 |
| Rau lỗ bình |
Rau lỗ bình nếu nhìn sơ qua có nhiều nét tương đương với cây rau càng cua ở miền Tây Nam Bộ.
Loại rau này thường mọc dại rất nhiều ở những vùng vách đá cao cheo leo của Tây Bắc như Cao Bằng, Hà Giang hoặc ở ven suối của các tỉnh phía nam như Gia Lai, Đắk Lắk. Lỗ bình từng được đưa vào hạng mục cần bảo tồn của Tây Nguyên, nhằm mục đích thoát khỏi nguy cơ tuyệt chủng, cung cấp những nguồn gen quý phục vụ đời sống.
Rau lỗ bình được biết đến là loại rau chuẩn sạch hữu cơ, có giá trị dinh dưỡng cao, vừa an toàn lại tốt cho sức khỏe, đặc biệt với phân khúc khách hàng cao cấp thích thực phẩm lạ, xanh, sạch.
Theo như lời của anh Trần Cương - một chủ nhà hàng chuyên các món rau rừng ở Đức Trọng (Lâm Đồng), rau lỗ bình có mùi vị chua nhẹ, thanh mát, vị giòn, ngọt, sắc tố xanh đẹp mắt. Các món ăn từ rau lỗ bình rất nổi tiếng trong các nhà hàng như salad, lỗ bình xào tỏi, bánh xèo rau rừng, lẩu gà rau lỗ bình, rau rừng kho quẹt… được thực khách trong nhà hàng của anh Cương ưa thích.
Chị Hạnh Nguyễn (TP.HCM), một thực khách lần đầu biết tới món rau lỗ bình cho biết: “Quả thật mình nhìn đĩa rau rừng có lỗ bình là mê tít. Mấy món rau này với người miền xuôi quý hơn vàng, mê nhất là xào tỏi cay nồng”.
Rau lỗ bình thời gian gần đây đã được trồng quy mô lớn ở các vườn rau trong nhà kính ở Đà Lạt, Lâm Đồng… Các nhà vườn đều đã nghiên cứu và lên kế hoạch mở rộng diện tích trồng lỗ bình để cung ứng thêm cho thị trường do nhu yếu đặt hàng ngày càng nhiều hơn.
Anh Cương, chủ vườn rau lỗ bình ở xã Tân Hà, huyện Lâm Hà (Lâm Đồng) cho biết, loại rau này dễ trồng, chỉ cần đủ ẩm là phát triển nhanh chóng. Hiện vườn của anh đang cung cấp rau cho nhiều nhà hàng tại Lâm Hà, Bảo Lộc, Đức Trọng và Đà Lạt với giá cả ổn định.
Anh Cường chia sẻ: “Rau lỗ bình rất dễ trồng, là rau rừng nên lỗ bình rất khỏe, không phải phun bất cứ thuốc gì vì chúng ít có sâu bệnh hại. Chỉ cần đủ nước tưới là rau lên rất tốt”. Anh Cường đang lên kế hoạch mở rộng diện tích trồng lỗ bình để cung cấp thêm cho thị trường do nhu cầu đặt hàng nhận được ngày càng nhiều hơn.
 |
| Thu hoạch rau lỗ bình tại Lâm Hà |
Trong khuôn viên hơn 400 m2 nhà kính, thay vì các loại cây rau hoa quen thuộc mà người nông dân Lâm Hà vẫn thường trồng, chị Trần Thị Nhung trú thôn Liên Trung, Tân Hà, Lâm Hà (Lâm Đồng) lại trồng loại cây rau rừng lỗ bình. Đây vốn là loài rau hoang dại vừa giàu giá trị dinh dưỡng, lại được xem như là loại thảo dược quý chữa được nhiều bệnh.
Ban đầu do chưa thành thạo trong khâu ươm mầm nên cây giống bị chết 70%, chị đã phải lặn lội nhiều lần trở lại Trung tâm nghiên cứu để đặt mua thêm cây giống và học hỏi kỹ thuật làm đất, quy trình tưới nước...
Sau 3 tháng, khi mẻ giống đầu tiên được trồng xuống, vườn rau đã từng bước phát triển đồng đều và cho năng suất đáng kể. Khi cây đã phát triển và cho thu hoạch, chị mới bắt đầu tìm kiếm thị trường tiêu thụ thông qua các trang mạng xã hội. Và kết quả là loại rau này đã rất được nhiều người tiêu dùng đón nhận.
Đây là loại rau phù hợp, thích nghi với môi trường, điều kiện khí hậu của Lâm Đồng, có thể sản xuất đại trà như các loại rau thương phẩm khác. “Rau rừng ở đây được trồng cả trong nhà kính. Riêng việc nhân giống khá dễ dàng, có thể dùng phương pháp nuôi cấy mô hoặc đơn giản hơn là giâm nhánh với chi phí đầu tư ban đầu không cao”, chị Nhung cho biết.
Là loại cây rau rừng nên giống rau lỗ bình khá dễ trồng và chăm sóc, việc chăm sóc không quá cầu kỳ và gần như không phải dùng các biện pháp phun xịt thuốc bảo vệ thực vật, chính vì vậy mà loại rau này đang được các nhà hàng ưa chuộng, mua với giá 40.000 đồng/kg. Với diện tích 400 m2, sản lượng trung bình đạt 400 kg trên 1 đợt thu, mỗi đợt cách nhau khoảng 1 tháng rưỡi, trung bình thu nhập đạt trên 20 triệu đồng/tháng.
 |
| Rau lỗ bình luôn là loại rau rừng đắt khách ở các phiên chợ vùng cao |
Trên thị trường, tìm loại rau này khá hiếm, do quá trình vận chuyển xa có thể làm rau bị mất nước, héo úa và dập, ảnh hưởng tới chất lượng của lỗ bình. Tuy nhiên, một số nhà hàng vẫn cung cấp loại rau này nhưng số lượng không nhiều, ngoài ra người mua có thể săn lùng được ở chợ mạng với giá dao động từ 100.000 - 120.000 đồng/kg.
Rau từ rừng ra phố đã mang lại cho người nông dân thêm thu nhập, người tiêu dùng thêm lựa chọn và nhất là giúp những loại rau rừng vô danh với người thành phố cất tiếng. Từ đây, chúng sẽ được phát triển, bảo tồn và sinh trưởng mạnh mẽ, thoát khỏi nguy cơ tuyệt chủng, cung cấp cho cộng đồng những nguồn gen quý phục vụ đời sống.
