| Mâm cỗ Tết Độc lập: Hương vị văn hóa ba miền Gỏi cá mè Quan Sơn: Tinh hoa ẩm thực từ "vịnh Hạ Long trên cạn" của Hà Nội Xôi ngũ sắc – hương vị văn hóa đặc trưng của người Tày ở Tuyên Quang |
Cốm làng Vòng – Hương vị tinh khiết của mùa thu
Nhắc đến mùa thu Hà Nội là nhắc đến cốm – món quà của đất trời kết tinh từ những hạt lúa non mướt xanh. Cốm làng Vòng (phường Cầu Giấy) từ lâu đã trở thành biểu tượng ẩm thực gắn liền với vẻ đẹp thanh tao của Thủ đô.
 |
| Nhắc đến mùa thu Hà Nội là nhắc đến cốm – món quà của đất trời kết tinh từ những hạt lúa non mướt xanh. |
Cốm được làm thủ công từ giống nếp cái hoa vàng, qua nhiều công đoạn tỉ mỉ: rang, giã, sàng, sẩy… để cho ra đời những hạt cốm dẻo thơm, mang màu xanh mướt, vị ngọt nhẹ và hương thơm thoảng mùi lá sen. Người Hà Nội thường ăn cốm với chuối tiêu chín trứng cuốc, hoặc dùng cốm để làm bánh cốm, chả cốm, chè cốm… mỗi món lại mang một nét duyên riêng.
Mỗi độ thu về, mùi cốm mới lan tỏa trên các góc phố như một dấu hiệu báo mùa, là thức quà đầy tinh tế không chỉ để thưởng thức mà còn để mang về làm quà cho người thân phương xa.
Phở – Linh hồn của ẩm thực đất Hà thành
Không một danh sách đặc sản Hà Nội nào có thể thiếu phở – món ăn đã làm nên tên tuổi của ẩm thực Việt Nam trên bản đồ thế giới. Người Hà Nội ăn phở vào bất cứ thời điểm nào trong ngày, nhưng có lẽ ngon nhất vẫn là khi sáng sớm, trong cái se lạnh của tiết thu hay đầu đông.
Phở Hà Nội nổi bật với nước dùng trong, ngọt thanh được ninh từ xương bò trong nhiều giờ, kết hợp cùng các loại thảo mộc như quế, hồi, gừng nướng. Bánh phở mềm, dai vừa phải; thịt bò hoặc gà thái mỏng, chan nước nóng và ăn kèm rau thơm, tương ớt, giấm tỏi tạo nên hương vị hài hòa.
Một số địa chỉ phở nổi tiếng tại Hà Nội có thể kể đến như: phở Thìn Lò Đúc, phở Bát Đàn, phở Sướng, phở Lý Quốc Sư… Mỗi quán lại giữ cho mình một bí quyết riêng, nhưng điểm chung là chất Hà Nội không lẫn vào đâu được.
Bún chả – Món ăn “quốc dân” của người Hà Nội
Bún chả có thể không cầu kỳ như phở, nhưng lại là món ăn khiến người ta dễ nghiện ngay từ lần đầu thưởng thức. Những miếng chả viên tròn, chả miếng mỏng được nướng xém cạnh trên than hoa, tỏa mùi thơm lừng, sau đó chan ngập trong bát nước mắm pha chua ngọt vừa vặn, ăn cùng bún tươi và rau sống.
Món ăn tưởng chừng đơn giản này lại từng khiến cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama mê mẩn trong chuyến công du năm 2016, khi ông cùng đầu bếp Anthony Bourdain thưởng thức bún chả tại phố Lê Văn Hưu.
Ngày nay, bún chả xuất hiện ở khắp nơi, nhưng chỉ ở Hà Nội, người ta mới cảm nhận trọn vẹn cái hồn dân dã mà đầy tinh tế của món ăn này.
 |
| Bún chả có thể không cầu kỳ, nhưng lại là món ăn khiến người ta dễ nghiện ngay từ lần đầu thưởng thức. |
Chả cá Lã Vọng – Hương vị trăm năm đất kinh kỳ
Xuất hiện từ cuối thế kỷ XIX, chả cá Lã Vọng không chỉ là món ăn, mà còn là một phần ký ức của nhiều thế hệ người Hà Nội. Món chả được làm từ cá lăng hoặc cá quả, cắt khúc, ướp nghệ và gia vị đặc trưng rồi nướng sơ trên than, sau đó xào cùng thì là, hành lá, mỡ nóng trên chảo đồng ngay tại bàn ăn.
