| Cá nướng sông Đà - một lần nếm thử là khó lòng quên Cá bống sông Trà - món quà quý giá từ thiên nhiên Mang du lịch, ẩm thực, làng nghề Việt Nam đến châu Âu |
Khi đặt chân đến Bình Định – vùng đất võ vang danh một thời, du khách không chỉ bị mê hoặc bởi vẻ đẹp thiên nhiên hoang sơ mà còn có dịp thưởng thức một trong những đặc sản nức tiếng nơi đây: cá chình. Được ví như “lộc trời ban tặng”, cá chình Bình Định đặc biệt là chình mun sống ở đầm Trà Ổ nổi bật với thớ thịt săn chắc, thơm ngon cùng hàm lượng dinh dưỡng dồi dào.
Loài cá này sinh trưởng ở vùng nước lợ ven sông, thịt ngọt, dai, ít xương, từ lâu đã được xem là món ăn quý, từng hiện diện trong các bữa tiệc cung đình. Ngày nay, cá chình không chỉ giữ vững vị thế là một đặc sản địa phương mà còn chinh phục khẩu vị của nhiều thực khách gần xa.
 |
| Cá chình không chỉ giữ vững vị thế là một đặc sản Bình Định mà còn chinh phục khẩu vị của nhiều thực khách gần xa. |
Cá chình có thể được chế biến thành nhiều món ngon hấp dẫn, nhưng món gỏi cá chình vẫn luôn là lựa chọn hàng đầu, được cả người dân bản xứ lẫn du khách đặc biệt ưa chuộng.
Gỏi cá chình là một trong những món ăn đặc sắc, mang đậm dấu ấn ẩm thực của Bình Định. Khi thưởng thức, người ta thường ăn kèm với bánh đa nướng hoặc bánh gạo đã làm mềm, cuốn cùng các loại rau sống tươi xanh rồi chấm với chút mắm gừng cay nồng. Vị ngọt thanh của cá quyện cùng hương thơm của rau và vị đậm đà của nước chấm sẽ mang đến cho thực khách một trải nghiệm ẩm thực độc đáo, đậm chất “xứ Nẫu”.
Không chỉ là món ăn chơi, gỏi cá chình còn được xem là “mồi nhậu” trứ danh của người Bình Định. Món này cũng góp phần làm nên bản sắc riêng của ẩm thực miền Trung và thường xuất hiện trong thực đơn của nhiều nhà hàng chuyên về đặc sản Trung Bộ. Để tăng tính thẩm mỹ và sự tinh tế, món gỏi thường được trình bày trên đĩa thủy tinh trong suốt, điểm xuyết bằng rau củ tỉa hoa bắt mắt.
Cá chình ở Bình Định chủ yếu có hai loại: chình bông và chình mun. Chình bông có thân hình nhỏ hơn, da sáng màu và nổi bật với nhiều đốm sẫm, trong khi đó chình mun lại sở hữu lớp da đen tuyền, bóng mượt. Cả hai đều là nguồn thực phẩm giàu giá trị, được cung cấp thường xuyên cho các quán ăn, nhà hàng trong và ngoài tỉnh. Mùa thu hoạch rộ nhất là vào mùa hè khô ráo, khi các ao đầm được tát cạn để dễ dàng đánh bắt.
Sau khi mua được cá chình tươi sống, người chế biến sẽ tiến hành sơ chế ngay để giữ được độ tươi ngon của cá. Trước tiên, cá được nhúng nhanh vào nước sôi nhằm làm bong lớp nhớt bên ngoài, sau đó dùng dao sắc nạo sạch lớp bùn dính trên da. Bước tiếp theo là dùng dao thật bén để lạng lấy từng thớ thịt cá — công đoạn này đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm, bởi người làm phải lạng dọc theo thân cá, từ đầu đến đuôi một cách đều tay. Nếu cắt quá to hoặc quá nhỏ, miếng thịt sẽ khó đạt độ đều và đẹp khi trộn gỏi.
 |
| Gỏi cá chình không chỉ là món ăn bữa cơm quê hằng ngày, mà còn là món đặc sản thường hiện diện trong những dịp lễ tết. |
Thịt cá sau khi được lọc ra sẽ được ngâm vào nước phèn chua khoảng 15 phút để khử mùi tanh và giúp thịt săn lại. Sau khi ngâm, cá được vớt ra, để ráo nước rồi tiếp tục làm tái bằng nước cốt chanh tươi. Khi thịt cá đã chuyển màu trắng đục, người ta sẽ cho thêm nước mắm loại ngon, đậu phộng rang giã dập, chuối chát thái mỏng, chút bột ngọt, ớt tươi và đặc biệt không thể thiếu các loại rau thơm đặc trưng. Tất cả nguyên liệu được trộn đều tay đến khi hòa quyện.
Trong suốt quá trình trộn gỏi, người làm phải thật tinh tế, nêm nếm sao cho vừa vị, đảm bảo món ăn hài hòa, không quá mặn, không quá nhạt, đồng thời giữ cho thịt cá không bị vỡ vụn, giữ nguyên độ dai và đẹp mắt của từng miếng.
Điều làm nên nét đặc trưng khó quên của gỏi cá chình Bình Định chính là sự phối hợp tinh tế giữa các loại gia vị và rau sống. Thịt cá sau khi được sơ chế kỹ lưỡng sẽ được trộn cùng đậu phộng rang giòn, chuối chát thái mỏng, khế chua, và một loạt các loại rau thơm như rau răm, húng quế, ngò rí. Tất cả được thấm đều trong nước mắm pha chua ngọt, thêm chút tỏi băm và ớt tươi để tạo nên hương vị hài hòa giữa chua, cay, mặn, ngọt – vừa đậm đà vừa quyến rũ.
Món ăn càng hấp dẫn hơn khi dùng kèm với bánh tráng nướng giòn rụm. Vị ngọt của cá chình hòa cùng vị chua của khế, vị chát nhẹ của chuối, cái cay nồng của ớt và hương thơm đặc trưng của các loại rau sống – tất cả tạo nên một bản hòa tấu hương vị đầy cuốn hút trong từng miếng gỏi.
Gỏi cá chình không chỉ là món ăn dân dã, gắn liền với bữa cơm quê hằng ngày, mà còn là món đặc sản thường hiện diện trong những dịp lễ tết, cỗ bàn của người dân Bình Định. Một món ăn mang đậm hồn quê, nhưng cũng đủ tinh tế để chinh phục thực khách gần xa.
Nếu bạn có dịp du lịch, hãy ghé qua huyện Phù Mỹ, đặc biệt là khu vực đầm Trà Ổ, đừng quên ghé những quán ăn ven đầm để thưởng thức món gỏi cá chình tươi rói, vừa đánh bắt.
 Món xôi độc lạ chỉ có vào tháng hai âm lịch ở Ninh Bình |
 Đến Bắc Giang thưởng thức bánh đúc Đồng Quan - món quà quê đậm đà |
 Đặc sản Phú Thọ không thể bỏ qua khi đến Đền Hùng |
