Vùng na Chi Lăng (Lạng Sơn) nổi tiếng bởi giống na dai núi đá thơm ngon nức tiếng cả nước, vài năm gần đây xuất hiện thêm 1 giống na mới cho trái "khổng lồ". Giống na này có tên là na thái cho trái có cân nặng trung bình từ 6 lạng đến hơn 1kg nên thu hút sự quan tâm của nhiều người. Điều đặc biệt giá của những trái na khủng này cũng đắt gấp 2 -3 giống na dai, na bở người dân trồng nhiều năm nay.
Người đầu tiên mang giống na này về trồng trên đất Chi Lăng là anh Phan Văn Hóa, thôn Quán Thanh, xã Chi Lăng, huyện Chi Lăng. Anh Hóa cho biết năm 2014 tình cờ xem 1 chương trình về phát triển nông nghiệp trên ti vi nên anh mới biết tới giống na Thái này. Nhìn qua chương trình thì thấy loại nay này cho trái rất to, nhìn thấy thích nên anh đã mua cây giống ở Viện cây trồng Trung Ương về trồng thử nghiệm. Giá cây giống cũng rơi vào 30.000/cây nên hồi đó tôi chỉ dám mua 50 cây về trồng trên đất thịt gần nhà.
Sau gần 4 năm trồng và chăm sóc, năm 2018 những cây na này cho những trái đầu tiên. Hầu hết, người dân trồng na ở đây đều cảm thấy lạ bởi giống na này cho trái rất to, mắt na mở to nhưng quả ra hơi méo dù gia đình anh Hóa cũng làm phương pháp thụ phấn giống như na dai.
Theo kinh nghiệm của anh Hóa thì giống na thái này rất kỵ đất không khô thoáng, hay ngập úng. Nếu không có hệ thống thoát nước tốt thì loại cây này rất dễ chết úng. Ban đầu anh Hóa trồng thử 50 cây, tuy nhiên do chưa có kinh nghiệm trong trồng và chăm sóc loại na này để vườn bị úng nước dẫn đến 25 cây giống bị chết.
Hiện tại vườn na thái nhà anh Hóa đang còn 25 gốc na cho thu hoạch. Theo anh Hóa thì nếu giống na dai, na bở trồng ở địa phương sau thu hoạch người trồng có từ 200.000-300.000/cây thì đối với giống na thái này anh Hóa thu trung bình 1 triệu/cây mỗi vụ.
Trung bình mỗi cây hiện anh để từ 10-12 trái để cho na phát triển tốt, quả to đều. Nếu để nhiều quả cây sẽ bị thiếu chất, quả còi và méo mó. Theo anh Hóa giống na này nhìn qua là thấy có sự khác biệt so với giống na dai. Giống na Thái có lá to gấp 2-3 lần lá na dai, cành vươn dài và dáng cây cao hơn giống na bản địa.
Năm ngoái vườn nhà anh Hóa cho thu hơn 2 tạ những trái na đầu tiên, anh bán với giá 130.000/kg. Na cắt xong các cơ quan ở huyện đặt mua gần hết, nhiều người tò mò muốn mua ăn thử cũng không còn.
Anh Hóa dự kiến năm nay 25 gốc na thái này cũng sẽ cho thu hoạch trên 2 tạ quả. Hiện tại vườn na mới bắt đầu chín anh Hóa đang tính bán với giá khởi điểm là 100.000/kg tuy nhiên cũng còn tùy thuộc vào thị trường.
Thường những trái na mắt mở căng là đã có thể thu hoạch. Loại na này khi chín có mùi thơm nhẹ, ăn ngọt nhưng ngọt vừa phải, không ngọt khé như giống na khác.
Anh Hóa cho biết thực chất giống na này không hề có hạt, tuy nhiên khi mang về trồng giữa vùng na dai, na bở (có hạt) quá trình thụ phấn có sự tác động nên na thái có hạt nhưng ít.
Nhận thấy hiệu quả kinh tế nên hiện gia đình anh Hóa đang mở rộng trồng thêm hơn 100 gốc na Thái này. Nhiều người dân quanh vùng cũng bắt đầu trồng thử . Chinh vì vậy nên anh Hóa cũng đang lo lắng vì sợ người dân trồng ồ ạt quá, sản lượng tăng lên thì sẽ khó khăn về khâu tiêu thụ. Tuy nhiên hiện tại anh đang rất hài lòng với giống na cho trái "khủng" này về hiệu quả kinh tế nó mang lại.
Theo Dân Việt
