Một thực phẩm được xem là không an toàn khi nó có chứa các tác nhân gây hại cho sức khỏe của người sử dụng. Các tác nhân đó gồm: Tồn dư các thuốc bảo vệ thực vật, hoá chất, phẩm màu độc hại, chất bảo quản, kim loại, kháng sinh cấm hoặc vượt quá giới hạn cho phép, thực phẩm biến chất, các độc tố tự nhiên trong thực phẩm hay cáctác nhân sinh học gây bệnh như vi khuẩn, vi rút, ký sinh trùng, nấm mốc…
Sử dụng thực phẩm không an toàn có thể gây ra những hậu quả khôn lường. Hậu quả sớm là ngộ độc cấp tính. Biểu hiện của ngộ độc cấp tính là các triệu chứng đường tiêu hóa như: Buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy; thường gặp do ăn phải thức ăn bị nhiễm các vi sinh vật gây bệnh hoặc thức ăn bị biến chất trong quá trình bảo quản, chế biến. Hoặc các triệu chứng thần kinh như: nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn, nôn, đau cơ, khó thở, rối loạn cảm giác, vận động thường doăn phải thức ăn nhiễm hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật hoặc chất độc tự nhiên có trong thực phẩm… Ngộ độc cấp tính thường xuất hiện trong vòng 4 đến 18 giờ sau ăn.Những trường hợp nặng có thể dẫn đến tử vong nếu không được cứu chữa kịp thời.
Sử dụng thực phẩm không an toàn sẽ gây ra những hậu quả không tốt đối với sức khỏe, đời sống (Ảnh minh họa)
Tuy nhiên, hiện nay có rất nhiều thực phẩm không gây hậu quả ngay nhưng tiềm ẩn hậu quả nặng nề cho người sử dụng,đó là các thực phẩm nhiễm chất độc hại dưới ngưỡng có thể gây ra các triệu chứng cấp tính, bán cấp tính, nhưng nếu sử dụng kéo dài liên tục hoặc không liên tụcsẽ tích lũy trong cơ thể, đến một thời điểm nào đó gây ra những bệnh lý nghiêm trọng như: Ung thư, rối loạn chức năng không rõ nguyên nhân, vô sinh, quái thai…Có thể kể đến đó là những thực phẩm có nhiễm chì, thủy ngân, asen, thuốc bảo vệ thực vật, các độc tố vi nấm như aflatoxin có trong ngô, đậu, lạc mốc...
Ngoài những hậu quả trực tiếp đối với sức khỏe người dùng, mất an toàn thực phẩm còn tác động xấu đến nhiều mặt khác của đời sống con người. Về kinh tế, thiệt hại chính do các bệnh gây ra từ thực phẩm đối với cá nhân gồm các chi phí khám bệnh, phục hồi sức khỏe, chi phí do phải chăm sóc người bệnh, sự mất thu nhập do phải nghỉ làm…
Đối với nhà sản xuất, kinh doanh, chế biến thực phẩm đó là những chi phí do phải thu hồi, lưu giữ sản phẩm, hủy hoặc loại bỏ sản phẩm, những thiệt hại do mất lợi nhuận do thông tin quảng cáo… và thiệt hại lớn nhất là mất lòng tin của người tiêu dùng. Ngoài ra còn có nhiều thiệt hại khác như phải điều tra, khảo sát, phân tích, kiểm tra độc hại, giải quyết hậu quả…
Hậu quả của thực phẩm không an toàn là rất nghiêm trọng và mỗi người dân cần nhận thức được: Chúng ta cần năng lượng, chất dinh dưỡng từ thực phẩm để duy trì sức khỏe, sự sống và sự phát triển của cơ thể, nhưng không có thực phẩm nào được coi là có giá trị dinh dưỡng và an toàn nếu nó có chứa các tác nhân độc hại cho sức khỏe.
Vì vậy, mỗi người dân hãy là những người tiêu dùng thông thái, quan tâm đến sức khỏe lâu dài; Nhà sản xuất kinh doanh, chế biến thực phẩm cần có lương tâm và trách nhiệm, có nhận thức đúng đắn về các nguy cơ mất an toàn vệ sinh thực phẩm từ đó làm ra và cung ứng những sản phẩm sạch cho người tiêu dùng, góp phần xây dựng sự an toàn cho xã hội và an ninh con người.
Yên Thư
