Món ăn bài thuốc trị cảm cúm trứ danh trong y học cổ truyền Một số bài thuốc quý từ mấm Linh Chi Sức khỏe: Phát hiện, xử trí sớm bệnh sốt xuất huyết |
Bệnh sốt xuất huyết chia làm 4 độ theo mức độ nặng nhẹ của bệnh |
Trong điều trị bệnh sốt xuất huyết, điều quan trọng nhất là cần phát hiện dấu hiệu tiền sốc (độ III), để có thể xử trí kịp thời bằng hồi sức nội khoa y học hiện đại nhằm giảm tỷ lệ tử vong. Khi chưa có dấu hiệu tiền sốc (tương ứng với độ I và độ II), điều trị đơn thuần bằng Y học cổ truyền có hiệu quả tốt.
Theo Y học cổ truyền, bệnh sốt xuất huyết được xếp vào nhóm Ôn bệnh. Nguyên nhân chủ yếu là do nhiệt tà xâm phạm vào phần Vệ, Khí, Dinh, Huyết.
Nguyên tắc điều trị cơ bản của Y học cổ truyền đối với bệnh sốt xuất huyết là thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, chỉ huyết. Thanh nhiệt giải độc để loại trừ nguyên nhân gây bệnh là nhiệt độc, lương huyết chỉ huyết để làm mát huyết, đưa huyết về trạng thái bình thường và để cầm máu. Bạn đọc có thể tham khảo một số bài thuốc được đông y điều trị sốt xuất huyết theo từng mức độ, dưới đấy.
Trường hợp bệnh nhân mới chỉ có sốt cao (chưa có xuất huyết) tương đương với độ I theo phân độ của Y học hiện đại. Pháp điều trị là: Sơ biểu, thanh nhiệt, giải độc. Sử dụng bài thuốc Tang cúc ẩm gia giảm với các vị thuốc sau: Lá dâu 12g; Cát cánh 6g; Cúc hoa 12g; Mạch môn 8g; Kim ngân hoa 12g; Hoàng cầm 8g; Liên kiều 12g; Quả dành dành 8g; Bạc hà 6g. Sắc ngày 1 thang, chia uống 2 -3 lần trong ngày, uống khi thuốc còn ấm.
Bài thuốc Tang cúc ẩm |
Trường hợp bệnh nhân đã có xuất huyết, sử dụng pháp điều trị là: Thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, chỉ huyết. Có thể sử dụng một trong hai bài thuốc sau:
Bài thuốc tham khảo số 1 với các vị thuốc sau: Cỏ nhọ nồi (sao vàng) 20g; Cối xay (sao vàng) 12g; Rễ cỏ tranh 20g; Sài đất 20g; Kim ngân 12g; Hạ khô thảo (sao qua) 12g (Nếu không có hạ khô thảo có thể thay bằng bồ công anh 12g); Hòe hoa 10g; Gừng tươi 3 lát. Một số vị thuốc nam điều trị sốt xuất huyết có thể dùng tươi như là: Cỏ nhọ nồi, cối xay, rễ cỏ tranh. Cách dùng, cho 600 ml nước sạch cùng với 1 thang thuốc vào ấm, đun sôi 30 phút, để ấm, chia uống ngày 3 lần.
Thuốc nam hỗ trợ điều trị sốt xuất huyết |
Bài thuốc nam điều trị sốt xuất huyết gồm có: Rễ cỏ tranh 8g (Có thể thay thế bằng: Râu ngô, râu mèo, mã đề, rễ thơm-dứa); Rau má 8g (Có thể thay thế bằng: Rau đắng lá lớn, tinh tre, khổ qua); Lá muồng trâu 4g (Có thể thay thế bằng: Vỏ cây dại, lá mơ lông); Cỏ mần trầu 8g (Có thể thay thế bằng: Lá dâu tằm, kim ngân hoa, rau sam); Ké đầu ngựa 4g, cam thảo nam 4g, gừng 2g (Có thể thay thế bằng: Củ riềng, vỏ bưởi, vỏ phật thủ); Củ sả 4g; Trần bì 4g.
Sắc ngày 1 thang, chia uống 2-3 lần trong ngày, nên uống khi thuốc còn ấm.
Liều lượng thuốc đông y điều trị sốt xuất huyết cho trẻ em:
- Trẻ em từ 6 - 14 tuổi: Sử dụng với 1/2 liều người lớn.
- Trẻ em 15 tuổi trở lên: Sử dụng bằng liều người lớn.
- Trẻ còn bú mẹ đến 5 tuổi nên chuyển sang truyền nhiễm nhi để được điều trị phù hợp.
Khi bệnh thuyên giảm, để nâng cao thể trạng, phục hồi sức khỏe nhanh chóng, bệnh nhân có thể sử dụng thêm các thuốc Y học cổ truyền có tác dụng bổ khí huyết, bổ âm.
Nếu bệnh nhân có biểu hiện mệt mỏi nhiều, ăn kém, không muốn ăn, có thể sử dụng bài thuốc Bổ trung ích khí thang, gồm có: Đảng sâm 16g; Thăng ma 08g; Bạch truật 12g; Cam thảo 06g; Trần bì 08g; Đương quy 12g; Hoàng kỳ 12g; Sài hồ 10g. Sắc ngày 1 thang, chia uống 2-3 lần trong ngày, uống khi thuốc còn ấm.
Lưu ý khi điều trị sốt xuất huyết bằng Y học cổ truyền
Điều trị sốt xuất huyết bằng Y học cổ truyền có hiệu quả cao ở giai đoạn đầu của bệnh, tương ứng với mức độ I và độ II theo cách phân loại của y học hiện đại. Điều trị giúp hạn chế bệnh chuyển nặng và giúp bệnh nhân hồi phục sức khỏe nhanh hơn.
Mặc dù bệnh sốt xuất huyết đa phần có thể tự khỏi nhưng vẫn có một tỷ lệ nhỏ có khả năng chuyển nặng. Tuy nhiên người bệnh thường không có chuyên môn nên rất khó để phân biệt dấu hiệu trở nặng. Trong khi bệnh lại chuyển biến nhanh, nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì có thể gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khỏe, thậm chí là tử vong.
Ngoài ra, do triệu chứng ban đầu của bệnh sốt xuất huyết khá giống với triệu chứng nhiễm COVID-19 hiện nay. Vì vậy mọi người càng phải đặc biệt chú ý, không nên chủ quan khi có các dấu hiệu của bệnh. Nếu không phân biệt được các dấu hiệu trở nặng, người bệnh hoặc nghi mắc bệnh nên đến các cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị.
* Những thông tin trên chỉ mang tính chất tham khảo, trước khi áp dụng bất kỳ bài thuốc nào người bệnh nên tham vấn ý kiến bác sỹ chuyên khoa.
Thủ tướng yêu cầu tăng cường phòng, chống dịch sốt xuất huyết |
Những điều tuyệt đối không nên làm khi mắc sốt xuất huyết Dengue |
Sức khỏe: Những điều cần biết để phòng tránh bệnh sốt xuất huyết |