Đảm bảo phục vụ tốt nhất nhu cầu Nhân dân tại Triển lãm Thành tựu Đất nước Định hình thương hiệu du lịch xanh: Hướng tới tương lai bền vững Bảy món ăn đặc sản Hà Nội níu chân thực khách bốn phương |
Không những thế, nơi đây còn gắn liền với Lễ hội chùa Hương nổi tiếng lâu đời và hấp dẫn. Nhưng cũng vì vậy mà du lịch nơi đây chủ yếu gắn với lễ hội này, chỉ tập trung vào một khoảng thời gian nhất định trong năm, chưa thực sự phát huy hết tiềm lực vốn có.
![]() |
Du khách mùa lễ hội chùa Hương. |
Du lịch mùa lễ hội
Quần thể di tích danh thắng Hương Sơn, hay còn được biết đến với tên gọi chùa Hương, là điểm hành hương lâu đời tọa lạc tại xã Hương Sơn, Hà Nội.
Với sự kết hợp hài hòa giữa vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ cùng giá trị tâm linh sâu sắc, nơi đây không chỉ trở thành một trung tâm văn hóa, tôn giáo quan trọng mà còn là điểm đến du lịch tâm linh nổi tiếng, thu hút hàng triệu du khách và Phật tử ghé đến mỗi năm.
Điểm độc lạ của Hương Sơn chính là cảnh quan núi đá vôi, động Hương Tích kỳ vĩ và dòng suối Yến thơ mộng che lấp đi phần nào hệ thống chùa chiền cổ kính: chùa Thiên Trù, đền Trình Ngũ Nhạc, chùa Giải Oan, đền Cửa Võng,... Từ bến đò Yến Vĩ, du khách bắt đầu hành trình trên con suối Yến thơ mộng, ngắm nhìn cảnh sắc núi non trùng điệp soi bóng xuống mặt nước và thăm quan các hang động nơi đây.
Nói đến chùa Hương, chúng ta không thể nào không nhắc đến lễ hội cùng tên, một trong những lễ hội lớn nhất cả nước, với lượng khách đông đúc, nhộn nhịp, kéo dài trong 3 tháng đầu năm từ mùng 6 tháng Giêng đến hết tháng 3 Âm lịch. Điều này cũng đã đóng góp không nhỏ vào việc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
![]() |
Du khách thập phương nô nức đổ về chùa Hương dâng hương dự lễ. |
Tuy sở hữu tiềm năng du lịch là thế, nhưng chùa Hương vẫn còn gặp nhiều khó khăn, thử thách. Mùa lễ hội nơi đây thường xuyên rơi vào tình trạng chen lấn, ùn tắc giao thông, quá tải dịch vụ do lượng khách đông đúc.
Theo thống kê, tính đến hết ngày 5/3 năm nay, Hương Sơn đón gần 550 nghìn du khách thập phương. Trái lại, khi hết lễ, lượng khách từ tháng 3 đến hết tháng 7 cùng năm chỉ rơi vào khoảng hơn 300 nghìn lượt.
Đây là một sự chênh lệch tương đối lớn của một địa điểm du lịch trong các quãng thời gian của cùng một năm. Điều này đặt ra một bài toán hóc cho chính quyền địa phương, yêu cầu sớm tìm ra một giải pháp để cải thiện tình trạng kể trên cũng như xây dựng du lịch Hương Sơn đồng đều, bền vững quanh năm.
Liệu có giải pháp nào triệt để?
6 năm sau khi quần thể chùa Hương được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt, vào năm 2023, Chính phủ nước ta đã phê duyệt nhiệm vụ lập Quy hoạch bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử và danh thắng Hương Sơn.
Không những thế, điều kiện tự nhiên phù hợp cũng giúp nơi đây phát triển kinh tế nông nghiệp với các loại cây đặc trưng như: củ mài, cây mơ,...
Sau sáp nhập, Đại hội Đảng bộ xã Hương Sơn mới lần thứ nhất, nhiệm kỳ 2025 - 2030 đã đề ra nhiệm vụ thúc đẩy du lịch đi cùng dịch vụ trên địa bàn xã, tập trung phát triển xoay quanh quần thể di tích Hương Sơn.
Hội nghị khảo sát, xúc tiến kết nối du lịch chùa Hương diễn ra vào ngày 22/8 do Sở Du lịch Hà Nội, Câu lạc bộ Lữ hành UNESCO Hà Nội (HUTC) phối hợp cùng chính quyền địa phương tổ chức đã có nhiều đề xuất được đưa ra nhằm mục đích cân bằng du lịch, nâng cao lượng du khách thăm quan chùa Hương ngoài mùa lễ hội.
