Việc ăn quá nhiều thực phẩm giàu đạm, chất béo như thịt, giò chả, nem rán hay các món ăn nhiều đường gồm bánh mứt kẹo, nước ngọt...có thể dẫn đến đầy bụng, khó tiêu.
Đầy bụng, khó tiêu là tình trạng phổ biến và hoàn toàn bình thường. Một số thực phẩm chứa nhiều carbohydrate, thường góp phần tạo ra khí dư thừa khiến bụng bạn cảm thấy căng tức. Phân tử khác mà ở một số người, cơ thể không thể tiêu hóa được là gluten. Ngoài ra, thực phẩm chứa nhiều chất xơ cũng có thể gây ra khí dư thừa.
Các loại thực phẩm cần hạn chế
Bông cải xanh, bắp cải, cải xoăn: Các loại rau họ cải này chứa rafinose - một loại đường không tiêu hóa được cho đến khi vi khuẩn trong ruột lên men. Điều đó tạo ra khí và khiến bạn đầy hơi. Tuy nhiên, các loại thực phẩm này rất giàu chất dinh dưỡng, nhiều chất xơ, giúp bạn có hệ tiêu hóa khỏe mạnh hơn.
Vì vậy, bạn nên tiếp tục ăn các loại rau này, nhưng hạn chế khẩu phần, và nên chế biến dưới dạng hấp. Điều này không ngăn ngừa đầy hơi hoàn toàn nhưng giúp bạn dễ tiêu hóa chúng hơn.
Các loại đậu: Mặc dù giàu protein, các loại đậu như đậu nành, đậu Hà Lan,...cũng chứa đường và chất xơ mà cơ thể chúng ta không thể hấp thụ. Vì vậy, khi các loại đậu đến ruột già, vi khuẩn đường ruột sẽ tiêu hóa chúng. Quá trình này dẫn đến khí, có thể làm đầy bụng.
Sữa: Nếu cảm thấy đầy hơi sau khi ăn vài lát phô mai hoặc một bát ngũ cốc với sữa, điều này có nghĩa là cơ thể bạn thiếu các enzym cần thiết để phân hủy đường sữa (đường có trong các sản phẩm từ sữa). Khi điều đó xảy ra có thể khiến khí hình thành trong đường tiêu hóa, dẫn đến đầy hơi.
Táo: vốn là một trong những thực phẩm giàu chất xơ nhưng táo cũng chứa fructose và sorbitol, những loại đường có trong trái cây mà nhiều người không dung nạp được. Điều này dẫn đến đầy hơi và cảm giác đầy bụng, khó tiêu khó tránh khỏi. Các loại trái cây khác có thể gây đầy hơi là lê, đào và mận khô.
Thức ăn mặn: Natri có trong hầu hết loại thực phẩm chế biến và đóng gói, bao gồm súp, bánh mì và những loại thức ăn nhanh có vị mặn khác. Vì vậy, điều đó khiến cho việc đầy hơi khó tránh khỏi. Cách tốt nhất để giảm khó chịu là uống nhiều nước để đào thải muối ra ngoài.
Hành và tỏi: Hai loại thực phẩm này chứa nhiều chất xơ hòa tan được gọi là fructans. Cơ thể không tiêu hóa tốt thực phẩm có chứa fructans, dẫn đến một số vấn đề về tiêu hóa. Tương tự không dung nạp gluten, khi fructans lên men trong ruột, chúng hút nước vào ruột kết, gây đầy hơi và tiêu chảy.
Các thực phẩm nên ăn
Ngoài việc tránh một số loại thực phẩm nhất định, bạn có thể giúp kiểm soát chứng đầy hơi bằng cách ăn những thực phẩm giúp giảm viêm, giữ nước và cải thiện sức khỏe đường ruột.
Dưa chuột: Loại rau này có chứa quercetin, chất chống oxy hóa flavonoid giúp giảm sưng tấy. Dưa chuột có tác dụng ức chế hoạt động của các enzym gây viêm. Vì vậy, bạn có thể ăn sống hoặc uống nước ép dưa chuột.
Măng tây: Măng tây là siêu thực phẩm chống đầy hơi, giúp loại bỏ tất cả lượng nước dư thừa đó để giảm bớt sự khó chịu và đầy hơi. Thực phẩm này cũng chứa prebiotic, giúp hỗ trợ sự phát triển của vi khuẩn "tốt". Điều này giúp duy trì sự cân bằng lành mạnh trong hệ thống tiêu hóa để ngăn ngừa hoặc giảm khí. Cuối cùng, loại rau này chứa chất xơ hòa tan và không hòa tan, giúp tăng cường sức khỏe tiêu hóa tổng thể.
Cà rốt: Ngoài dưa chuột và măng tây, các loại rau khác không chứa nhiều carbohydrate bao gồm cà rốt. Tránh các loại rau có hàm lượng carbohydrate cao là chìa khóa để ăn uống lành mạnh đồng thời giảm đầy hơi, vì vậy, hãy thêm một ít cà rốt vào bữa ăn nhẹ hàng ngày của bạn.
Chuối: Thực phẩm giàu kali như chuối, bơ, kiwi, cam ngăn giữ nước bằng cách điều chỉnh nồng độ natri trong cơ thể do đó có thể giảm đầy hơi do muối. Chuối cũng chứa chất xơ hòa tan, có thể làm giảm hoặc ngăn ngừa táo bón - một trong những nguyên nhân gây đầy hơi.
Gừng: Gừng chứa enzym tiêu hóa zingibain, giúp hệ thống tiêu hóa phân hủy protein. Hợp chất này có khả năng giúp thức ăn được tiêu hóa dễ dàng hơn, giảm đầy hơi, khó tiêu hoặc táo bón. Nếu cảm thấy đầy hơi, có lẽ bạn không muốn ăn nữa - vì vậy, thay vào đó, hãy nhâm nhi trà gừng tự làm: Ngâm vài lát gừng thái lát trong cốc nước nóng trong 5-10 phút.
Củ nghệ: Củ nghệ thúc đẩy sức khỏe tiêu hóa, có thể làm giảm đau và viêm ở vùng bụng. Hợp chất curcumin tạo màu vàng cam sáng cho thảo mộc này, đồng thời cũng giúp cơ thể sản xuất mật. Điều đó quan trọng vì những người không sản xuất đủ lượng mật có thể bị đầy hơi, gây đầy bụng.
Triệu chứng chướng bụng, khó tiêu có thể trở nên trầm trọng hơn khi ta ăn uống không đúng cách. Theo đó, cần điều chỉnh lại thói quen ăn uống để có thể tận hưởng một kỳ nghỉ lễ lành mạnh, bạn có thể tham khảo một số lưu ý sau:
- Cố gắng nhai chậm, kỹ; khi nhai cần khép miệng lại để tránh nuốt thêm không khí, dễ gây đầy hơi.
- Chia nhỏ các bữa ăn, không nên ăn khuya hoặc nằm ngay sau khi ăn.
- Tránh các thực phẩm béo do chất béo làm chậm việc làm rỗng dạ dày.
- Tránh thức ăn còn quá nóng, chứa nhiều mùi vị, cay nồng, chua, đắng, vì chúng càng khiến đường tiêu hóa dễ bị kích thích hơn.
- Tránh uống quá nhiều rượu, bia cũng như thức uống có cồn nói chung, nước giải khát có gas.