Tré Bình Định là một món ăn đặc sản nổi tiếng |
Nhắc đến ẩm thực Bình Định, người ta thường nhớ ngay đến các đặc sản như chả cá Quy Nhơn, gỏi cá chình, mắm nhum Mỹ An, gié bò Tây Sơn, bánh ít lá gai,… Tuy nhiên, nơi đây còn có một món ăn tuy dân dã nhưng không kém phần nổi tiếng, hút khách thưởng thức. Đó chính là tré.
Tré Bình Định là một món ăn vô cùng độc đáo, lạ miệng ở đất võ Bình Định. Để làm tré ngon và chuẩn vị, người địa phương phải chọn loại thịt heo tươi, sạch. Thịt và da được cạo bỏ hết lông, rửa sạch rồi hấp chín trong một giờ. Riêng phần thịt nạc được chiên tới khi vàng đều, thái thành các lát mỏng. Sau đó, phần tai, thịt ba chỉ, thịt mông được cắt thành miếng vuông và thái nhuyễn. Bì heo cũng được cán mỏng và thái sợi đều tay.
Đem các nguyên liệu đã chín trộn đều với mì chính, đường, nước mắm, muối, hạt mè, tỏi,... theo tỉ lệ thích hợp, đặc biệt không thể thiếu riềng. Riềng phải chọn củ không quá già hoặc quá non, sau đó cạo vỏ, loại bỏ đất cát rồi rửa sạch, thái sợi chỉ.
Chờ hỗn hợp thịt ngấm gia vị, người ta bắt đầu gói tré trong lá chuối hoặc lá ổi già vừa tới để món ăn có mùi thơm, hương vị đặc trưng, đồng thời giảm bớt độ ngấy của thịt heo khi thưởng thức.
Không chỉ tỉ mỉ trong khâu chế biến, món tré Bình Định còn tạo điểm nhấn bằng hình thức đẹp mắt bên ngoài. Món ăn được bọc bằng rơm khô, tuyển chọn từ những sợi suôn óng của thân cây lúa.
Công đoạn gói tré cũng rất quan trọng, đòi hỏi sự kỳ công, khéo léo của người làm. Tré Bình Định phải được gói trong lá ổi, bọc thêm lớp nilon. Sau đó lấy một nắm rơm, cột chặt một đầu, để rơm xòe đều rồi đặt gói tré vào giữa sao cho các sợi rơm phủ đều bên ngoài.
Tiếp đến, người ta cuộn rơm lại, cột dây bên ngoài bằng lạt tre hay dây nhựa rồi túm chặt buộc đầu còn lại. Dùng kéo cắt rơm thừa sao cho 2 đầu tré dài bằng nhau, đảm bảo tính thẩm mỹ cho món ăn.
Người dân “đất võ” thường kết nhiều cây tré lại thành chùm để treo trên gian bếp. Tré được lên men tự nhiên, sau 2-3 ngày thì chín, bắt đầu có vị chua nhè nhẹ và dậy mùi thơm nồng của riềng, tỏi.
Các nguyên liệu làm món tré Bình Định. Ảnh: Hoàng Quỳnh Sa |
Món tré Bình Định đã có từ rất lâu nhưng cho đến ngày nay chưa có một tài liệu nào ghi chép cụ thể nào về nguồn gốc xuất hiện của tré.
Ngay cả người dân ở Bình Định cũng không biết liệu tré có từ bao giờ mà chỉ biết rằng nó đã trở thành món ăn không thể thiếu trên mâm cỗ của mọi nhà và trong các cuộc nhậu vào các các dịp lễ, tết để tiếp đãi khách gần xa.
Đặc sản tré ngon đến thế, nhưng để thưởng thức sao cho ngon thì cần phải biết cách ăn như thế nào để vị tré được trọn vẹn và đầy đủ nhất. Cách thưởng thức tré không có điểm khác biệt giữa các vùng miền mà phụ thuộc theo sở thích của mỗi người.
Ở miền trung thường dùng tré kèm với một ít tỏi muối chua, ăn như món khai vị ở các bữa tiệc. Hoặc dùng tré ăn kèm với bánh đa và một số loại rau sống (dưa leo, đu đủ bào, chuối chát,...) rồi chấm với nước mắm tỏi ớt hoặc tương ớt.
Món tré dễ ngây nghiện |
Khi bạn dùng tré ở Bình Định thì chẳng thể nào bỏ qua với việc nhâm nhi tré cùng với chai rượu Bầu Đá trong veo có chút hương vị cay nồng ở các bàn nhậu. Cách thưởng thức này sẽ khiến bạn nhớ mãi hương vị độc đáo mỗi khi nhắc đến tré Bình Định.
Tré Bình Định được bán với giá dao động từ 35.000 – 50.000 đồng/chiếc tùy kích thước. Hiện tré cũng được vận chuyển tới nhiều tỉnh thành khắp cả nước, đáp ứng nhu cầu thưởng thức đặc sản của thực khách thập phương.
Từ món ăn dân dã, tré ngày càng trở nên phổ biến và được ưa chuộng. Tré thường xuất hiện trong mâm cơm của các gia đình Bình Định, đặc biệt khi có cỗ tiệc hoặc vào dịp lễ, Tết để chiêu đãi khách quý.