Khi ăn, thực khách trộn chả cá cùng bún rối, lạc rang, mắm tôm pha chanh ớt và rau thơm. Sự hòa quyện giữa vị béo ngậy, thơm nồng và chút đậm đà của mắm tôm tạo nên một trải nghiệm khó quên.
Chả cá Lã Vọng nổi danh đến mức tên quán gốc tại phố Chả Cá cũng trở thành tên món. Dù ngày nay có nhiều biến tấu hiện đại, nhưng chả cá kiểu truyền thống vẫn giữ vị trí đặc biệt trong lòng người Hà Nội.
Chả rươi – Đặc sản “hiếm có khó tìm” mùa thu
Rươi là món ăn theo mùa, chỉ xuất hiện trong khoảng tháng 9 – 11 âm lịch, khi trời trở lạnh. Rươi sống chủ yếu ở vùng nước lợ, nên để có được mẻ rươi tươi ngon, người dân phải dậy từ sáng sớm để thu bắt.
Chả rươi được làm từ rươi tươi trộn với trứng gà, thịt lợn xay, thì là, vỏ quýt, hành hoa… rồi chiên vàng. Mùi vỏ quýt thơm dịu kết hợp cùng độ béo của rươi, độ mềm ngậy của trứng tạo nên món ăn vừa lạ vừa quyến rũ.
Tại Hà Nội, chả rươi nổi tiếng nhất ở phố Ô Quan Chưởng, Hàng Chiếu và chợ Đồng Xuân. Giá thành không rẻ, nhưng nhiều người vẫn sẵn sàng chờ đợi để được nếm món ngon “của hiếm” này mỗi độ thu về.
Bánh cốm – Quà tặng ngọt ngào mang hương sắc Hà thành
Nếu cốm là món quà của mùa thu, thì bánh cốm lại là món quà vĩnh cửu mang theo hương vị Hà Nội. Bánh được làm từ cốm tươi giã nhuyễn, bọc bên trong là nhân đậu xanh xào đường, tạo nên lớp vỏ dẻo dai, lớp nhân ngọt bùi, kết hợp hoàn hảo.
Bánh cốm thường xuất hiện trong các dịp lễ, cưới hỏi, hoặc làm quà tặng cho du khách. Một chiếc bánh nhỏ nhắn, gói trong lá chuối và giấy bóng kính, không chỉ ngon mà còn mang giá trị văn hóa sâu sắc.
 |
| Nếu cốm là món quà của mùa thu. |
Một số thương hiệu bánh cốm lâu đời có thể kể đến là Nguyên Ninh (Hàng Than), Đỗ Thọ, Bảo Minh… Mỗi nơi lại giữ riêng cho mình bí quyết gia truyền, nhưng điểm chung vẫn là hương vị ngọt thanh, không gắt và đầy tinh tế.
Cà phê trứng – “Viên ngọc lạ” của ẩm thực Hà Nội
Cà phê trứng là một trong những sáng tạo độc đáo của người Hà Nội trong thời kỳ bao cấp. Thay vì sữa, người ta dùng lòng đỏ trứng gà đánh bông với đường, sau đó đổ lên trên ly cà phê nóng đậm đặc, tạo nên hai lớp màu đối lập mà hương vị thì quyến rũ khó tả.
Uống cà phê trứng không vội. Người Hà Nội nhâm nhi từng ngụm nhỏ, để vị đắng của cà phê hòa quyện với vị béo ngậy, thơm nồng của trứng, tạo nên cảm giác ấm áp và dễ chịu, đặc biệt trong tiết trời thu se lạnh.
Những quán cà phê trứng nổi tiếng như Giảng (Nguyễn Hữu Huân), Đinh (đối diện hồ Gươm), hay Café Phố Cổ đều trở thành điểm đến quen thuộc của du khách trong và ngoài nước.
Ẩm thực Hà Nội là một bản hòa ca của đất trời, con người và văn hóa. Mỗi món ăn không chỉ ngon miệng mà còn ẩn chứa câu chuyện lịch sử, truyền thống và cả tâm hồn người Hà Thành. Bảy đặc sản kể trên chỉ là một phần nhỏ trong kho tàng ẩm thực phong phú của Thủ đô. Nhưng chắc chắn, chỉ cần một lần thưởng thức, bạn sẽ mang theo hương vị ấy trong trái tim – như một phần ký ức không thể nào quên về Hà Nội ngàn năm văn hiến.
