 |
| Mai mực phơi khô sử dụng làm thuốc |
Đặc điểm của mai mực
Mai mực (còn được gọi với tên khác là ô tặc cốt, hải phiêu tiêu,..) có tên khoa học là Sepia esculenta Hoyle, Sepia andrean Steen-Strup.
Là loại dược liệu quý được lấy từ bộ phận mai của mực ván, mực cơm, mực ống hoặc mực nang khi phơi khô.
Ở nước ta, mực sinh sống nhiều ở vùng biển của tỉnh Khánh Hòa, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hà Tĩnh, Thanh Hóa và Nghệ An.
Các loại mực lấy nang này thường sống ở vùng nước có độ mặn cao, vùng đáy có cát pha bùn, nhất là vùng đáy hình lòng chảo lõm xuống giữa 2 cồn cát. Được khai thác nhiều nhất vào tháng 4 đến tháng 6 vì đây là khoảng thời gian mực vào gần bờ để sinh đẻ.
 |
| Hình ảnh mực nang |
Sau khi khai thác, mực được đem rửa sạch mổ lấy thịt. Sau đó mai mực sẽ được lấy ra khỏi thân, đem ngâm rửa cho hết mặn và phơi khô. Khi dùng dược liệu, nên cạo sạch vỏ cứng và tán nhỏ. Khi sử dụng làm dược liệu mai mực sẽ được cạo sạch vỏ cứng và tán nhỏ.
Thành phần hóa học: gồm vô cơ, bao gồm muối natri clorua, canxi photphat, canxi carbonate, chất keo và một số ít chất hữu cơ.
Theo nghiên cứu dược lý hiện đại, mai mực có một số tác dụng như trung hòa dịch vị dạ dày giúp làm giảm tình trạng ợ chua, ợ nóng, buồn nôn và nôn mửa sau khi ăn; Giảm kích thích ở niêm mạc dạ dày và giúp phục hồi các tế bào bị viêm loét; Ức chế kháng cholinergic, ức chế dẫn truyền thần kinh, ngăn chặn quá trình sản sinh axit dịch vị; Chất keo (pectin) có trong mai mực có thể tạo thành màng bảo vệ các ổ loét, hạn chế tình trạng xuất huyết dạ dày; Cầm máu.
Theo đông y: Có tác dụng chữa một số bệnh như mắt mờ, bế kinh, xích bạch đới, băng huyết, tai chảy mủ, loét dạ dày, ho lao lực, thừa nước chua.
 |
| Quá trình tách lấy mai mực |
Một số bài thuốc chữa bệnh sử dụng mai mực
Chữa viêm loét dạ dày, tá tràng và đại tiện táo
Chuẩn bị 40g mai mực,24g cam thảo, 12g bối mẫu. Đầu tiên sơ chế các vị, tán thành bột nhỏ. Sau đó trộn đều, mỗi lần dùng 10g đối với người lớn uống với nước ấm. Nên uống khi còn đói, trước bữa ăn.
Bài thuốc giảm táo bón và ợ hơi, ợ chua
Cần chuẩn bị 20g mai mực, 6g thổ bối mẫu, 12g cam thảo. Tán nhỏ các dược liệu, rây mịn. Nên dùng 2 lần/ ngày, mỗi lần 6g và uống trước bữa ăn 30 phút.
Chữa bệnh đau dạ dày
Các loại dược liệu cần có gồm bột mai mực, bột mịn kê nội kim, bột cam thảo, mỗi loại 4g và 4g bột gạo nếp rang. Tiến hành trộn đều các vị. Khi sử dụng lấy bột vừa trộn đều với 1 thìa cà phê. Dùng 2 lần/ngày, uống sau khi ăn no, và sử dụng trong một thời gian dài.
Trị chứng thổ huyết
Chuẩn bị mai mực tán nhuyễn. Sử dụng từ 1 – 2g uống với nước cơm hoặc nước sắc bạch cập (sắc 15 – 20g dược liệu này với 300ml nước). Sử dụng 4 – 5 lần/ngày cho đến khi khỏi.
Chữa tai chảy mủ
Lấy 2g mai mực, 0,4g xạ hương. Sau đó sơ chế, tán mịn các dược liệu, dùng tăm bông chấm bột thuốc và ngoáy nhẹ nhàng vào bên trong tai.
Trị chứng xuất huyết trĩ, đại tiện ra máu, băng huyết ở nữ giới
Chuẩn bị 16g mai mực, 4g cam thảo, 6g tông thán, 6g ngũ bội tử, 8g xuyến thảo, mẫu lệ, bạch truật, long cốt, địa du, bạch thược và hoàng kỳ mỗi thứ 12g. Đem sắc các vị uống hằng ngày.
Trị chảy máu do vết thương hở
 |
| Mai mực phơi khô sử dụng làm thuốc |
Lấy mai mực và phấn hoa tùng, mỗi thứ lượng bằng nhau. Sau đó nghiền thành bột, rây mịn. Thêm một ít băng phiến vào hỗn hợp bột, trộn đều và rắc lên vết thương. Sau đó, hãy buộc chặt để cầm máu.
Trị loét âm hộ
Chuẩn bị mai mực rồi đem thiêu tồn tính, trộn đều với lòng đỏ trứng gà, sau đó dùng hỗn dịch này thoa vào vết loét.
Một số lưu ý khi sử dụng mai mực
Nên tham khảo ý kiến bác sỹ điều trị trước khi sử dụng dược liệu mai mực, khi mua mai mực nên chọn mua tại những cơ sở uy tín, chất lượng.
Không dùng dược liệu mai mực cho người có da nhiệt và âm hư.
Dùng thuốc trong thời gian dài có thể gây táo bón. Nên trao đổi với bác sĩ để được chỉ định thuốc nhuận tràng, đồng thời cần ăn nhiều rau xanh và bổ sung đủ 2 lít nước/ ngày.
Sử dụng mai mực chữa đau dạ dày mang lại hiệu quả rất chậm, yêu cầu người bệnh phải kiên trì thực hiện trong thời gian dài mới đem lại hiệu quả như mong muốn. Hiệu quả phương pháp này mang lại còn tùy thuộc vào cơ địa và tình trạng bệnh của mỗi người.
Khi lựa chọn mai mực để điều trị bệnh, nên chọn những mai mực dày, có màu trắng như phấn và không gãy vỡ để mang lại hiệu quả tốt nhất. Tốt nhất nên sử dụng mai mực điều trị bệnh dưới dạng bột sẽ giúp cơ thể hấp thu dưỡng chất và mang lại hiệu quả điều trị tốt hơn dạng sắc.
