu trắng đạt 20.910 tấn.
Tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 678,1 triệu USD, tiêu đen đạt 578,2 triệu USD, tiêu trắng đạt 99,9 triệu USD. Khối các doanh nghiệp trong VPSA xuất khẩu chiếm 63,6%.
So với cùng kỳ năm 2022 lượng xuất khẩu tăng 15,3% tương đương 27.164 tấn, tuy nhiên kim ngạch xuất khẩu giảm 13,4% tương đương giảm 104,5 triệu USD.
Giá xuất khẩu bình quân tiêu đen 9 tháng đầu năm 2023 đạt 3.539 USD/tấn, tiêu trắng đạt 5.068 USD/tấn, giảm lần lượt 15,3% đối với tiêu đen và 14,2% đối với tiêu trắng so với cùng kỳ 2022.
Ở chiều ngược lại, tính đến hết tháng 9/2023, Việt Nam đã nhập khẩu 20.541 tấn hồ tiêu các loại, trong đó tiêu đen đạt 19.232 tấn, tiêu trắng đạt 1.309 tấn, so với cùng kỳ năm ngoái lượng nhập khẩu giảm 30,7% tương đương 9.084 tấn. Brazil, Campuchia và Indonesia là 3 quốc gia cung cấp chủ yếu cho Việt Nam đạt 12.517 tấn, 3.403 tấn và 2.697 tấn.
Thị trường hồ tiêu nội địa quý III/2023 không có nhiều sự đột biến khi giá hồ tiêu giảm nhẹ vào tháng 7, tăng trở lại vào tháng 8 và tháng 9 nhưng giảm trở lại vào giữa tháng 10. Hiện giá đang đứng bình quân ở mức 70.000 đồng/kg, so với cùng kỳ năm trước giá thu mua nội địa bình quân 9 tháng giảm 10%.
Việt Nam đã xuất khẩu hết sản lượng thu hoạch trong năm 2023, một phần xuất khẩu được lấy đi từ lượng nhập khẩu cũng như tồn kho từ năm trước. Dự kiến 3 tháng cuối năm, Việt Nam sẽ xuất khẩu khoảng 45.000 tấn đưa tổng lượng xuất khẩu cả năm 2023 ước đạt 250.000 tấn. Lượng tồn kho hồ tiêu năm 2023 chuyển sang năm 2024 sẽ thấp nhất trong nhiều năm trở lại đây.
Bà Hoàng Thị Liên - Chủ tịch Hiệp hội Hồ tiêu và cây gia vị Việt Nam - nhận định, mặc dù điều kiện thị trường khó khăn, trong đó, thị trường EU và Hoa Kỳ trầm lắng hơn so với thị trường Trung Quốc, nhưng 9 tháng đầu năm ngành hàng đã đạt thành tích xuất khẩu tốt, tăng về số lượng, tuy nhiên giảm về giá trị so với năm ngoái.
Dự báo trong 3 tháng tới xuất khẩu hồ tiêu sẽ phụ thuộc vào lượng hàng tồn kho từ các năm trước chuyển sang.
Bà Hoàng Thị Liên nhận định, bối cảnh suy thoái kinh tế, xung đột Nga - Ukraine, xung đột Israel - Palestine ảnh hưởng đến thị trường toàn cầu trong đó có yếu tố giá dầu và tình hình thương mại thế giới nói chung.
Nhiều quốc gia rơi vào tình trạng khan hiếm ngoại tệ. Việt Nam phụ thuộc vào thị trường xuất khẩu nên đã chứng kiến sự sụt giảm của các ngành hàng nói chung, và nhóm hàng gia vị cũng không phải là ngoại lệ.