Tại Hội nghị, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội đồng nhân dân xã Hương Sơn, ô Trần Đức Hải đã nhấn mạnh tầm quan trọng của quần thể di tích chùa Hương trong phát triển du lịch của thành phố.
Đồng thời, ông cũng thể hiện mong muốn sự góp sức từ các doanh nghiệp lữ hành để cùng đưa ra biện pháp giải quyết tình trạng vắng khách ngoài mùa lễ tại đây. Cùng với đó, Phó Chủ tịch UBND xã Hương Sơn, ông Vương Trọng Đạo cũng đặt ra vấn đề về giao thông, sản phẩm du lịch cũng như công tác quảng bá.
![]() |
Ông Trần Đức Hải phát biểu tại Hội nghị |
Để khắc phục, ông Trần Trung Hiếu, Phó Giám đốc Sở Du lịch Hà Nội cho rằng: “Chúng ta cần bổ sung du lịch đêm, du lịch làng nghề, gắn tâm linh với văn hóa - sinh thái. Đồng thời, phải nâng chất lượng dịch vụ từ đội ngũ chèo đò, bảo vệ đến nhân sự quản lý. Hình ảnh điểm đến phải được chuyên nghiệp hóa, gắn với chuyển đổi số để phù hợp nhiều nhóm khách khác nhau”.
Bên cạnh đó, ông Hiếu cũng khẳng định rằng, Sở Du lịch thành phố sẽ luôn đồng hành cùng địa phương trong việc quảng bá hình ảnh, đào tạo nguồn nhân lực, nâng cao nền tảng giúp phát triển du lịch Hương Sơn lâu dài.
Ông Bùi Nghiêm, Giám đốc Go Asia Travel, chỉ ra điểm mạnh thu hút khách quốc tế của chùa Hương nằm ở vẻ đẹp cổ kính của nơi đây cũng như cảnh quan thiên nhiên kì vĩ, nhưng cùng với đó, tình trạng đòi tiền tip và sự bất cập về giá vé vẫn còn diễn ra. Giải pháp cho vấn đề này, ông nói: “Cần có đường dây nóng để hỗ trợ kịp thời.”
Ngoài ra, Giám đốc Asian Travel, ông Phạm Tiến Dũng nêu rằng chi phí dịch vụ mùa lễ hội và ngoài mùa lễ hội đang mất cân bằng, vấn đề vệ sinh môi trường cũng chưa đảm bảo. Ông thẳng thắn: “Nếu không cải thiện, khó giữ chân khách. Cần thêm cơ sở dịch vụ với giá hợp lý và niêm yết công khai”.
Chưa dừng lại ở đó, Giám đốc S Travel, ông Nguyễn Hồng Thắng lại khẳng định lợi thế, tiềm năng của Suối Yến, đề nghị phát triển thêm các loại hình du lịch giải trí xoay quanh địa điểm này cũng như du lịch trải nghiệm các làng nghề vốn có.
Tương tự, ông Đoàn Ngọc Tùng, Giám đốc MTV Travel cũng cho rằng nên thay mái tôn bằng mái tre của những ngôi nhà dọc Suối Yến để tạo các địa điểm check-in. Ông cũng đặt sự quan tâm vào đặc sản vịt cỏ Vân Đình kết hợp cùng homestay nghỉ dưỡng, tập trung phục vụ cho du khách nội địa.
Trong khi đó, ông Vũ Văn Tuyên, Giám đốc Travelogy đưa ra cái nhìn bao quát hơn: “Hương Sơn không thể chỉ dừng ở du lịch tâm linh. Với núi đá vôi, thung lũng thơ mộng, tín ngưỡng thờ Mẫu, nghề gốm… địa phương hoàn toàn có thể tạo sản phẩm khác biệt. Show diễn đặc sắc, sản phẩm nông nghiệp gắn trải nghiệm check-in sẽ giúp du khách lưu lại nhiều kỷ niệm”.
Hội nghị đã đưa ra nhiều giải pháp mang tính sách lược, chiến lược nhưng không kém phần thiết thực để góp phần phát triển du lịch Hương Sơn một cách toàn diện.
Cuối Hội nghị, ông Trần Đức Hải lần nữa bày tỏ: “Định hướng phát triển du lịch Hương Sơn xoay quanh ba yếu tố then chốt: An toàn - Thân thiện - Chất lượng với mục đích để Hương Sơn không chỉ rộn ràng mùa lễ hội, mà sẽ trở thành điểm đến hấp dẫn bốn mùa của Hà Nội”.